Tutaj tak już jest

– Po­trzy­maj chwi­lę kijek, a ja prze­kro­ję bu­łecz­ki – po­wie­dzia­ła Klau­dia, po­da­jąc mi patyk z ocie­ka­ją­cą tłusz­czem kieł­ba­ską. Wzią­łem go bez słowa, za­pa­trzo­ny w roz­świe­tla­ją­cy noc, hip­no­ty­zu­ją­cy ta­niec pło­mie­ni ogni­ska.

Kilka dni temu Klau­dia za­pro­po­no­wa­ła wspól­ny week­end w sta­rym domu jej ro­dzi­ców. Wiej­ska chata stała pusta, od kiedy ro­dzi­na prze­pro­wa­dzi­ła się do miesz­ka­nia w Prze­my­ślu. Po­cząt­ko­wo byłem scep­tycz­ny, bo je­dy­ną godną uwagi atrak­cją w Głu­cho­wej był wie­ko­wy, drew­nia­ny ko­śció­łek. Nie po­wiem – jako stu­dent ar­chi­tek­tu­ry nawet chęt­nie bym obej­rzał taki bu­dy­nek, może wy­ko­nał kilka szki­ców – ale ab­sur­dem wy­da­wa­ło mi się po­świę­cać na to cały week­end! Je­stem ra­so­wym miesz­czu­chem i per­spek­ty­wa spę­dze­nia kilku dni w miej­scu, gdzie nawet nie ma ka­na­li­za­cji i za po­trze­bą cho­dzi się do sła­woj­ki, wcale nie przy­pa­dła mi do gustu. Teraz jed­nak, gdy tak sie­dzie­li­śmy we dwoje z dala od miej­skie­go zgieł­ku, ra­cząc się przy­pie­czo­ny­mi kieł­ba­ska­mi i nie naj­gor­szym winem mu­sia­łem przy­znać – było cał­kiem miło.

Do czasu, bo nagle zza ogra­dza­ją­cej po­dwór­ko siat­ki do­bie­gły mnie od­gło­sy szyb­kich kro­ków i char­czą­ce­go od­de­chu. Kątem oka do­strze­głem ruch. Aż pod­sko­czy­łem i kijki omal nie wy­pa­dły mi z rąk.

– Sły­sza­łaś? – za­py­ta­łem szep­tem.

– Ale co?

– No, ktoś tu łazi. O, teraz z dru­giej stro­ny. Halo, jest tam kto? – za­wo­ła­łem, ob­ra­ca­jąc się. Stara chat­ka ro­dzi­ców Klau­dii stała na ubo­czu, naj­bliż­si są­sie­dzi miesz­ka­li kil­ka­set me­trów stąd, za ogro­dze­niem rosły wy­łącz­nie cha­ba­zie. O tej go­dzi­nie nikt nie po­wi­nien tam cho­dzić.

Wsta­łem rap­tow­nie, chcąc spraw­dzić, co się dzie­je, ale moja dziew­czy­na tylko za­śmia­ła się per­li­ście.

– Sia­daj. No sia­daj, bo ci te kieł­ba­ski po­spa­da­ją na zie­mię – skar­ci­ła mnie. – Może to kot, może sarna, a nawet jeśli ktoś spa­ce­ru­je, to co z tego? Tu już tylko sta­rusz­ko­wie miesz­ka­ją.

– Na­praw­dę cię to nie rusza? A skąd wiesz, że to nie zło­dziej? – Byłem szcze­rze zdzi­wio­ny tym, jak olała ta­jem­ni­cze od­gło­sy. Nie tylko nie prze­stra­szy­ła się tak jak ja – Klau­dia nawet nie ob­ró­ci­ła głowy w stro­nę dźwię­ku. Jakby nigdy nic sma­ro­wa­ła po­łów­kę bułki musz­tar­dą.

– Aha, zło­dziej. I aku­rat przy­je­chał­by do Głu­cho­wej kraść. Pa­pier ze sła­wo­jek chyba. Misiu – po­wie­dzia­ła, kła­dąc mi rękę na ra­mie­niu. Nie po­do­bał mi się jej pro­tek­cjo­nal­ny ton. – Tutaj tak już jest, co chwi­lę ja­kieś ha­ła­sy. Ktoś albo coś łazi, jakaś belka wy­sy­cha i trzesz­czy. Nie mo­żesz pod­ska­ki­wać przy każ­dym szme­rze, prze­cież byś zgłu­piał.

