- Opowiadanie: Darcon - Warga

Warga

 

Długie opowiadania lubię publikować anonimowo, ale przy wysypie anonimowych utworów na konkursy uznałem to za nie najlepszy pomysł.

Od dawna chciałem napisać to opowiadanie, a to dlatego, że stawiając pierwsze kroki pisarskie, myślałem, że będę tworzył tylko fantasy, a w rzeczywistości napisałem bardzo mało. Można więc powiedzieć, że to głos tęsknoty.

 

Dyżurni:

ocha, domek, syf.

Oceny

Warga

Gród wyglądał na porzucony, a domostwa przezierały pustką. Wszędzie panowała ciemność. Wiatr i deszcz hulały przez otwarte okna, których okiennice raz po raz odbijały się z łoskotem od ścian. Na uliczkach nie było żywego ducha, nawet psy gdzieś poginęły. Tak właśnie mogłoby wyglądać opuszczone grodzisko… Gdyby nie hałas oręża i okrzyków, który przebijał się co jakiś czas przez szum tłukącego o dachy deszczu.

Mała dziewczynka, schowana głęboko w jednym z domów, kuliła się trwożliwie w swojej kryjówce. Dłońmi zasłaniała zamknięte oczy, bojąc się, że gdy je otworzy, zobaczy nad sobą przerażających Lochlannach. Była sama, bowiem kto tylko miał choć trochę sił, stał teraz na blankach, broniąc zaciekle grodu i życia. Przybyli bowiem Ludzie Wody, aby ich wszystkich zabić.

 

 

Grimar przyglądał się oblężeniu. Jego wikingowie wycofali się właśnie po kolejnym natarciu. Odkładali połamane włócznie i tarcze, chwytali nowe. Co niektórzy ściągali przesiąknięte deszczem narzuty i kaftany woląc marznąć, bo w powietrzu wyraźnie czuć było zimę, niż tracić swobodę ruchów w walce. Deszcz padał nieprzerwanie od samego rana, a przesiąknięta ziemia parowała, spowijając wszystko obłokami mgły.

Wyspiarze bronili się zażarcie, jednak ich obrona słabła. Od jakiegoś czasu posyłali już tylko strzały, a i te wyraźnie oszczędzali. Żadnych lanc czy włóczni. I najważniejsze, nie lali już gorącej smoły.

– Wreszcie! – Jarl podniósł się z prowizorycznego tronu i strząsnął wodę z bujnych, rudych włosów. – Już myślałem, że będę tu siedział do wiosny!

– Grimarze! – Stary Hjorsson chwycił go za ramię. – To może być wybieg, nie wiemy, czy nadal nie mają smoły albo wrzącego oleju.

– Nie będę czekał ani chwili dłużej! – Ogromny mężczyzna rozejrzał się za swoją bronią.

Wstał, wciągnął pękaty brzuch i ściągnął poluzowany wcześniej pas. Wszyscy wikingowie zwrócili się ku niemu. Po jego lewej stał Hjorsson, druh i przyjaciel, po prawej zaś Moldof, pierwszy wśród jego wojowników.

Rozległy się gromkie okrzyki.

– Grimar Niedźwiedź! Grimar Niedźwiedź! Grimar Niedźwiedź!

Ludzie wznosili broń w stronę czarnego nieba, a ich okrzyki przybierały na sile.

– Na Odyna! Wolę zginąć, niż tu dalej siedzieć!

Wódz chwycił topór, który ważył tyle, co połowa dorosłego mężczyzny. Nikt wśród jego ludzi nie był w stanie nim władać. Nikt, oprócz niego. Stąd też nazywano go Grimarem Niedźwiedziem.

– Formować szyk! – ryknął.

W mgnieniu oka pojawił się nad nim korytarz utworzony z tarcz. Mężczyzna przygarbił się i wraz z otaczającymi go ludźmi ruszył na bramę.

Okrzyk, który wydarł się z kilkudziesięciu gardeł, zagłuszył wszystko inne dookoła. Jarl pomyślał, że jeśli ktoś będzie chciał ostrzec go przed gorącą smołą to on i tak nic nie usłyszy. Wszystko to jednak nieważne. Teraz liczył się tylko topór i brama, która właśnie przed nim wyrosła. Wziął zamach i uderzył, gdzieś obok spadła strzała, gdzieś włócznia, ale on walił raz po raz, a każdy cios dudnił jak grzmot z nieba, lecz brama twardo trzymała się w okowach. Poczuł oznaki zmęczenia, pot zalał mu czoło. Warknął gniewnie i wzmógł ciosy. Drewno wrót, choć obleczone w żelazo, zaczęło powoli puszczać.

Zdecydowanie zbyt wolno.

 

Pomyślał o swojej Ingetore, obok której chciałby teraz leżeć, a która była tak daleko stąd. O jej pełnym ciele, przenikliwych oczach, miłosnym spojrzeniu i namiętności, jaką obdarowywała go w łożu.

 

 

Daleko od tych wydarzeń, w wikińskiej komnacie stała nad ogniem kobieta w czerwieni. Recytowała głośno wersety w dawno zapomnianym języku. Po każdej zwrotce dolewała do ognia czerwonej cieczy. Zbyt gęstej, by mogła być winem.

 

 

Grimar czuł na ciele każdy, rozdzierający mu ramiona i plecy odrzut topora. Wiedział, że jeśli nie rozbije bramy dzisiaj, to jutro nie podźwignie nie tylko toporzyska, ale nawet zwykłego miecza, a ból w plecach i tak będzie mu doskwierał przez kilka tygodni.

Oczy zaszły mu mgłą, ledwo widział, gdzie bije, przeklinał w duchu wszystkich bogów. Zaryczał tubalnie z bólu i wściekłości. Ostatnim wysiłkiem uderzył raz jeszcze.

I wtedy brama pękła.

 

Wikingowie z bojowym okrzykiem wtargnęli do środka, atakując każdego, kto stanął im na drodze. Jarl poczuł, jak stary Hjorsson podtrzymuje go dyskretnie pod ramię. Inaczej wyrżnąłby gębą w błoto.

– Spalić wszystko!!! – Dał upust złości.

– Wodzu, czy… – Mężczyzna zamilkł jednak, gdy napotkał piorunujący wzrok Krwawego Grimara, bo tak niektórzy nazywali go za plecami.

– Prowadź do komnat. – Wódz z ulgą puścił topór i krzyknął raz jeszcze. – Bierzcie, co chcecie! Wszystko wasze!

 

 

Inegtore opadła na tron. Jej twarz pokrywała gęsta sieć zmarszczek i pęknięć. Oddychała ciężko. Zacisnęła dłonie na poręczach siedziska, żeby nie stracić przytomności. Odchyliła głowę do tyłu i skierowała twarz w stronę sklepienia. Powoli uspokajała oddech. A z każdym wdechem jej lico łagodniało, zmarszczki zmniejszały się i znikały, aż w końcu wyglądała tak samo młodo i pięknie, jak przed rytuałem.

– Gdybyś tylko wiedział, mężu, ile mnie to kosztuje.

 

 

Pomieszczenia w najważniejszym budynku, który był zbyt mały na zamek, a jednocześnie zbyt duży na zwykły gród, okazały się nadspodziewanie wielkie. Przez otwory okienne jednego z nich wyleciała właśnie książęca para. Grimar wkroczył do izby wraz z Hjorssonem, Moldofem i kilkoma innymi wojownikami.

– Przeszukajcie wszystkie komnaty! – rozkazał, sadowiąc się na okazałym krześle. – Tylko niech który spróbuje coś schować pod płaszczem! Skarby z tych komnat należą do mnie!

Mężczyźni rozeszli się w poszukiwaniu kosztowności.

– I co powiesz, Moldofie? – zapytał, choć zaraz sam udzielił odpowiedzi. – Piękne zwycięstwo!

– Istotnie – przytaknął niski, barczysty mężczyzna. – Kolejna udana wyprawa.

 

Stary Hjorsson wyjrzał przez okno, z którego przed chwilą pofrunęli gospodarze.

– Czy to było konieczne, Grimarze? – Mężczyzna oparł swój miecz o podłogę.

Wódź ścisnął pochwycony puchar z winem i zmarszczył brwi, lecz tylko na moment.

– Cóż ci poradzę, że mam krewkich ludzi? – Jarl wzruszył ramionami. – Starzy już byli, na niewolników się nie nadawali, zmarliby w podróży.

– Ja nie o tym. Mężczyzn, którzy przeżyją, weźmiemy w niewolę. Podobnie, jak kobiety – wyliczał Hjorsson. – W grodzie zostaną więc starcy i dzieci. Idzie zima. Zamarzną bez dachów nad głową, które właśnie palimy.

Twarz jarla złagodniała.

– Masz rację, wierny druhu – powiedział. – To przez ten cholerny topór. Rozzłościł mnie!

– Nie robisz się coraz młodszy, Grimarze.

– I tu też masz rację.

Na chwilę zapanowała cisza.

– Wyślij kogoś, niech powstrzyma pożogę, jeśli jeszcze zdoła.

 

 

– Patrzcie, co znalazłem w ukrytej komnacie! – Jeden z mężczyzn ciągnął za włosy kilkuletnie dziecko. – Żywa szkarada!