Nie byłem prze­ko­na­ny, ale męska duma ka­za­ła mi nie oka­zy­wać stra­chu w sy­tu­acji, którą moja dziew­czy­na uzna­ła za nie­god­ną uwagi. Choć sta­ra­łem się nie dać tego po sobie po­znać, sie­dzia­łem jak na szpil­kach, strzy­gąc usza­mi. Dziw­ne kroki i po­chrzą­ki­wa­nia przy­bli­ża­ły się i od­da­la­ły, cza­sem cich­nąc na dłuż­szą chwi­lę. Żad­ne­go ruchu jed­nak już nie do­strze­głem i w końcu zdo­ła­łem prze­ko­nać sam sie­bie, że to fak­tycz­nie sarna lub dzika świ­nia – albo kilka, bo mógł­bym przy­siąc, że cza­sem sły­sza­łem dziw­ne szme­ry przed sobą i za ple­ca­mi jed­no­cze­śnie.

Klau­dia prze­krę­ci­ła bu­tel­kę do góry dnem, de­mon­stru­jąc, że jest pusta.

– Wiesz co – po­wie­dzia­ła, uśmie­cha­jąc się szel­mow­sko. – Mój oj­ciec pędzi tu w piw­ni­cy swo­jacz­ka, bo w Prze­my­ślu matka mu nie po­zwa­la. Skocz, ulej tro­chę i przy­nieś. Skosz­tu­je­my sobie.

Mó­wiąc to, Klau­dia wska­za­ła na kop­czyk ziemi. W ciem­no­ściach słabo go wi­dzia­łem, ale do­my­śli­łem się, że to zie­mian­ka. Ocho­czo wsta­łem i chwy­ci­łem pustą flasz­kę. Pan To­masz kie­dyś czę­sto­wał mnie swoim – jak sam to okre­ślał – „spe­cja­łem”. Do­pra­wiał tru­nek dębem i ja­go­da­mi ja­łow­ca, co świet­nie ma­sko­wa­ło nie­przy­jem­ne, droż­dżo­we nuty.

– Tam jest ża­rów­ka nawet. – Usły­sza­łem za sobą, gdy ostroż­nie scho­dzi­łem po schod­kach. – Mu­sisz zna­leźć pstry­czek, chyba po lewej.

Uchy­li­łem drew­nia­ne drzwicz­ki i za­czą­łem ob­ma­cy­wać zimną ścia­nę. Skrzy­wi­łem się, bo moje palce ob­le­pi­ła cien­ka pa­ję­czy­na, ale udało mi się nad­usić włącz­nik. Słabe, żółte świa­tło roz­ja­śni­ło pod­ziem­ną jamę. Na usta­wio­nych pod ścia­ną re­ga­łach stały dawno za­po­mnia­ne sło­iki. Sta­ra­łem się nie przy­glą­dać pły­wa­ją­cym w nich, nie­wy­raź­nym kształ­tom. W naj­dal­szym kącie zie­mian­ki wy­pa­trzy­łem mój cel: dwa wiel­kie gą­sio­ry wy­peł­nio­ne po brze­gi bursz­ty­no­wym pły­nem. Na szyj­ce jed­ne­go z nich pan To­masz zo­sta­wił od­wró­co­ny lejek. Gdy tylko od­kor­ko­wa­łem butlę, ude­rzył mnie w noz­drza zna­jo­my za­pach al­ko­ho­lu, droż­dży i ja­łow­ca.

Na­le­wa­nie szło mi nie naj­le­piej. Gą­sior sporo ważył, a mu­sia­łem dzia­łać po­wo­li, żeby nie prze­wró­cić sto­ją­cej na ziemi flasz­ki. W pełni sku­pio­ny na tej czyn­no­ści nawet nie zwró­ci­łem uwagi na szme­ry i chrzą­ka­nie za ple­ca­mi.

Wtedy stara ża­rów­ka nagle zga­sła i piw­nicz­kę spo­wi­ła ciem­ność.

– Szlag by to – za­klą­łem pod nosem. Sam nie wiem, jak udało mi się od­sta­wić cięż­ki gą­sior na zie­mię tak, żeby nie wy­wa­lić ani jego, ani flasz­ki po winie. In­stynkt na­ka­zy­wał mi rzu­cić się pędem w stro­nę drzwi­czek, któ­rych obrys od­ci­nał się od atra­men­to­wej czer­ni dzię­ki sła­bej po­świa­cie księ­ży­ca. Zmu­si­łem się jed­nak, by iść po­wo­li, z każ­dym kro­kiem szu­ra­jąc butem przed sobą, aby nie wpaść na żaden z re­ga­łów i nie po­tknąć się o po­roz­rzu­ca­ne na ziemi szpar­ga­ły.

Z ze­wnątrz wciąż do­bie­ga­ło sa­pa­nie i mla­ska­nie, jakby ktoś albo coś chcia­ło mnie wy­stra­szyć i mimo wszyst­ko zmu­sić do pa­nicz­ne­go biegu. I pra­wie mu się to udało.

Sarna, to tylko sarna – po­wta­rza­łem w my­ślach, za­ci­ska­jąc zęby. Sta­ra­łem się nie za­sta­na­wiać nad tym, skąd zwierz mógł­by się wziąć na ogro­dzo­nym siat­ką po­dwór­ku.