Dziewczynka, bo poznać ją było po włosach zaplecionych w dwa krótkie warkocze, rzeczywiście wyglądała nieszczególnie. Miała duże oczy, za duże w stosunku do głowy, całą twarz w setce piegów i wielki nochal. Ale najgorsze były usta, w oczy rzucała się górna, rozszczepiona warga, jakby ktoś ją rozerwał i wyrwał przy tym kawał ciała tak, że teraz widać było część górnych zębów i dziąsła aż do nosa.

– Że też pozwalają żyć takiej pokrace! – Wojownik, zwany Magnusem, pchnął małą. – Ale nic nie szkodzi. Zaraz nauczę ją latać!

Chwycił od niechcenia szamoczącą się dziewczynkę i rzucił dobre kilka metrów przez salę. Mała gruchnęła o podłogę i zaczęła płakać. Oprawca ruszył w jej stronę, a reszta mężczyzn rozsiadała się za stołem, rechocząc głośno. Nie śmiali się tylko Hjorsson i Moldof.

– Przestań. – Jarl wyciągnął się i powoli wstał z siedziska.

Hjorsson spojrzał na wodza. Stary wiking dobrze znał ten, wydawałoby się, spokojny wyraz twarzy. Łatwo też rozpoznawał nastroje swego przyjaciela. A Grimar Niedźwiedź ostatnimi czasy stał się bardzo wrażliwy na punkcie dzieci. Cóż, dowodził wikingami już dobre kilkanaście lat, ale jeszcze nie doczekał się potomka.

– Magnus! Zejdź na dół! – Stary chciał stłumić awanturę w zarodku.

Jednak młody buntownik go nie słyszał albo nie chciał słyszeć. Dalej szarpał płaczącą dziewczynkę, wymyślając coraz to nowsze epitety. Ropucha, maszkara, dupogęba.

– Powiedziałem, przestań! – Grimar walnął kielichem o stół.

W komnacie ucichły wszelkie rozmowy.

– Co? Bronisz tej kaleki?! – Magnus chwycił dziewczynkę za włosy, żeby podnieść ją z podłogi. – U nas dawno skończyłaby w morzu! Tfu!

– Dobrałeś się do dziecka. – Jarl zrzucił płaszcz z ramion. – Nie przynosi to chwały wojownikowi.

Moldof bacznie przysłuchiwał się rozmowie. Odgarnął z czoła kruczoczarne włosy, obserwując obu mężczyzn. Chętnie zobaczyłby wodza w akcji i przekonał się, czy jest jeszcze wystarczająco szybki.

– Jak swojemu ludowi taka pokraka – ciągnął Magnus, ruszając w stronę wodza.

Wojownicy zastygli w wyczekiwaniu, w końcu takie sytuacje nie trafiały się zbyt często. Magnus był młody i szybki, a Grimar miał już swoje lata, nadal jednak dzierżył tytuł niezwyciężonego.

– Uspokój się, Magnusie – Jarl zmienił ton i położył rękę na ramieniu młodziana. – Nie przepłynąłem morza po to, żeby przelewać wikińską krew. Wygraliśmy bitwę, emocje udzieliły się nam wszystkim, ale czas to zakończyć.

Magnus wahał się tylko przez chwilę. Skinął jarlowi z szacunkiem, odwzajemnił uścisk i usiadł bez słowa między biesiadujących.

 

Moldof pogładził swoją bujną, czarną brodę. Zmrużył oczy, intensywnie przyglądając się mężczyźnie. Choć zawsze dobrze odgadywał intencje innych, tym razem nie miał pewności czy Grimar Niedźwiedź stchórzył, czy zmądrzał.

 

Wódz poszukał wzrokiem dziewczynki. Siedziała ukryta za skrzynią na końcu komnaty. Wyciągnął ją za rękę na środek sali. Kucnął, by lepiej się jej przyjrzeć. Była brzydka, to nie ulegało wątpliwości. Mała spoglądała nieufnie, ale w tym wzroku nie było strachu, przynajmniej przed nim. Odgarnął grzywkę z brudnej buzi. Z taką gębą musiała mieć niełatwo w życiu.

– Grimar – powiedział kilkukrotnie, wskazując siebie palcem.

Mała patrzyła pytająco, aż w końcu zrozumiała.

– Sue – wymamrotała, ale ze zniekształconych ust wydobyło się tylko „Un”.

– Unn. – Jarl wyprostował się powoli. – Dobrze, Unn. Popłyniesz z nami.

 

 

❄❄❄

 

 

– Kobieto! – westchnął Grimar zaraz po tym, jak skończył. – Ależ mi tego brakowało!

– Nie mów mi, że pościłeś. – Ingetore wyślizgnęła się z objęć męża i usiadła na nim okrakiem. – Nie wierzę, że przepuściłeś którejś brance.

Spojrzał na nią z pożądaniem. Nie była gruba, ale miał za co złapać. Prawdziwe wikińskie uda, którymi potrafiła wyciskać soki, delikatnie zaokrąglony brzuch i pełne piersi. A wszystko zwieńczone twarzą bogini.

– To nie to samo! – Chciał się spod niej wyrwać, ale nie pozwoliła. – Do ciebie tu gnałem, tylko do ciebie.

Ingetore zaśmiała się. Szalała za nim. I nie chodziło o ciało i siłę, chociaż w obu przypadkach miał tego w nadmiarze. To charakter przywódcy, jego charyzma i siła rządzenia pociągały ją najbardziej. Grimar był prawdziwym jarlem i należało mu się wszystko, co najlepsze.

– A, to szkoda… – Ingetore klasnęła w dłonie i do izby weszły dwie, nagie dziewczyny. – Bo chciałam cię przywitać iście po królewsku.

– Swawolnico! – Jarl usiadł i oblizał bezwiednie wargi. – Panie przodem. Ja dołączę zaraz po tobie.

 

 

Unn przebywała tu od kilku dni. Stała teraz ukryta za kotarą, spoglądając przez otwór okienny na gród Lochlannach – Ludzi Wody. Chociaż na takich w ogóle nie wyglądali, bardziej bowiem przypominali zwierzęta. Wszyscy chodzili w grubych ubraniach, zakładanych jedne na drugie. Nosili czapy, a wierzchnie okrycie najczęściej mieli ze skóry. Ale nie dziwiła się temu, było tu znacznie zimniej, niż u niej w domu.

Przerażali ją.

 

Mówili językiem, który przypominał odgłosy dzikiego psa, coś jakby szczekanie lub warczenie. Jedynie jarl, szybko bowiem domyśliła się, że jest ich wodzem, przemawiał do niej ciszej i spokojniej. Brzmiał jak pomrukiwanie niedźwiedzia. Jego jednego się nie bała. Choć wyraźnie bała się go cała reszta. Może z wyjątkiem złej kobiety w czerwieni i starego mężczyzny, który chodził za jarlem jak cień. Szybko też przywykła do swojego nowego imienia. Jej domu już nie było, wszystko zostało za wodą, także imię.

I zgliszcza.

 

 

– Wiedziałem, że coś jest na rzeczy! – Jarl walnął kielichem w stół, wylewając przy tym wino. – Te dziwki nie mogły być przecież z dobroci serca!

– Wygnaj ją albo najlepiej utop w morzu! – wycedziła Ingetore, obracając się gwałtownie, aż zafalowała jej purpurowa suknia. – Jak w ogóle mogłeś ją ze sobą zabrać?!

– Czyhasz na tę małą? – Zasępił się. – Cóż ci takiego zrobiła? To przecież dziecko.

– Czy ty naprawdę niczego nie rozumiesz? – Kobieta podeszła do niego i szepnęła prosto do ucha. – Ośmieszyłeś mnie, zadrwiłeś. Nie dałam ci syna, to przywlokłeś tutaj tę pokrakę!

– Przestań! – Odsunął ją i odszedł w drugi koniec komnaty. – Wiesz, jak cię wielbię! Sama nie wierzysz w to, co mówisz.

– To po co? Po co ją tu przywiozłeś?

– Sam nie wiem… – powiedział pod nosem, a głośniej dodał. – To córka ichniejszego wodza. Przyda się, jako zakładniczka.

– Toś wymyślił! – Kobieta złapała się pod boki. – A widziałeś tu kiedyś jakiegoś z nich?

Ruszyła pewnym krokiem w jego kierunku.

– Zabij ją! – Wbiła mu palec w tors. – I skończ już tę farsę.

– Nie! – Złapał ją za dłoń i ścisnął. – Będzie żyć! Powiedziałem.

I wyszedł z izby tak, jak stał.

– Jeszcze z tobą nie skończyłam, Grimarze Niedźwiedziu. Jeszcze nie skończyłam. – Ingetore klasnęła w dłonie i do sali cicho wślizgnęła się niewolnica. – Przyprowadź do mnie Moldofa. Tak, żeby nikt nie widział.

 

I rzeczywiście nikt nie widział. Nikt, oprócz Hjorssona. Stary wiking wiedział, że przez małą będą kłopoty. Nie miał bowiem złudzeń, co spędza sen z powiek Ingetore.

 

❄❄❄

 

Przeklęty deszcz padał i padał. Wszystko nim przesiąkło, wilgoć właziła do każdej izby. W paleniskach buchał ogień, by choć trochę osuszać ściany i przemoknięte okrycia. Po grodzie poruszał się tylko ten, kto musiał. Większość jednak zaszyła się w domostwach i czekała na zimę. Bo ta nieuchronnie nadchodziła. Deszcz był bowiem lodowaty.