– Ty już do resz­ty zdur­nia­łaś? – wy­sy­cza­łem, pod­cho­dząc do Klau­dii. – Po co takie żarty? Prze­cież gdy­bym po­tłukł te gą­sio­ry, to twój oj­ciec po­ury­wał­by nam łby!

– O czym mó­wisz, Mi­siek? Jakie żarty?

– Nie wy­głu­piaj się. Świa­tło mi zga­si­łaś.

Pa­trząc mi w oczy, po­wo­li po­stu­ka­ła się pal­cem w czoło.

– Ko­cha­nie, czy ja mam pięć lat, żeby się w takie rze­czy bawić? Tam jest stary pstry­czek, pew­nie nie wci­sną­łeś do końca i odbił. Bę­dziesz miał na­ucz­kę, żeby pa­trzeć, co ro­bisz, za­miast na­słu­chi­wać, co łazi za pło­tem.

Nie prze­ko­na­ła mnie, ale nie chcia­łem się z nią kłó­cić. Na uspo­ko­je­nie po­cią­gną­łem so­lid­ny łyk swo­ja­ka, po czym po­da­łem jej bu­tel­kę.

***

Nie ża­ło­wa­li­śmy sobie tego wie­czo­ra ani al­ko­ho­lu, ani sie­bie na­wza­jem. Otu­ma­nio­ny jed­nym i dru­gim nie od razu zda­łem sobie spra­wę, co obu­dzi­ło mnie w środ­ku nocy. Le­ża­łem z za­mknię­ty­mi ocza­mi i obo­la­łą głową, sta­ra­jąc się po pro­stu wró­cić do snu. Do­pie­ro po kilku chwi­lach zo­rien­to­wa­łem się, że do­bie­ga mnie stłu­mio­ny szept Klau­dii.

My­śla­łem, że bę­dzie się do­ma­gać jesz­cze jed­nej rundy mi­ło­ści – tak to by­wa­ło z tą moją dziew­czy­ną. Zwłasz­cza gdy po­pi­ła. Czu­łem jej cie­pły od­dech na twa­rzy i cze­ka­łem pod­eks­cy­to­wa­ny, spo­dzie­wa­jąc się, że za chwi­lę po­czu­ję drob­ne pa­lusz­ki i lek­kie po­ca­łun­ki, gdy do­tar­ło do mnie, że Klau­dia nie szep­cze nic kon­kret­ne­go, a beł­ko­cze bez ładu i skła­du.

Unio­słem nieco głowę, wy­tę­ża­jąc słuch, ale nie mo­głem roz­po­znać nawet jed­ne­go słowa. Sy­la­by do­bie­ga­ją­ce z ust dziew­czy­ny zda­wa­ły się ukła­dać w wy­ra­zy i zda­nia, ale nie po pol­sku, a w ja­kimś wy­my­ślo­nym na po­cze­ka­niu, oso­bli­wym ję­zy­ku. Czyż­by po pro­stu ga­da­ła przez sen? Do tej pory się to nie zda­rza­ło, ale być może uni­kal­ne wy­ro­by pana To­ma­sza tak za­dzia­ła­ły na or­ga­nizm mło­dej ko­bie­ty.

I wtedy po­czu­łem te słod­kie, drob­ne pa­lusz­ki i de­li­kat­ny po­ca­łu­nek.

Na karku.

– Misiu, nie wierć się tak, pró­bu­ję spać… – Usły­sza­łem za sobą.

Zmro­zi­ło mnie, jakby ark­tycz­ny wiatr nagle wdarł się pod pu­cho­wą koł­drę. Uchy­li­łem po­wie­ki. Nic nie do­strze­głem – cięż­kie ko­ta­ry sku­tecz­nie po­wstrzy­my­wa­ły wątłą po­świa­tę księ­ży­ca przed wdar­ciem się do sy­pial­ni, ale kto­kol­wiek szep­tał w ciem­no­ściach i sapał mi na twarz, mu­siał zo­ba­czyć, że się obu­dzi­łem, bo na­tych­miast prze­rwał swoją bez­boż­ną li­ta­nię.

Wy­sko­czy­łem z łóżka jak opa­rzo­ny i do­pa­dłem włącz­ni­ka. Ro­zej­rza­łem się pa­nicz­nie. W po­miesz­cze­niu nie było ni­cze­go ani ni­ko­go – tylko wście­kła jak osa Klau­dia, która pod­nio­sła się do siadu i przy­mru­żo­ny­mi ocza­mi wbi­ja­ła we mnie mor­der­cze spoj­rze­nie.

– Co ro­bisz, zwa­rio­wa­łeś? Zgaś to! Chcesz, żebym ośle­pła? – wy­krzy­cza­ła, za­sła­nia­jąc twarz.

– Ktoś tu był – od­po­wie­dzia­łem, ostroż­nie za­glą­da­jąc za ko­ta­rę. Tam też nic, tylko kurz, ale moją uwagę zwró­ci­ło uchy­lo­ne okno.

– Znowu coś sły­sza­łeś? Mi­siek mó­wi­łam ci, tutaj tak już jest. Kładź się spać.

Jed­nak ja mia­łem dość i nie za­mie­rza­łem się jej słu­chać. Czym innym jest czła­pa­nie za siat­ką, a czym innym wtar­gnię­cie do sy­pial­ni. Po­spiesz­nie wcią­gną­łem na zadek po­mię­te bok­ser­ki.

– Nie, ko­cha­nie. Muszę spraw­dzić.

– A rób, co chcesz. Tylko zgaś to pie­przo­ne świa­tło! – krzyk­nę­ła, wci­ska­jąc twarz w po­dusz­kę.

Wy­le­cia­łem przed dom, boso i w sa­mych gat­kach. Po dro­dze chwy­ci­łem le­żą­cy na ka­flo­wym piecu po­grze­bacz. Cię­żar so­lid­ne­go pręta w dłoni dodał mi ani­mu­szu. Bie­gnąc na tył chat­ki, na próbę kilka razy ze świ­stem prze­cią­łem po­wie­trze swoim orę­żem. Wy­sko­czy­łem zza rogu, dzier­żąc po­grze­bacz jak szpa­dę.

Pod oknem sy­pial­ni, rzecz jasna, ni­ko­go nie było.

Ale za siat­ką ogro­dze­nia, na tle cha­ba­zi i atra­men­to­wej nocy do­strze­głem ruch. Dwie po­sta­cie.

– Stać! – wrza­sną­łem i pu­ści­łem się pędem w stro­nę płotu, pod­ju­dza­ny reszt­ka­mi al­ko­ho­lu szu­mią­cy­mi mi w gło­wie. In­tru­zi nie ucie­ka­li, jakby spa­ra­li­żo­wa­ni moją ko­men­dą. Bły­ska­wicz­nie się do nich zbli­ża­łem i w ni­kłym świe­tle gwiazd wi­dzia­łem ich syl­wet­ki coraz wy­raź­niej.

A mój bo­jo­wy na­strój rów­nie szyb­ko ustę­po­wał miej­sca pier­wot­ne­mu lę­ko­wi.

Opi­sać tego, co zo­ba­czy­łem – nie spo­sób. Wi­dzia­łem puste oczo­do­ły i jamy w miej­scu ust. Ręce – nie, łap­ska! – dłuż­sze od sa­mych zmor, wle­czo­ne po ziemi, po­wy­gi­na­ne nienaturalnie i w zbyt wielu miej­scach. Stra­szy­dła pul­so­wa­ły ciem­ny­mi bar­wa­mi jak plamy, które zo­sta­ją przed ocza­mi od pa­trze­nia w słoń­ce. Gdyby to upior­ne wi­do­wi­sko po­trwa­ło dłu­żej, z pew­no­ścią rzu­cił­bym się do uciecz­ki, ale wtedy, nie­sio­ny ad­re­na­li­ną i wła­snym krzy­kiem pę­dzi­łem wprost na spo­tka­nie be­stii.

Nagle – aku­rat, gdy do­bie­głem do ogro­dze­nia – wizja roz­wia­ła się kom­plet­nie. W jed­nym mo­men­cie wi­dzia­łem go­to­we mnie po­chło­nąć ot­chła­nie paszcz, w dru­gim – tylko siat­kę, pustą prze­strzeń i cha­ba­zie.

Sta­ną­łem jak wryty, w szoku. Roz­glą­da­łem się pa­nicz­nie w oba­wie, że mary obie­gły mnie i zaraz po­chwy­cą z nie­spo­dzie­wa­nej stro­ny. Atak nie nad­szedł. Stwo­rów nie było – ani przede mną, ani z tyłu, ani ni­g­dzie indziej.

Trzę­sąc się z prze­ra­że­nia – a także z zimna, bo mia­łem na sobie tylko cie­niut­kie bok­ser­ki – wró­ci­łem do środ­ka i za­ry­glo­wa­łem drzwi. Sta­ra­łem się prze­ko­nać sam sie­bie, że wi­dzia­dła były tylko wy­two­rem mojej po­bu­dzo­nej emo­cja­mi i „spe­cja­łem” pana To­ma­sza wy­obraź­ni. Nie wró­ci­łem do sy­pial­ni – nie mógł­bym za­snąć, a poza tym Klau­dia, za­pew­ne wku­rzo­na jak nigdy, i tak za­mknę­ła drzwi od środ­ka.