 

I przyszła, a wraz z nią siarczysty mróz i śnieg. Mężczyźni rozebrani do pasa tarzali się po nim, hartując ciała. Dzieci obrzucały się śnieżkami, a kobiety mogły w końcu wywiesić zatęchłe koce i derki. Życie w grodzisku wyraźnie przyśpieszyło, w ludzi wstąpiły nowe siły. A obfite opady śniegu zwiastowały jeszcze jedno.

Polowanie.

 

 

Od kilkunastu dni Moldof rozmyślał o propozycji Ingetore. Jechał teraz obok jarla na zimowe łowy i myśli o jarlowskiej kobiecie powróciły ze zdwojoną siłą. Oczywiście, że jej pragnął, jak pewnie każdy mężczyzna w grodzie. Żona Grimara był dumną, wyniosłą, ale też mądrą i piękną kobietą. O tak. Bogowie nie poskąpili jej urody. Od dawna marzył, by ją posiąść, ale nie za taką cenę. Nigdy nie było mu z jarlem po drodze, nie pochwalał jego decyzji o zabraniu małej paskudy, ale stało się. A on dziecka nie będzie zabijał, w tym się z Grimarem zgadzał. Nawet dla kobiety. Po prawdzie w dupie miał zabobony i złe znaki. Od dawna w to nie wierzył. I choć jeszcze nie odmówił Ingetore, postanowił pozostawić sprawę swojemu biegowi. Czuł przez skórę, że coś się zmieni i sprawa małej i tak wypłynie, prędzej czy później. Ściągnął cugle i odwrócił się w siodle. Mała pokraka jechała ledwo dwa rzędy za nimi. Wyspiarski dzieciak przed połową jarlowskich wojowników.

Tak, to na pewno wyjdzie prędzej, niż później.

 

Mężczyzna wycofał lekko konia. Widział, jak do jarla podjeżdża stary cap Hjorsson. I nie chciał, by Grimar odesłał go przy ludziach.

– Może mała powinna pojechać z tyłu – zaczął Hjorsson, gdy zrównał swego konia z wodzowskim. – Gdy zwiadowcy znajdą wilki, wszyscy rzucą się do przodu i jeszcze ktoś ją stratuje.

– Że niby krzywda może się jej stać? – Grimar łypnął okiem spod futrzanej czapy. – Tak, może, może. Tu niewątpliwe masz rację. Ale jeszcze nie dzisiaj, mój przyjacielu. Nadal jestem jarlem, czy się to komuś podoba, czy nie.

– Po co więc jarl prowokuje własnych wojowników? – Mężczyzna spojrzał za siebie, popatrzył po ludziach. – Przyjaciół tym sobie nie zjednujesz.

– Chciałeś powiedzieć, wielki jarlu, starcze. – Wódz stłumił grymas na twarzy, coraz częściej bowiem słyszał uwagi na temat dziewczynki. – Nie zapominaj się.

– Ech, byłem już stary, jak srałeś jeszcze pod siebie i pewnie będę, jak znowu zaczniesz. – Hjorsson lekceważąco machnął ręką. – Nie zmieniaj więc tematu.

– Ha! Ha! – Jarl walnął przyjaciela w plecy tak mocno, że tamten mało nie wyleciał z siodła. – Widać, że jeszcze nie umarłeś i nie boisz się Niedźwiedzia!

Spochmurniał jednak szybko i dodał już znacznie ciszej.

– Przynajmniej ty bądź za mną, staruszku.

– Wiesz, że zawsze jestem.

Grimar skinął lekko głową, ściągnął cugle i wstrzymał konia.

– Jak tam, Unn? – zawołał z uśmiechem do dziewczynki i zaraz powtórzył na migi. – Nie jest ci zimno?

Mała pokiwała przecząco głową i również się uśmiechnęła, choć przez jej rozszczepioną wargę wydobył się tylko przeciągły świst. Jeźdźcy z boku odwrócili głowy z niesmakiem. Jednak jarl w ogóle tego nie zauważył.

– Chodź, pojedziesz za wszystkimi. – Przytrzymał jej konia. – Gdy ludzie ruszą na zwierzynę, będzie jeden wielki tumult. Jeszcze ktoś cię stratuje.

Grimar nie był pewny, czy mała go rozumie, ale wziął jej uśmiech za dobrą monetę.

– Ja będę musiał wrócić do przodu, inaczej mogę przegrać zawo…

Nie zdążył dokończyć. Głos rogu oznajmiający, że wytropiono zwierzynę, rozniósł się echem po całym lesie.

– Na Thora! Akurat teraz! – Spiął konia i ruszył ostro do przodu. Zdążył jeszcze krzyknąć do najbliższego niewolnika. – Zajmij się Unn, odpowiadasz za nią głową!

 

 

Dziewczynka zerkała niespokojnie na otaczających ją ludzi. Co prawda mężczyzna, który się nią zajął, wydawał się niegroźny, ale reszta… Większość była zarośnięta jak zwierzęta. Na twarzy widoczne mieli tylko oczy i nos. Na głowach nosili ciężkie hełmy podszyte futrem. Niektórzy mieli zaplecione warkocze, zupełnie jak dziewczynki. Okryci kilkoma warstwami odzienia, siedząc dumnie na swych koniach, mijali ją i przyglądali się. Ze strachu ciarki przeszły jej po plecach. Jedni tylko spoglądali złowrogo, inni spluwali pod nogi. Spuściła wzrok, starając się nikogo nie prowokować. Rozmawiali. Domyślała się, że o niej, a ich jęzoszczek niósł w powietrzu agresję. Jakby chcieli pokąsać ją słowami.

 

Nie wiedziała, jak długo jechała otoczona wrogami, starała się o tym nie myśleć. Wpatrywała się w łęk siodła i przysłuchiwała miarowym krokom konia. To ją trochę uspokajało. W końcu usłyszała donośny głos jarla i nie czekając, rzuciła się w kierunku, skąd dobiegał.

 

Myśliwi ściągnęli wszystkie sanie na polanę, pętali konie, część z nich rozpalała ogień. Planowali na miejscu oprawić mięso i wstępnie wyczyścić skóry. Prowadzący zawody wyciągnął oznakowane strzały i oszczepy z watahy zabitych wilków. Najważniejsze były te, które trafiły basiora. A wynik oględzin był jednoznaczny.

– Zwycięzcą został Moldof! – oznajmij tubalnie myśliwy, wybrany na sędziego. – Jego oszczep przebił bok i serce wilka, strzały Grimara i Magnusa trafiły samca, ale zadane przez nich rany nie były śmiertelne.

 

Moldof aż stanął w strzemionach, tak rozpierała go duma. Nieważny wilk, ważne, że wygrał z Grimarem i wszyscy to widzieli. Przyjmował gratulacje od ludzi, dziękował. Starał się zachowywać, jak na przyszłego wodza przystało.

 

Jarl zmełł przekleństwo w ustach, popatrzył na prężącego się pyszałka i pomyślał, że tak musi wyglądać ktoś, kto właśnie zesrał się w spodnie i nie może siedzieć na koniu.

– Gratuluje, Moldofie – choć wódz mówił jedno, jego twarz wyrażała zupełnie coś innego. – Nieszczęśliwym, gdyż spóźniłem się na starcie, ale przyznaję, rzut miałeś silny i celny.

– Wszyscy mieli równe szanse, Grimarze. – Wojownik lekceważąco machnął ręką. – Dziękuję ci jednak za gratulacje.

Jarl z trudnością przełknął gorycz porażki. Chciał wsiąść na konia i zostawić durnia z jego zdobyczą, gdy coś uderzyło go z tyłu.

– Grimffyrr! – Dziewczynka mocno wtuliła się mężczyznę.

– Co… – Jarl uśmiechnął się na jej widok.

– Wybacz, panie. – Niewolnik padł na kolana. – Nie mogłem jej utrzymać, a później dogonić w tym śniegu. Gnała jak szalona.

– No, mała dziewczynka wyrwała się i uciekła dorosłemu mężczyźnie. – Grimar wyraźne był pod wrażeniem. – Może zrobimy jeszcze z ciebie wojowniczkę!

Zadowolony wskoczył na konia, chwycił Unn za ręce, podciągnął i posadził na koniu przed sobą.

– Wracamy! – ryknął potężnie, gdyż nagle wezbrały w nim nowe siły. – Będziemy ucztować dziś w grodzie, nie w polu!

 

Nie wszyscy pochwycili okrzyk. Część ludzi milcząco przyglądała się paskudzie na jarlowskim koniu.

 

❄❄❄

 

– Ludzie gadają.

– W dupie mam gadanie ludzi. – Grimar wiercił się na tronie. – Gdybym słuchał ich gadania, nigdy nie zostałbym jarlem.

– To prawda! – Ingetore podeszła i usiadła przy nim. – Takiego cię poznałam i takiego zapragnęłam, ale teraz jesteś jarlem. Wiesz, że to nie to samo, co samotny wojownik.

Grimar Niedźwiedź milczał, wiedział, co chce powiedzieć mu żona. Jedyny problem w tym, że on wcale nie chciał tego słuchać.

– Mówiłam ci, żebyś… się jej pozbył. – Kobieta nie chciała rozsierdzić swego mężczyzny. Nie tędy droga. – Nie posłuchałeś. Zastanawiałam się, czy z konkretnego powodu, czy tylko z przekory.

Jarl nadal milczał. Żona dobrze go znała, za to po części tak ją kochał. Niewielu ludzi go rozumiało. Odkąd pamiętał, zawsze miał inną wizję świata od innych. Tak samo, jak Ingetore.

– Zawsze myśleliśmy podobnie, mój kochany. – Kobieta złapała go za rękę. – Razem przez życie, razem rządzić światem. Pamiętasz?

Wtuliła się w niego, chciała, żeby poczuł jej zapach. Żeby przypomniał sobie ich najlepsze chwile. I poczuł. Szybko sięgnął i przyciągnął ją do siebie.

– Nadal tak jest, najdroższa – sapnął jej do ucha.

– Mieliśmy rządzić niepodzielnie. SAMI! – Spojrzała mu w oczy, upewniając się, czy zrozumiał.

– I tak jest! – Rozjuszył się.

Zepchnął ją z siebie i wstał z tronu.

– I tak jest! – powtórzył. – Czegoś tak się uczepiła kobieto? Co ci ta mała zawiniła? Co tak na nią nastajesz?!

– Jest jak mała zadra. – Ingetore zerwała się i złapała go za szyję, wczepiła dłonie w rude włosy. – Za chwilę będzie drzazgą, jutro gałęzią, pojutrze drzewem, a niedługo lasem, który nas rozdzieli!

– Oszalałaś! – Uwolnił się z jej uścisku. – Gdybyś tylko chciała choć trochę ją poznać, zmieniłabyś zdanie.

– Nigdy! – Kobieta zacisnęła pięści ze złości.

– A ja nigdy się jej nie pozbędę!

I jak to miał ostatnio w zwyczaju, Grimar wyszedł z izby. Musiał ochłonąć, by nie zdzielić tej zazdrosnej kobiety. Bo, na Odyna, prosiła się o to!

 

 

Przydzielił Unn jedną z izb bliżej własnej. O dziwo, Hjorsson poparł go z tym pomysłem.

– Posadziłeś ją na koniu przed sobą. To i oczywistym, że dajesz miejsce bliżej siebie – powiedział, patrząc gdzieś zamyślonym wzrokiem. – Ludzie nie zaakceptują, ale przyjmą do wiadomości. Jarl musi być konsekwentny w swoich decyzjach.

 

Grimar wcale tak o tym nie myślał ani nie było to dla niego takie oczywiste. Jednak gdy mała witała go za każdym razem, z tym niezdarnym uśmiechem, i gdy widział, jak mocno się stara, jak próbuje poprawnie wypowiedzieć słowa „jarl” i „Grimar”, to jakoś tak, zapominał przy niej o wszystkim.

 

❄❄❄

 

 

Wymyślił sobie, że zagra z ludźmi w knattleikr. Śnieg nie padał od kilku dni, częściowo był więc ubity, a resztę załatwiły drewniane kłody, które z pomocą koni ludzie przeciągnęli po polu.

Grimar wziął swoją ulubioną pałkę, zabrał też Hjorssona, choć wiedział, że przyjaciel jest już za stary na grę.

Na polu czekało na nich kilkunastu ludzi. Kilkudziesięciu innych rozkładało właśnie grube futra wokół prowizorycznego boiska, inni siadali bezpośrednio na ziemi. Wszyscy chcieli zobaczyć rozgrywkę.

– Kto poprowadzi przeciwną drużynę? – Jarl rozejrzał się po ludziach. – Ejnar? Dobrze! Reszta niech ustawi się po jednej albo drugiej stronie. Za chwilę zaczynamy!

Poczuł, jak krew zaczęła mu żywiej krążyć w ciele. Od zawsze lubił rywalizację, to go pchało do przodu, od zawsze chciał być najlepszy. Tak po prostu, we wszystkim. Uderzył mocno w dłonie, żeby się rozgrzać. Mróz był siarczysty.

Ludzie powoli rozstawiali się po obu stronach, a właściwie… Grimar zmrużył oczy, trochę z powodu bijącej od śniegu bieli, a trochę z powodu liczebności drużyn. Milczał jeszcze przez chwilę, poczekał, aż wszyscy zajmą miejsca.

W jego linii stało tylko kilku ludzi, w tym młody Magnus, ten sam, który postawił mu się na wyspach. Zawodników w drużynie Ejnara było dwa razy więcej.

Pokiwał spokojnie głową, zasady nie zabraniały takiego podziału, ale zagotował się w środku. Rozegra dzisiaj tę partię. Odbierze piłkę każdemu przeciwnikowi.

– A więc tak? – powiedział spokojnie, niezbyt głośno, ale ludzi go usłyszeli. – Dobrze, piłka po waszej stronie!

I rzucił zdziwionemu Ejnarowi drewnianą, obszytą skórą, kulę. Nie mniej zaskoczona była reszta zawodników, zazwyczaj grę rozpoczynała słabsza drużyna. Mężczyzna rzucił odruchowo piłkę do partnera obok, ale zbyt późno, bo właśnie natarł na niego Grimar. Ostatnie, co zapamiętał, to widok wściekłej twarzy wodza i uniesioną wysoko pałkę.

 

To nie była zwyczajna gra, i niewiele było w tym przyjemności z rywalizacji. Ci nieliczni, którzy pozostali przy jarlu, zaciekle bronili pola. Poczuli bowiem więź, by bronić się przed znacznie silniejszym „wrogiem”. Liczniejsi zaś koniecznie chcieli wygrać, okryliby się bowiem hańbą, gdyby przegrali ze znacznie słabszym przeciwnikiem.

Pod koniec meczu, nikt już nie liczył punktów. Wszyscy obserwujący grę stali i okrzykami wspomagali swoich zawodników, a rywalizacja przerodziła się w regularną bitwę na drewniane pałki.

– Arrrrhhh! – ryknął Grimar na całe gardło, rozkładając szeroko ramiona. – Wygrałem!

Spojrzał po tych, którzy trzymali się jeszcze o własnych siłach. Nikt więcej nie odważył się stanąć mu na drodze. On, Grimar zwany Niedźwiedziem, wygrał.

Poszukał wzrokiem Magnusa, chłopak dobrze się dzisiaj sprawił. Młody skinął mu głową.

– Wygraliśmy! – wykrzyknął raz jeszcze i splunął pod nogi. – Hjorsson!

Rozejrzał się.

– Hjorsson!

– Tu jestem, wodzu. – Mężczyzna zbliżył się na kilka kroków.

– Masz dla mnie jakąś radę? – zapytał jarl, ścierając śniegiem krew z rąk.

Stary Wiking spojrzał na czerwoną od krwi pałkę, na twarz i ręce przyjaciela umazane posoką.

Krwawy Grimar.

– Nie, panie.

 

 

Ingetore pojechała sama do siedliska czarownic, choć położone było z dala od grodu. Wkroczyła dumnie do środka. Obie staruchy już na nią czekały, pokłoniły się z szacunkiem kobiecie w czerwieni.

– Przygotujecie coś dla mnie. – Rozejrzała się po izbie, ale bez większego zainteresowania. – Musicie tylko zdobyć drewno pochodzące z wysp.

– Drewno, pani? Z wysp? – zapytała jedna z wiedźm.

– Którego słowa nie zrozumiałaś? – Ingetore pochyliła się nad czarownicą, a jej twarz na mgnienie oka stała się siatką gęstych zmarszczek.

Obie kobiety nie podniosły już wzroku ani o nic więcej nie zapytały.

 

❄❄❄

 

Grimar dołożył pniaków do paleniska i rozsiadł się wygodnie na siedzisku. Kolejny wieczór i zapewne kolejną noc spędzi poza małżeńską alkową. Ingetore coraz częściej odsyłała go, skarżąc się na zły stan zdrowia. Podobno zima dawała jej się we znaki. Tylko jak? Tu w komnatach? Przecież w ogóle z nich nie wychodziła!

Usłyszał ruch za sobą, odwrócił się.

– Wejdź, Hjorssonie. – Wskazał na rozłożoną planszę. – Przygotowałem partyjkę hnefatafla. Zagrasz ze mną, stary druhu?

Mężczyzna skinął głową i usiadł naprzeciwko.

 

Przez dłuższy czas grali w milczeniu. Początkowo Grimarowi udawało się bronić króla. Jego ciemne pionki, choć dwukrotnie mniej liczne, dobrze blokowały dostęp do figury. Jednak Hjorsson sukcesywnie osaczał go i nie pozwalał zbiec do narożnika. Partia powoli przechylała się na jego korzyść.

– Po radę cię wezwałem. – W końcu ciszę przerwał podirytowany jarl. – A ty nic nie mówisz.

Przyjaciel jednak nie odpowiedział. Grimar zrobił przez to kilka słabszych posunięć, i już miał coś dosadnie dodać, gdy w końcu stary przemówił.

– Tak samo postępujesz z dziewczynką, z Unn. Spontanicznie reagujesz, nie zastanawiasz się i tym samym prowokujesz ludzi.

– Jestem tu jarlem! Wzbogaciłem ich wszystkich przynajmniej dwukrotnie! – Grimar podniósł się, gestykulując. – A oni czym mi odpłacają? Wrogością? I to czemu? Z powodu dziecka?!

– Wiesz, że to nie jest zwyczajne dziecko. Zwyczajne w naszym rozumieniu. – Hjorsson podniósł wzrok na przyjaciela. – Rozumiem, że chciałbyś doczekać się potomstwa. Nie przejawiałeś jednak wcześniej ojcowskiego instynktu. Broniłeś słabszej, tu cię rozumiem. Ale to reakcja ludzi tam, w komnacie, spowodowała, że ją zabrałeś. Zrobiłeś im wszystkim na przekór, by pokazać, że twoje będzie na wierzchu.