Drżą­cą ręką chwy­ci­łem szki­cow­nik i za­czą­łem go­rącz­ko­wo kre­ślić wi­ze­run­ki noc­nych dzi­wa­deł. Roz­pa­mię­ty­wa­nie upior­ne­go spo­tka­nia nie przy­nio­sło mi ulgi, ale i tak nie po­tra­fi­łem wy­rzu­cić ob­ra­zu zmor z głowy, a za­ję­cie przy­naj­mniej po­ma­ga­ło mi od­su­nąć od sie­bie pa­ra­li­żu­ją­cą myśl, że bez wy­raź­nej przy­czy­ny, nagle stra­ci­łem rozum.

***

Obu­dzi­łem się z nosem w szki­cow­ni­ku, z twa­rzą i dłoń­mi umo­ru­sa­ny­mi wę­glem. Od razu po­bie­głem się umyć do stud­ni – nie chcia­łem nawet my­śleć, co by było, gdyby po wczo­raj­szym za­mie­sza­niu Klau­dia zo­ba­czy­ła mnie w tym sta­nie. Po wyj­ściu z sy­pial­ni moja dziew­czy­na wcale się nie od­zy­wa­ła, przy­wi­ta­ła mnie tylko chłod­nym spoj­rze­niem. Humor wró­cił jej, gdy zo­ba­czy­ła, że roz­pa­liw­szy stary piec ka­flo­wy (ten sam, z któ­re­go po­przed­nie­go wie­czo­ra wzią­łem po­grze­bacz) przy­go­to­wa­łem dla niej śnia­da­nie i cie­płą wodę do balii.

– Długo ci zej­dzie w tym ko­ściół­ku? – za­py­ta­ła, pa­ła­szu­jąc omle­t.

– Hmm? – Nie od razu sko­ja­rzy­łem, o co jej cho­dzi.

– Te twoje szki­ce na stu­dia. Po­my­śla­łam, że jeśli ry­sun­ki zajmą ci wię­cej niż go­dzi­nę, to cię tam za­pro­wa­dzę, a za­miast na cie­bie cze­kać, od­wie­dzę starą zna­jo­mą. Po po­łu­dniu mo­że­my iść nad rzekę.

Cał­kiem za­po­mnia­łem, że mie­li­śmy ja­kieś plany. Zgo­dzi­łem się en­tu­zja­stycz­nie – w tam­tej chwi­li wszyst­ko bym zro­bił, by tylko od­da­lić się od miej­sca, w któ­rym na­szły mnie wi­dzia­dła.

Ko­śció­łek był nie­wiel­ki, ale zbu­do­wa­ny w ukła­dzie ba­zy­li­ki – do głów­nej bryły po obu stro­nach ści­śle przy­le­ga­ły dwie mniej­sze, za­wie­ra­ją­ce bocz­ne nawy. Za­rów­no ścia­ny, jak i spa­dzi­sty dach kryte były omsza­łą klep­ką. W oczy rzu­cił mi się lewy przed­sio­nek, po­sta­wio­ny z ja­śniej­sze­go drew­na – zga­dy­wa­łem, że do­bu­do­wa­no go w póź­niej­szych cza­sach. Ca­łość spra­wia­ła po­sęp­ne wra­że­nie.

Ksiądz wy­szedł do nas, gdy zbli­ża­li­śmy się do bu­dyn­ku. Stare, wy­chu­dzo­ne ob­li­cze wy­raź­nie roz­ja­śni­ło się, gdy roz­po­znał Klau­dię.

– A niech­by mnie świę­ci anie­li do Nieba nie pu­ści­li, jeśli to nie nasza Pie­szan­ka. Ileż to cie­bie dziec­ko w Głu­cho­wej nie było, od sa­me­go bierz­mo­wa­nia pew­nie! – po­wie­dział, za­cią­ga­jąc dziw­ną gwarą. Na­tych­miast za­czął wy­py­ty­wać dawną pa­ra­fian­kę o wszyst­ko: a gdzie to teraz miesz­ka, a czy ro­dzi­ce zdro­wi, a ka­wa­ler to skąd i czy nauki przed­ślub­ne już były.

Ksiądz Marek – tak przed­sta­wi­ła mi go Klau­dia – aż kla­snął w dło­nie z za­chwy­tu, gdy do­wie­dział się o moim po­my­śle na­szki­co­wa­nia ko­ściół­ka.

– A ry­suj­cie, ka­wa­le­rze. Niech zo­ba­czą tę moją świą­ty­nię w sze­ro­kim świe­cie. Nie jest może wiel­ka, ale za to cał­kiem le­ci­wa. Kaj­ze­ra pa­mię­ta na pewno, a stara Ku­raś­ka upie­ra się, że nawet kró­lów, choć ja w to nie bar­dzo wie­rzę.