– Tak. Może i tak było. – Grimar przestał chodzić po komnacie. – Na początku, ale to się zmieniło.

– Wiem.

– Wiem, wiem! – Jarl podniósł głos. – Nie pomagasz mi w ten sposób.

Obaj milczeli, przyglądając się planszy.

– Ingetore wyrzuciła mnie z łożnicy – powiedział z wyrzutem. Szybko jednak podniósł dłoń. – Wiem, że to wiesz!

Hjorsson zmilczał odpowiedź, ale przestawił piona i zablokował ruch królowi.

– Przegrałem bitwę. – Grimar usiadł ciężko na siedzisko.

– Nie. Tylko partię. – Stary wstał i położył rękę na ramieniu przyjaciela. – A teraz musisz rozegrać jeszcze kilka, żeby rzeczywiście zapobiec wojnie.

Wódz spojrzał pytająco.

– Zorganizuj walkę koni i wystaw swojego ogiera. Jeśli przegrasz, dasz ludziom pewną satysfakcję. Jeśli wygrasz, odczytają to za znak, że bogowie ci sprzyjają. Poza tym wszyscy będą robić zakłady, co niektórzy przegrają sporo srebra, powstaną nowe waśnie i spory, odciągniesz wzrok od siebie i małej. Z Unn zaś postępuj rozważniej i nie używaj jako dekoracji. Jeśli naprawdę masz wobec niej jakieś plany, musisz najpierw oswoić z nią ludzi. Czas będzie grał na twoją korzyść.

 

 

Zabierał ją skoro świt. Razem ruszali do lasu. Tam uczył ją strzelać z łuku i walki mieczem. Co prawda na razie drewnianym, żelazny był zbyt ciężki, ale Unn radziła sobie całkiem dobrze. Ciągle się przy tym śmiejąc. Beształ ją, że straszy zwierzęta, ale tak naprawdę nie chciał, żeby ktoś ich zobaczył. Musiał przełknąć gorycz dumy, że krył się po lesie, ukrywał jak jakiś dzikus, ale chwile spędzone z małą wystarczająco mu ją osładzały.

– Haw! Haw! Haw! – sepleniła dziewczynka przez rozszczepione usta, wyraźnie szczęśliwa. – Grimaff traffony!

Tak, było warto.

 

Unn cieszyła się jak nigdy wcześniej w życiu. Częściej bywała teraz na dworze. Jeździła do lasu z jarlem, trenowała. Nie chciała go zawieść. Rodzice mówili, że ją kochali, ale cały czas trzymali w ukrytej komnacie. Prawie nie wychodziła na zewnątrz. A Grimar Niedźwiedź? On patrzył na nią tak samo, jak na wszystkich innych.

Bez odrazy na twarzy.

 

❄❄❄

 

– Zorganizuję walkę koni podczas święta Frejra. – Ostatnie słowa zdusiły piersi żony, w które właśnie się zanurzył.

Całował ją po ciele przez kilka długich chwil.

– Wystawisz swojego ogiera? – zapytał.

– A mam inne wyjście? – Ingetore pogładziła go po bujnej czuprynie i brodzie.

– Wiesz, że mamy najlepsze konie w grodzie. Żadna inna walka nie jest w stanie przyciągnąć więcej ludzi. – Uniósł się na łokciu, złapał ją za udo i przyciągnął bliżej. – Brakowało mi ciebie.

– Wiesz, że byłam chora.

Już miał powiedzieć, co o tym myśli, ale powstrzymał się. Nie tędy droga.

– Jesteś całym moim życiem. – Zastanawiał się, czy pojęła.

– Jestem – odpowiedziała. – A ty moim.

Oboje zamilkli. Oboje pomyśleli o tym samym. Czy nadal rozumieli się tak jak kiedyś?

 

 

Od kilku dni trwały przygotowania do święta płodności boga Frejra. W zagrodzie trzymano trzy dorodne świnie, przygotowane na ofiarę. Misy na krew zrobiono nowe, to miało być jedno z najhuczniej obchodzonych świąt w tym roku. Największy w grodzie posąg boga wyczyszczono i nasmarowano trzykrotnie tłuszczem. Dzięki temu drewno nie będzie piło krwi podczas obrzędu. Hjorsson dobrze podpowiedział jarlowi. Grimar będzie mógł upiec dwie pieczenie na jednym ogniu. Z jednej strony ogłosił święta płodności, tym samym zamykając usta tym, którzy najgłośniej psioczyli na dziewczynkę. Wiadomo bowiem, że wszyscy będą się modlić o potomka dla jarla, a on będzie czynił to najżarliwiej. Z drugiej strony czekała ich walka dwóch wspaniałych ogierów, największych i najsilniejszych w grodzie. Jego i Ingetore. Już zaczęto przyjmować zakłady.

To było znakomite posunięcie.

 

Walkę zaplanowano na trzeci dzień świętowania. Grimar sam przygotowywał swojego konia. Miał swój tajemny sposób. Zabierał zwierzę poza gród na dwa tygodnie przed walką. Izolował ogiera od wszelkich zapachów, a zwłaszcza klaczy. Karmił dobrze, ale też odbywał codzienne jazdy w galopie. Sam tok przygotowań wpływał na konia, który przeczuwał, że zbliża się walka. Jarla cieszyło rosnące napięcie i podniecenie ogiera.

 

Gdy prowadził go na arenę przygotowaną do walki, był pewny, że zwycięży. Koń parskał i rżał, zrywał się co chwilę, próbując gryźć, ale kilka celnych uderzeń pałką studziło go.

 

Każdy chciał zobaczyć pojedynek. Zebrały się tłumy, ludzie rozstawiali pochodnie wokół klepiska. Ubity śnieg odbijał ogień, nadając wszystkiemu żółtoczerwoną poświatę. Otaczające plac drzewa rzucały długie cienie, które chybotały się na wietrze w rytm falujących płomieni. Grimar popatrzył po sobie. Ognie tańczyły na jego zdobnym napierśniku, w który zresztą ledwo się zmieścił. „Wyglądam, jakbym płonął na stosie”, pomyślał. „Może kiedyś, ale jeszcze nie dzisiaj!”.

Na arenę wszedł Moldof, dumnie prowadząc ogiera Ingetore. Jarl stał spokojnie, zdążył przekląć wszystkich bogów dużo wcześniej, gdy dowiedział się, że to właśnie Moldof będzie reprezentował żonę. Nie powinien się dziwić, był przecież pierwszym wojownikiem, ale i tak nie potrafił ukryć irytacji w tamtej chwili. Dał tym samym satysfakcję kobiecie, która teraz wyłgała się z uczestnictwa, tłumacząc to chęcią dodatkowej modlitwy w ostatnim dniu świąt.

– A żeby Thor cię kopnął – powiedział Grimar do siebie, ściągając cugle. – Ty i modlitwa!

 

Sędzia zawodów przedstawił kolejno zawodników, później zaprezentował konie, a na końcu streścił zasady walki. Nie wolno wnosić broni na arenę. Wojownik porusza się pieszo, trzymając swego ogiera na postronku. Konie nie mogą mieć założonych żadnych metalowych elementów, którymi mogłyby ranić przeciwnika. Nie wolno używać ostro zakończonych pastuchów, tylko drewniane pałki lub rzemienny bat. Walka toczyć się będzie do momentu, aż jeden z koni odda pole lub będzie zbyt poraniony, by kontynuować pojedynek.

W tym samym czasie na teren wokół areny wprowadzono kilka klaczy, żeby pobudzić ogiery.

– Wystarczy tej gadaniny, człowieku. – Moldof szarpnął konia, gdy ten poderwał się na widok klaczy. – Ludzie nie przyszli tu słuchać ględzenia, tylko zobaczyć walkę!

– Powodzenia, Moldofie! – Grimar przyglądał się mężczyźnie, poklepując swego konia.

Przeciwnik uśmiechnął się, ale jarl nie potrafił odczytać jego zamiarów.

 

Wojownicy zluzowali postronki i rozpoczął się pojedynek. Początkowo jarl ustawiał konia bokiem do przeciwnika, i pozwalał mu kręcić się w kółko. Chciał, żeby tamten szybciej zmęczył się atakami. I tu się nie pomylił, Moldof mocno uderzał ogiera Ingetore, by ten gwałtownie nacierał. Jednak koń równie gwałtownie hamował po każdej próbie, bojąc się tylnych kopnięć przeciwnika. Konie ścierały się i gryzły. Widownia głośno dopingowała swoich faworytów, ale żaden z koni nie potrafił zdobyć przewagi. Okrzyki Moldofa były coraz gwałtowniejsze, a uderzenia bardziej natarczywe. Co prawda ogier Grimara miał już dosyć dotkliwe pogryziony zad, ale mężczyzna wiedział, że to tylko bardziej pobudza jego bestię. Miał zwierzę wyjątkowo odporne na ból.

W końcu, gdy zobaczył pianę na pysku ogiera Ingetore, Grimar zmusił swojego do frontalnego ataku. Wystarczyło kilkanaście mocniejszych uderzeń pałką w poraniony zad, żeby ogier wpadł w szał i dosłownie stratował przeciwnika.

Było po walce.

 

– Uznaję Grimara za zwycięzcę! – ogłosił sędzia zawodów.

– Jeszcze nie, starcze! – przerwał mu rozzłoszczony Moldof. – Mój koń jeszcze się nie poddał!