Za­czą­łem od szyb­kie­go na­kre­śle­nia kilku szki­ców ca­ło­ści bu­dyn­ku, szcze­gól­ną uwagę zwra­ca­jąc na kon­struk­cję dachu. Potem we­szli­śmy do środ­ka i ksiądz Marek po­ka­zy­wał mi ko­lej­no oł­tarz, sta­ro­daw­ny ży­ran­dol (z ża­rów­ka­mi imi­tu­ją­cy­mi świe­ce, żeby ogra­ni­czyć nie­bez­pie­czeń­stwo po­ża­ru) i wy­stru­ga­ne Bóg wie przez kogo fi­gu­ry Maryi i świę­te­go Krzysz­to­fa. Gdy skoń­czy­łem cie­nio­wać wy­rze­za­ne w buku fałdy rzym­skiej togi mę­czen­ni­ka, pro­boszcz wziął ode mnie szki­cow­nik i za­czął ko­men­to­wać moje dzie­ła.

– Ho, ho, pa­tron nasz jak żywy. Macie ka­wa­le­rze, praw­da, oko do ry­sun­ku, to nie ma co. Świę­ta Pa­nien­ka wam wcale nie go­rzej wy­szła – po­wie­dział, co­fa­jąc się o jedną stro­nę.

– Ży­ran­dol – pro­szę, ze wszyst­ki­mi szcze­gó­ła­mi. Dach – no, aku­rat dach jak dach. Tutaj ręka ar­ty­sty wiele nie po­mo­że.

Ksiądz Marek prze­wró­cił jesz­cze kilka kar­tek. Nagle opadł na ławę, jakby siły go znie­nac­ka opu­ści­ły i wbił we mnie prze­ni­kli­we spoj­rze­nie.

– A po­wiedz­cie ka­wa­le­rze, długo już ba­wi­cie w Głu­cho­wej? – za­py­tał zmie­nio­nym gło­sem.

– Wczo­raj po po­łu­dniu przy­je­cha­li­śmy. Klau­dia chcia­ła się wy­rwać z mia­sta na week­end.

Dłuż­szą chwi­lę po­cie­rał w mil­cze­niu skroń jak czło­wiek drę­czo­ny mi­gre­ną. My­śla­łem wtedy, że sta­ru­szek po pro­stu się zmę­czył – za­ab­sor­bo­wa­ny pracą za­po­mnia­łem, jakie upior­ne wi­ze­run­ki znaj­du­ją się w moim szki­cow­ni­ku.

– Chry­stu­sie naj­mil­szy… pierw­szej nocy. Daw­niej oni przy­jezd­nych nie ru­sza­li, nie. Ale ludzi we wsi coraz mniej, wszy­scy co młod­si do mia­sta po­wy­jeż­dża­li – może przez to jacyś roz­ju­sze­ni, psia­ju­chy.

Sko­czy­łem na równe nogi. Po­de­szwy aż za­dud­ni­ły o drew­nia­ną pod­ło­gę.

– Ksiądz wi­dział te zmory? One są praw­dzi­we?

Czoło pro­bosz­cza zmarsz­czy­ło się jesz­cze bar­dziej, gdy szu­kał od­po­wied­nich słów, by od­po­wie­dzieć.

– A co ka­wa­ler ro­zu­mie przez „praw­dzi­we”? Tego tu – Wska­zał dło­nią fi­gu­rę świę­te­go Krzysz­to­fa – też nigdy nie było, to prze­cież ol­brzym z le­gen­dy. A ile cudów do­ko­na­ło się za jego wsta­wien­nic­twem? W Głu­cho­wej po nocy jawią się takie dzi­wa­dła, a czy one są, czy ich nie ma – szu­kaj­że mą­dre­go! Ze­żreć, to one nigdy ni­ko­go nie ze­żar­ły. Łażą tylko, psia­ju­chy, i stra­szą miej­sco­wych.

Z szoku krę­ci­ło mi się w gło­wie. Tę­sk­ni­łem do pięk­ne­go świa­ta sprzed kilku go­dzin, kiedy my­śla­łem, że po pro­stu tracę rozum.

– Ale nikt z tym nic nie robi? Tak tu ży­je­cie, jak gdyby nigdy nic?

Ksiądz Marek po­krę­cił głową.

– A co? Prze­cież lu­dzie miesz­ka­ją i na zbo­czach wul­ka­nów, i w dżun­gli peł­nej dzi­kich węży. Tutaj tak już jest – i tyle. Nie my­śl­cie nad tym za długo, ka­wa­le­rze. Im mniej się na nich zwra­ca uwagę, tym mniej się czło­wie­ka chwy­ta­ją. Naj­le­piej to uda­wać, że wszyst­ko jest w po­rząd­ku.

Chcia­łem jesz­cze wy­py­ty­wać i pro­te­sto­wać, ale prze­rwa­ła nam Klau­dia, która wła­śnie wró­ci­ła. Szła pod pachę z nie­zna­ną mi blon­dyn­ką w jej wieku. Jak się oka­za­ło, była to Ola – dawna ko­le­żan­ka, wspo­mnia­na przez nią rano. Obie dziew­czy­ny nio­sły ko­szycz­ki z je­dze­niem. Moje ko­cha­nie po­dzię­ko­wa­ło pro­bosz­czo­wi za uprzej­mość i za­pew­ni­ło, że jesz­cze się kie­dyś w Głu­cho­wej po­ja­wi i ow­szem, ksiądz Marek tego dnia do­ży­je. O noc­nych ma­rach żadne z nich sło­wem nie wspo­mnia­ło. Wresz­cie Klau­dia oznaj­mi­ła, że wy­bie­ra­my się nad rzekę we troje, bo Ola po­sta­no­wi­ła się do­łą­czyć.

Z wy­ciecz­ki nie­wie­le pa­mię­tam – zie­leń, przy­jem­ny za­pach, mo­cze­nie nóg w rzecz­ce i dwie dziew­czy­ny, po któ­rych widać było, że mają do mnie pre­ten­sje o to, jak mało po­świę­ca­łem im uwagi – choć, oczy­wi­ście, żadna z nich nie za­pro­te­sto­wa­ła prze­ciw temu na głos.

Na­słu­chi­wa­łem i wy­pa­try­wa­łem – szep­tów, kro­ków, char­cze­nia, ruchu na kra­wę­dzi wzro­ku. Ksiądz Marek po­wie­dział, że trze­ba o nich my­śleć jak naj­mniej – ja poza noc­ny­mi dzi­wa­dła­mi nie mia­łem w gło­wie nic in­ne­go. Mu­sia­łem dzia­łać na te „psia­ju­chy” jak cho­ler­ny ma­gnes. Byłem pe­wien, że zaraz wy­peł­zną spod krza­czo­rów chma­ra­mi i pró­bo­wa­łem prze­ko­nać Klau­dię, żeby za­koń­czyć wy­ciecz­kę i po­je­chać jesz­cze dzi­siaj do domu. Dziew­czy­ny jed­nak długo się nie wi­dzia­ły i ani my­śla­ły się zbie­rać, do­pó­ki wszyst­kie ka­nap­ki nie zo­sta­ną zje­dzo­ne, a całe winko wy­pi­te.

Gdy wresz­cie po­że­gna­li­śmy Olę i wra­ca­li­śmy drogą przez wieś, za­czy­na­ło się ściem­niać. Le­d­wie krąg słoń­ca do­tknął ho­ry­zon­tu, a na kra­wę­dzi świa­do­mo­ści do­tarł do mnie szept, ukła­da­ją­cy się w upior­ną li­ta­nię z po­przed­niej nocy. Pró­bo­wa­łem po­spie­szać moją dziew­czy­nę, bo cichy głos na­ra­stał z każdą mi­nu­tą, ale ona wy­dę­ła po­licz­ki i jesz­cze zło­śli­wie zwol­ni­ła.

Choć Klau­dia nie dała po sobie po­znać, że co­kol­wiek sły­szy, bez­boż­na ty­ra­da w mojej gło­wie zda­wa­ła się coraz gło­śniej­sza i bliż­sza. Chcia­łem jak naj­szyb­ciej zna­leźć się w oazie bez­pie­czeń­stwa, które – taką przy­naj­mniej mia­łem na­dzie­ję! – mógł mi dać blask elek­trycz­ne­go świa­tła, więc wy­rwa­łem Klau­dii klu­cze i ostat­nie kil­ka­dzie­siąt me­trów po­ko­na­łem bie­giem. Ode­tchną­łem, wi­ta­jąc zna­jo­mą sień wiej­skiej chat­ki i ka­flo­wy piec w kuch­ni.

– Nie wie­dzia­łam, że mam za fa­ce­ta ta­kie­go znie­wie­ścia­łe­go miesz­czu­cha! – wrza­snę­ła moja dziew­czy­na, gdy rów­nież zna­la­zła się we­wnątrz.

– Nawet się do mnie nie zbli­żaj, śpisz dzi­siaj tu. Wczo­raj ci nie prze­szka­dza­ło! – Wska­za­ła zy­de­lek przy stole, na któ­rym spę­dzi­łem noc w go­rącz­ce, szki­cu­jąc głu­chow­skie zmory. Potem usły­sza­łem trzask drzwi od sy­pial­ni i szczęk za­su­wy.

I nic wię­cej – upior­ny szept ucichł, przy­naj­mniej na jakiś czas, za co w my­ślach żar­li­wie dzię­ko­wa­łem wszech­świa­to­wi.

Przy­cup­ną­łem na stoł­ku z rę­ka­mi na ko­la­nach i sie­dzia­łem tak, drżąc i ga­piąc się na ścia­ny. Nie wiem, jak długo trwa­łem w takim otę­pie­niu, ale w końcu po­peł­ni­łem błąd – spoj­rza­łem w okno. Na tle nocy zo­ba­czy­łem zna­jo­me pul­su­ją­ce plamy, ukła­da­ją­ce się w kształ­ty po­sta­ci o pu­stych oczo­do­łach i pa­ję­czych od­nó­żach. Tym razem było ich dużo wię­cej i pod­la­zły pod sam dom. Zimny pot zro­sił moje czoło.