Wyciągnął rzemienny bat i zaczął wściekle okładać zwierzę. Koń rżał donośnie. Próbował wyrwać się i uciec, ale wojownik silnie trzymał go na postronku.

– Walcz! Przeklęte bydlę, walcz! – krzyczał wściekle, katując ogiera. – Ja zdecyduję, kiedy skończysz!

Grimar oddał swój postronek w ręce sędziego i ruszył w stronę Moldofa.

– Uspokój się! – zawołał.

Jednak mężczyzna nie przestawał bić.

– Przestań, idioto! – Złapał go za ramię. – Zabijesz go!

– Zostaw! – Ten wyrwał się z uścisku. – Jeszcze nie wygrałeś!

Chciał znowu uderzyć konia, ale jarl wcześniej zdzielił go pałką. Mężczyzna upadł, ale zaraz zerwał się i stanął błyskawicznie w bojowej postawie.

– Nie powinieneś podnosić na mnie ręki, wieprzu!

W ręce wojownika błysnął nóż. Dosyć miał już tych układów, gierek i zawoalowanych słów! Był Moldofem Gudrikssonem, pierwszym swego rodu, był wojownikiem i dzisiaj zostanie pierwszym wśród wikingów!

– Stawaj!

Ludzie rzucili się w ich stronę.

– Moldofie! Zaatakowałeś przeciwnika w czasie trwania zawodów! – Hjorsson wymierzył palec w wojownika.

– Nikogo nie zaatakowałem, to on uderzył mnie pierwszy.

– Pałka nie jest bronią wikinga. A gdyby tego nie zrobił, skatowałbyś bogom winne zwierzę. – Stary powiódł ręką po otaczającym ich tłumie. – Lud cię osądzi.

– Chcę krwi! Tu i teraz, a nie gderania starych ludzi! – Wojownik odsunął się tak, aby mieć wszystkich w zasięgu wzroku. – Teraz, Grimarze!

Gdzieś z tyłu podniosły się okrzyki, jedne przeciwko Moldofowi, inne zachęcające mężczyznę. Ktoś splunął pod nogi, ktoś kogoś popchnął. Zaczęła się wrzawa.

– Spokój! Nie będzie żadnych sądów – odezwał się Grimar. – Dajcie mu miecz oraz tarczę.

Hjorsson szybko nachylił się nad jarlem.

– Nie musisz z nim walczyć. Niech rozstrzygną to ludzie!

Zawtórowało mu kilku najbliżej stojących mężczyzn.

– Daj mu miecz i tarczę, bo zaraz będziesz drugi w kolejce. – Jarl skinął na niewolników, by podali mu broń.

Hjorsson opuścił ramiona, zrezygnowany. Ludzie rozstąpili się, robiąc im miejsce. Nikt już nie krzyczał. Wszyscy stali w oczekiwaniu.

– Szkoda, że nie pożegnałeś się z żoną, Grimarze. – Moldof wcisnął ramię w tarczę i chwycił mocno rękojeść miecza. – Ale wiedz, że gorąco pozdrowię ją od ciebie.

– Nie gadaj tyle człowieku, czas ucieka.

 

Wódz machnął mieczem kilka razy dla rozgrzewki, ale szybko uniósł tarczę, broniąc się przed błyskawicznym atakiem Moldofa. Nie miał już czasu analizować, czy pluć sobie w brodę na swoją porywczość. Słowo się rzekło i musiał szybko odnaleźć się w sytuacji, obrać strategię. Wiedział, że ma przed sobą znakomitego szermierza, wielce prawdopodobne, że lepszego od niego. Ale on był Grimarem Niedźwiedziem.

Pozwolił mężczyźnie atakować, a sam tylko się bronił. Szczęśliwie Moldof w złości nie wykorzystywał wszystkich swoich umiejętności, tylko bił zawzięcie, najmocniej, jak umiał. Gdy po chwili złapała go pierwsza zadyszka, Grimar natarł.

 

Moldof przełknął ślinę po pierwszych nieudanych atakach, zganił się za to, że tak gwałtownie zareagował. Postanowił zmienić taktykę dokładnie w chwili, gdy jarl ruszył do kontrataku. Już po pierwszym ciosie pożałował, że nie przygotował się lepiej. Uderzenie było potwornie silne, jak gdyby dostał wielką belką podtrzymującą sklepienie izby, a nie zwyczajnym mieczem. Cios sparaliżował mu całe ramię. Zanim ochłonął, poczuł kolejny cios i kolejny. Każdy zdawał się mocniejszy od poprzedniego. Pierwszy raz w życiu poczuł strach, nie licząc tylko tego podczas sztormów na morzu. Po czwartym ciosie jego tarcza pękła. Spojrzał w dół, na upadające części, a później w górę, na miecz wodza zmierzający prosto na niego.

 

Grimar poczuł, jak jego miecz przebija hełm i wbija się w głowę przeciwnika. Zobaczył jeszcze zdziwione spojrzenie Moldofa, zanim krew zalała mu twarz.

 

❄❄❄

 

– Jarf smutnyff? – Unn pojawiła się w komnacie nie wiadomo kiedy.

Złapał ją i posadził na kolanie. Płomienie w palenisku odbijały się w jego oczach.

– Władza rzadko kiedy bywa wesoła – powiedział z powagą.

– To przeff ze mnef, Grimaff? – Utkwiła w nim spojrzenie swoich wielkich, niebieskich oczu.

– Tak. – Nie oszukiwał jej, była na to zbyt mądra.

– Powyneffes mnef odesfać! – wyrzuciła z siebie.

– A chciałabyś? – Popatrzył na nią badawczo, serce zabiło mu szybciej.

– Nief. – Wtuliła się w niego.

To jedno słowo wystarczyło mu za wszystkie inne.

 

 

Pogrzeb Moldofa zapowiadał się na największy od lat. Rodzina zmarłego nie szczędziła środków na ceremonię. Ponoć przeznaczyła jedną czwartą majątku na przyrządzenie alkoholowego nibdhu, a zmarłemu zbudowano nowy drakkar na ostatnią podróż. Stos miał tylko z dębowego drewna, a jego wysokość sięgała aż do połowy masztu.

 

„Kto go tam wtaszczy?” Każda nowa wieść dotycząca pochówku tylko bardziej drażniła Grimara. Moldof był majętny, jego rodzina jedną z najzamożniejszych, a on zrobił sobie z nich wrogów. Zastanawiał się, dlaczego go sprowokował. Zabił jednego z najlepszych wojowników, jeśli nie najlepszego. W imię czego? Obrony konia? I to jeszcze cholernego ogiera Ingetore!

 

Wieczerza pogrzebowa trwała od kilku godzin. Wyprawiona była na bogato, mięsiwa ani nibdhu nie brakowało. Ludzie jedli, pili i głośno rozmawiali. Wszystko tak, jak zawsze. Jednak Ingetore wyraźnie była czymś zaniepokojona, a może zmartwiona? Jarl spojrzał na nią. Siedziała obok, ale ciągle patrzyła pustym wzrokiem na salę. Unikała jego spojrzenia, jakby chciała coś przed nim ukryć. Grimar zastanawiał się, czy nie byli kochankami z Moldofem, jednak szybko porzucił te myśl. Wyczułby, a nawet gdyby nie, to Hjorsson by wiedział.

 

Spojrzał w bok na bawiącą się razem z dziećmi Unn. W zasadzie towarzyszyli jej sami chłopcy. Była silna i imponowała rówieśnikom. Jak widać, jej wygląd w niczym im nie przeszkadzał, choć nazwali ją Warga. Dziewczynki jeszcze niechętnie dopuszczały ją do siebie, ale i to powoli się zmieniało. Uśmiechnął się, tylko mała dawała mu teraz trochę radości. Wiedział, że gdy rozpocznie się ostatnia droga Moldofa, będzie musiał odesłać ją do komnat.

 

Ingetore siedziała dumnie, choć w środku cała się gotowała. Widziała jak Grimar co chwilę zerkał na małą paskudę. Jak się przy tym uśmiecha pod wąsem. Nienawidziła jej, nienawidziła jak niczego innego na świecie. Sprytna szkarada powoli odbierała jej ukochanego. Dzień po dniu, cal po calu, krok po kroku. Dlaczego bogowie przysłali ją z tej przeklętej ziemi?

To musiała być próba… Na pewno. Ostatni sprawdzian.

 

 

Jedna z wiedźm przyjęła rolę Wysłanniczki Śmierci i wystąpiła na środek, by rozpocząć rytuał pogrzebowy. Ubrana w misternie wyszywane, kolorowe okrycie, z zawieszonym na szyi wielkim, srebrnym medalionem, zaintonowała pieśń pogrzebową. Dwie inne kobiety wprowadziły młodą dziewczynę, która wyraźnie była pod wpływem nibdhunu. Stała naga, zupełnie obojętna, bujając się od czasu do czasu, jakby w rytm jakiejś muzyki.

 

– Odynie! Odynie! Odynie! – Stara to pochylała się, to wznosiła głowę ku niebu. – Ta oto niewinna dziewczyna prosi cię, byś przyjął ją w ofierze. Pragnie poprowadzić do ciebie swego pana i wojownika! Moldofa Gudrikssona!

Chmury dymu wznosiły się z podsycanych przez kobiety kadzideł.

– Czy są tu krewni zmarłego? – zaskrzeczała Wysłanniczka Śmierci.