„Im mniej się na nich zwra­ca uwagę, tym mniej się czło­wie­ka chwy­ta­ją” – przy­po­mnia­łem sobie słowa księ­dza Marka. Ale jak mógł­bym, sie­dząc w klit­ce dwa na dwa, igno­ro­wać mon­stra, od któ­rych od­dzie­la­ła mnie je­dy­nie cien­ka tafla szkła?

Drżą­cy­mi rę­ka­mi wy­dar­łem ze szki­cow­ni­ka kilka ar­ku­szy pa­pie­ru i za­czą­łem za­sła­niać nimi okno, żebym przy­naj­mniej nie mu­siał pa­trzeć na stra­szy­dła. Nie było ono duże, więc choć nie mia­łem pod ręką taśmy kle­ją­cej ani ni­cze­go po­dob­ne­go, li­czy­łem, że uda mi się zbu­do­wać coś na kształt zamku z kart. Naj­więk­sza ze zjaw chla­sta­ła dłu­gim ję­zo­rem po szy­bie, zo­sta­wia­jąc na niej smugi czar­nej mazi, ale nie udało się jej od­wieść mnie od mo­je­go za­mia­ru. Wstrzy­mu­jąc od­dech, aby nie zdmuch­nąć mo­je­go ori­ga­mi, z upo­rem sta­wia­łem wątłą za­po­rę ma­ją­cą uchro­nić mnie od sza­leń­stwa.

Na tej czyn­no­ści zdy­ba­ła mnie Klau­dia, która wy­szła z sy­pial­ni w se­le­dy­no­wej pi­żam­ce. Nic nie po­wie­dzia­ła, tylko mi­ja­jąc mnie, po­stu­ka­ła się w czoło.

– Co ro­bisz? – za­py­ta­łem, chwy­ta­jąc ją za rękę. Wy­rwa­ła ją.

– Puść mnie, świ­rze. Idę na siku po pro­stu.

Zszo­ko­wa­ny pa­trzy­łem, jak Klau­dia wy­cho­dzi z chat­ki. Jedna ze zmor pró­bo­wa­ła wy­ko­rzy­stać oka­zję i wci­snąć do środ­ka po­wy­gi­na­ną łapę, ale cof­nę­ła ją jak opa­rzo­na, gdy moja dziew­czy­na za­mknę­ła za sobą drzwi.

Nie od­wa­żył­bym się iść za nią, ale mu­sia­łem przy­naj­mniej wie­dzieć, że wszyst­ko z nią w po­rząd­ku. Prze­su­ną­łem jeden z kar­to­ni­ków o cen­ty­metr i przy­sta­wi­łem twarz do szyby. Nigdy wcze­śniej ani póź­niej nie wi­dzia­łem nic rów­nie gro­te­sko­we­go.

Kil­ka­na­ście wiel­kich zjaw uważ­nie śle­dzi­ło marsz Klau­dii, ale wszyst­kie trzy­ma­ły się na dy­stans. Setki mniej­szych peł­za­ło po traw­ni­ku jak pleń albo rój mró­wek, ustę­pu­jąc przed jej bo­sy­mi sto­pa­mi. Jedna mała zmora, pew­nie od­waż­niej­sza od resz­ty, wy­sko­czy­ła i wcze­pi­ła się pa­ję­czy­mi od­nó­ża­mi w jej włosy. Dziew­czy­na strą­ci­ła ją nie­dba­łym ru­chem dłoni, tak jak robi się to z ćmą czy innym owa­dem: nie za­szczy­ca­jąc nawet spoj­rze­niem.

Moja Klau­dia, bro­dzą­ca w morzu pul­su­ją­cych wi­dzia­deł jak Śnież­ka wśród przy­ja­znych, le­śnych stwo­rzo­nek. Upior­na księż­nicz­ka Di­sneya w se­le­dy­no­wej pi­żam­ce. Będąc wy­cho­wa­ną na zbo­czu pa­ra­nor­mal­ne­go wul­ka­nu in­stynk­tow­nie wie­dzia­ła, jak się za­cho­wać. Nie przyj­mo­wa­ła ist­nie­nia zmor do wia­do­mo­ści, więc nie miały nad nią żad­nej wła­dzy. Spo­koj­nie za­mknę­ła za sobą drzwi sła­woj­ki ozdo­bio­ne wy­cię­tym ser­dusz­kiem.

Gdy wra­ca­ła do łóżka, na widok mojej po­bla­dłej ze stra­chu twa­rzy po­krę­ci­ła głową z nie­sma­kiem i jesz­cze raz po­pu­ka­ła się w czoło.