Zza biesiadujących gości wyszło na środek sześciu mężczyzn. Ustawili się w rzędzie, a następnie rozebrali i zbliżyli do kobiet. Przy ofierze pojawiły się niewolnice, które najpierw rozłożyły na podłodze miękkie skóry, a później ułożyły dziewczynę. To na nich mężczyźni brali ją po kolei zupełnie bezwolną.

– Powiedz mu, że zrobiłem to z miłości do niego – mówił do niej każdy po tym, jak skończył.

Gdy zbiorowy gwałt dobiegł końca, dwóch z nich złapało ją za stopy, podnosząc z podłogi głową w dół. Starucha ocuciła ją, a mężczyźni obrócili w stronę zbudowanej na tę uroczystość bramy, która symbolizowała zaporę pomiędzy światem żywych i zaświatami.

– Widzę, widzę moją matkę i ojca – jęczała dziewczyna. – Widzę, go! Widzę mego pana i kochanka, Moldofa! Woła mnie, woła! Weźcie mnie do niego!

Wojownicy postawili ją z powrotem, a kobiety podtrzymały półprzytomną, by nie upadła. Wszyscy podnieśli się zza biesiadnych ław. Wysłanniczka Śmierci wystąpiła na przód i poprowadziła orszak pogrzebowy ku morzu.

 

Na przystani czekał już drakkar, a na nim leżące na stosie ciało Moldofa. Godzina minęła, nim cała procesja dotarła na miejsce. Na łódź weszła starucha i szóstka mężczyzn, którzy prowadzili dziewczynę. Przed drakkarem ustawili się wojownicy z tarczami i włóczniami.

Choć Grimar tego nie widział, dobrze wiedział, co dzieje się teraz na łodzi. Stara podała dziewczynie ostatni kubek nibdhunu. Dwóch mężczyzn złapało ją za nogi, dwóch kolejnych za ręce, a ostatni dwaj wzięli w dłonie końcówki sznura, z którego wiedźma zrobiła pętlę na szyi ofiary. Gdy pierwszych czterech trzymało ją, by się nie szarpała, dwóch ostatnich dusiło. Dziewczyna z pewnością charczała, ale wiedźma wbiła jej dwa razy sztylet w pierś. Jarl zobaczył, jak składają ją na stosie obok ciała jej pana.

 

Wysłanniczka Śmierci zeszła na ląd wraz z mężczyznami. Brat Moldofa podszedł z pochodnią do stosu i podpalił go. Niewolnicy odepchnęli drakkar od pomostu i łódź podryfowała na pełne morze. Z wikińskich gardeł popłynęły w niebo słowa pieśni zwycięzcy. Im bardziej oddalała się łódź, tym głośniej śpiewano.

 

Grimar rozglądał się za Ingetore, ale nigdzie jej nie widział. Nie był nawet pewny, czy w ogóle ruszyła z procesją pogrzebową do przystani. Ostatnie tygodnie były huśtawką nastrojów. Raz kochali się jak za dawnych czasów, a za chwilę unikała go całymi dniami. Próbował, Odyn widział, że naprawdę się starał, ale nic nie szło po jego myśli.

Ruszył szybko do domostwa i komnaty Unn, zdał sobie sprawę, że niepokój, który odczuwał przez cały wieczór, był związany właśnie z nią. Z nieba runął deszcz. Grimar zacisnął zęby i przyśpieszył kroku. Cholerny deszcz. Zimą!

 

Do komnaty wpadł w pełnym biegu. Zastał Unn leżącą na podłodze. Spojrzała na niego przerażona. Chciała coś powiedzieć, ale z jej ust nie wydobył się żaden dźwięk. Wyciągnęła ręce do niego, a on jednym susem znalazł się przy niej. Przytulił do siebie, odgarnął włosy z czoła. Pogładził po buzi.

– Spokojnie, malutka, spokojnie. – Rozejrzał się po komnacie, zastanawiając się, co robić. – Zaraz coś zaradzimy, nie bój się. Jestem przy tobie.

I wtedy z jej nosa i ust buchnęła krew.

– Hjorsson! – Poderwał dziewczynkę na ręce. – Jest tu ktoś?! Na Thora, pomocy!

Stary wiking pojawił się po chwili. Obaj ułożyli małą na posłaniu.

– Wołaj zielarkę, szybko! – Grimar pocierał nerwowo czoło. – To jakiś wstrząs!

– Tu nie zielarki potrzeba. – Stary złapał przyjaciela za ramię. – Czarownice. Ich najpierw zapytaj.

– Co? – Grimar w pierwszej chwili nie zrozumiał, ale zaraz zacisnął pięści. – Oczywiście. Wiedźmy!

Odepchnął mężczyznę na bok i wybiegł z komnaty.

 

Gdy wpadł do ich siedliska, zastał tylko jedną, ale od razu wiedział, że trafił we właściwe miejsce. Kobieta spojrzała na niego wystraszona i cofnęła się w głąb izby.

– Czego chcesz?! – zasyczała. – Mężczyznom nie wolno tu wchodzić!

– Jeśli powiesz po dobroci, co zrobiłyście małej, stara prukwo… – Grimar powoli zbliżał się do staruchy. – Być może ocalisz życie.

Nagle ktoś zaczął go dusić. Sięgnął rękoma, by złapać napastnika, ale trafił w pustkę. Nikt go nie trzymał, choć ucisk na gardle był coraz silniejszy. Przytłoczył go, nie mógł nabrać powietrza. Odwrócił się z wysiłkiem. W drzwiach izby stała Wysłanniczka Śmierci, która prowadziła dzisiejszy pogrzeb. Miała wyciągnięte ramiona w jego kierunku i mamrotała jakieś słowa, których nie rozumiał. Machnął głową, jakby chciał strząsnąć urok, spojrzał na starą, ale jego wzrok tracił ostrość. Upadł na kolana. Kątem oka zauważył zbliżającą się wiedźmę z głębi izby, która odprawiała ten sam rytuał. Nie chciał tu umierać, nie teraz. Nie teraz, gdy Unn… Unn! Przypomniał sobie jej widok. Małą dziewczynkę, która nikomu nic nie zrobiła, a która leżała teraz w kałuży krwi.

I wezbrała w nim wściekłość.

 

Pięści zacisnęły się same, ryknął jak ranny drapieżnik, i ciężko podniósł na nogi. Krzyknął dziko raz jeszcze, gdzieś w głębi siebie poczuł pierwotną siłę.

 

Starucha zagryzła wargi aż do krwi. Skupiła w dłoniach wszystkie siły, siatka zmarszczek natychmiast gęsto pokryła jej twarz. Zadrżała, widząc przez sobą niedźwiedzia. Rozdziawił szeroko paszczę, rycząc wściekle i obnażając kły. Poczuła odpychający odór i… Strach. Zwierzę zrobiło krok w jej stronę. Sięgnęła po najgłębsze pokłady mroku. Czuła pękającą skórę na twarzy. Straciła wzrok i wiedziała, że nawet jeśli wygra, już go nie odzyska.

Lecz on nadal zbliżał się, ryczał. Poczuła kropelki jego śliny na twarzy.

 

Zataczając się, zrobił dwa kroki, ledwo widział jej postać. Sapnął ciężko, był już prawie przy niej. Słyszał jej zduszony jęk. Podniósł pięść do góry i z całej siły walnął staruchę. Kobieta padła martwa na ziemię. Ucisk na szyję znacznie zelżał. Odwrócił się. Machnął ręką, jakby odganiał pszczołę, zrzucając z siebie resztki czaru. Ruszył w kierunku pierwszej wiedźmy. Powoli odzyskiwał wzrok, zobaczył krople potu na jej straszliwie pomarszczonej gębie i złość wymieszaną z przerażeniem.

– A teraz, jędzo, wszystko mi powiesz – nie pytał, to była zapowiedź nieuchronnego.

 

Ingetore rozczesywała włosy, siedząc na łożu, gdy drzwi jej komnaty rozwarły się z hukiem. Siła, z jaką uderzyły o ścianę, mogła zwiastować tylko jednego człowieka.

– To ty – stwierdziła chłodno, nawet się nie odwracając.

Usłyszała ciężkie kroki za sobą.

– Gdzie ją trzymasz? – Grimar nie silił się na uprzejmości.

Nie odwróciła się, nie odpowiedziała.

– Oddaj po dobroci, bo i tak znajdę. – Zrobił kilka kroków po izbie. – Nawet jeśli miałbym posiekać całą komnatę!

Milczała, ale w końcu wskazała skrytkę za łożem. Mężczyzna pochylił się i wyciągnął z niej drewnianą lalkę. Zadziwiła go dokładność, z jaką była wykonana. Przyglądał się małej kopii Unn. Kropka w kropkę. Zmarszczył brwi. Nie, lalka była brzydsza.

– Coś ty zrobiła, kobieto!? – Wrzucił kukłę do ognia, patrząc przez chwilę, jak zajmuje ją ogień. – Zupełnie oszalałaś!

– Ja? – Ingetore zerwała się z łoża. – Ja oszalałam?! To ciebie opętała ta mała!

– To tylko dziecko! – Złapał ją za ramiona i ścisnął ze złością, aż zobaczył grymas bólu na twarzy. – Ile razy można ci to powtarzać. To tylko MAŁA DZIEWCZYNKA.

– Teraz jest mała! – syknęła. – Ale za parę lat będzie wystarczająco duża, by móc rządzić, jeśli dalej będziesz ją tak hołubić.

– I co w tym złego, jeśli nawet? – Puścił ją. – Nie mamy przecież dzieci, ktoś musi objąć po nas władzę.

– To my tu rządzimy! – Kobieta wskazała na siebie i niego. – MY! I będziemy robić to wiecznie! Nie pamiętasz?! Niepotrzebne nam żadne dzieci, a tym bardziej ta wyspiarska pokraka!

– Co ty mówisz?! – Przez twarz Grimara przebiegło tuzin emocji. – Jakie wieczne rządzenie?

– Och, nie mów mi, że nie domyślałeś się, kim jestem. – Ingetore machnęła lekceważąco ręką. – A teraz zrozum, już czas się jej pozbyć. Miałeś chwilę słabości, rozumiem to. Miałam i ja. Ta lalka była niepotrzebna, ale dosyć z tym! Zrobię to! Zabiję ją dla ciebie, bo jesteś Krwawym Grimarem, a ja twoją królową!

Ruszyła w stronę drzwi, ale w jednej chwili dopadł do niej. Odwróciła się.

– Nie! – Złapał ją za szyję i zacisnął dłonie.

Poczuł ucisk na własnej, jak wcześniej w siedlisku czarownic, tylko ten był znacznie silniejszy.

– Głupcze! – Twarz kobiety zmieniła się nie do poznania. Oczy zapłonęły czerwienią. Usta wykrzywiły w nienaturalnym grymasie, mięśnie drżały, jakby pod skórą poruszało się jakieś robactwo. – Mnie nie można zabić!

Najpierw poczuł gorąco, po chwili zobaczył ogień na koniuszkach palców, a później na całych dłoniach. I choć szyja żony pozostała wolna od płomieni, jego dłonie płonęły żywym ogniem. Ból był ogromny, paraliżował go.

– Nie poznaję cię. – Nie zwolnił jednak uścisku, wręcz ścisnął mocniej. – Nie jesteś moją Ingetore, jesteś już kimś innym.

Kobieta próbowała wycharczeć coś przez zaciśnięte gardło. Grimarowi ogień trawił dłonie, skóra pękała na palcach, ale nie puszczał, nie puszczał…

 

 

Koniec

Komentarze

Cześć Darconie,

Przeczytałem, a raczej pochłonąłem Twoje opowiadanie i za każdym razem, kiedy z jakiegoś powodu musiałem przerwać na chwilę czytanie, irytowałem się niebywale. Bardzo moje klimaty. Zacząłeś od oblężenia i walki, przez co zwiodłeś mnie skutecznie. Kolejna opowieść o rąbiących łby wikingach. Psikus! W otoczce krwi i żelaza zamieściłeś niezwykle interesującą historię. Wplotłeś w nią mnóstwo emocji, które skutecznie na mnie działały.

Widać, że fabuła przemyślana konsekwentnie od A do Z. Zestawienie wielkiego Jarla ze słabościami, jakie dopadają każdego, w tym przypadku zew ojcostwa, dla mnie super. Do tego super postać Unn. Żona Jarla też fajnie poprowadzona. Od początku wyczuwałem w niej kombinatorkę i tylko czekałem na intrygi, które wywoła. Ogółem wszystkie postacie wiarygodne i czuć, że każda ma swoją osobowość.

Nie będę się więcej rozpisywał bo zwyczajnie bardzo mi się podobało.

Jedynie nie mogę się zdecydować odnośnie zakończenia. Z jednej strony mnie satysfakcjonuje gdyż jestem zwolennikiem otwartych. Z drugiej zaś w tym akurat przypadku jest dla mnie zbyt otwarte. Kto kogo ostatecznie udusi? Co będzie dalej z Unn? Ale to przez to, że wzbudziłeś we mnie emocje tym tekstem i zwyczajnie chciałbym czytać dalej…

Zgłaszam/Klikam.

 

Przede wszystkim dziękuję za tak szybką lekturę, to dosyć długie opowiadanie. Mam pewne trudności z odnoszeniem się do pozytywnych komentarzy, więc powiem po prostu – dziękuję.

Mogę też polecić się na przyszłość. :)

Pozdrawiam.

Świetne opowiadanie. Czytało się bardzo dobrze, żadnych dłużyzn ani zgrzytów. Dopracowane postacie jarla i jego żony i ciekawe starcie dwóch potęg osadzone mocno w klimacie wikingów. Niby klasyka, ale w porządnym wykonaniu, więc przeczytałem z chęcią. Zakończenie jak dla mnie satysfakcjonujące. Technicznie kilka szczegółów bym poprawił:

Deszcz padał nieprzerwanie od samego rana, a przesiąknięta ziemia parowała, spowijając wszystko obłokami pary.

Małe powtórzenie.

U nas dawno skończyłaby morzu!

U nas dawno skończyłaby w morzu!

Razem przed życie

Razem przez życie

okrzykami wspomagali swoich zawodnikom

okrzykami wspomagali swoich zawodników

Nikt więcej nie odważył się stanąć na mu drodze.

Nikt więcej nie odważył się stanąć mu na drodze.

Przyjaciel złapał przyjaciela za ramię.

Celowe powtórzenie?

Kobieta padała martwa na ziemię.

Kobieta padła martwa na ziemię.

 

Uwaga! Spoilery w komentarzach! Czytasz na własną odpowiedzialność

Dzięki za łapankę, Heroxie. Nie, przyjaciel nie był celowo, pewnie przy poprawianiu jednego powtórzenia, zrobiłem drugie.

Cieszę się, że opowiadanie Ci się podobało.

Pozdrawiam.

Zacznę od tego, że to naprawdę udany utwór jako całość. Spójny, konsekwentny i naprawdę dobrze się czytający. Owszem, są tu klisze – potężny jarl z wielkim toporem, mądry i lojalny doradca jarla, młody ambitny wojownik w kolejce o władzę, czarownice… Ale ja to kupuję, bo postaci są z krwi i kości, a jarl, ten niedźwiedź o gołębim sercu budzi moją sympatię. 

 

Drobne czepy poniżej, czepów dużych właściwie brak. Zastanawia mnie jedynie, dlaczego Wargę zaatakowano dopiero podczas uczty? Było tak wiele okazji wcześniej, co powstrzymywało Ingetore przed wcześniejszym się jej pozbyciem?

 

Pierdolety:

 

W scenie oblężenia obrońcy grodu nie mogli mieć pik. Piki to broń piechoty na polach bitew późnego Średniowiecza. Nie nadawały się do obrony grodów, murów i tak dalej.

 

Nadmiarowy przecin:

O jej, pełnym ciele, przenikliwych oczach, miłosnym spojrzeniu i namiętności, jaką obdarowywała go w łożu.

 

prężącego się pyszałka i pomyśl(ał), że tak musi wyglądać ktoś, kto właśnie zesrał się w spodnie

 

Przeciwnik uśmiechnął się, ale jarl nie potrafił odczytać znaczenia tego spojrzenia. – No nie wiem. Uśmiech=Spojrzenie?

 

Kawał solidnego tekściwa Darconie. Naprawdę bardzo dobra robota. 

Naprawdę dobrze mi się czytało. Byłem w stanie wczuć się w każdą z postaci. Chętnie bym poczytał np. o tym jak by się rozwijała relacja Wargi z Niedźwiedziem i ich przygodach. Chyba, że niedźwiedź nie żyje i np. dziewczyna trafia pod opiekę tego starego wikinga – otwarte zakonczenie, więc moze to pójść w różne kierunki. Oczywiście jeśli w ogóle planujesz coś więcej z tymi bohaterami. 

Zupełnie nie moje klimaty, ale… to chyba jeszcze lepiej świadczy o opowiadaniu, że przeczytałam je z przyjemnością od początku do końca. I zastanwiam się dlaczego… Hm, po pierwsze bo opowiadanie jest świetnie napisane, po drugie bo wszystko zostało dokładnie przemyślane i pod względem fabuły nie ma się do czego przyczepić, po trzecie i co najważniejsze, bo w całym tym nielubianym przez mnie świecie udało Ci się wykreować bardzo wiarygodnych bohaterów, którzy zmagają się z realnymi, a nie bajkowymi problemami.

Ode mnie biblioteczny kliczek i zgłaszam tekst do pióka :):):)

Dziękuję Wam za pozytywne komentarze, chciałem by bohaterowie byli wiarygodni, więc jeśli się udało, to zadanie wykonane.

Łosiotrze, poprawiłem literówki, zauważyłem, że najczęściej zjadam litery. Tak, pikę zmieniłem. Napisana z rozpędu w dynamicznej scenie. 

Pozdrawiam wszystkich.

Przeczytałam i ja. Podobało mi się Twoje opowiadanie w świecie wikingów, choć może momentami minimalnie się dłużyło i niewiele w nim było tej fantastyki, ale w ciekawy sposób przedstawiłeś osadę i jej zwyczaje, więc nawet nie przeszkadzało to aż tak bardzo. Przyznam, że trochę niejasne było dla mnie na końcu, kim ostatecznie była żona jarla – czy była potężną wiedźmą, czy jakąś mityczną istotą?

Widziałam po drodze kilka drobnych błędów (na przykład zdanie, gdzie ewidentnie przez nieuwagę zabrakło orzeczenia), literówki i tym podobne rzeczy, ale nie wyłapywałam, bo nie chciałam się odrywać od lektury. Opowiadanie jest naprawdę bardzo wciągające, także zadziwiona, że jeszcze nie trafiło do biblioteki (tak było przynajmniej kiedy zaczynałam czytać) idę je tam wysłać ekspresem, a zastanowię się też nad nominacją do piórka!

Tomorrow, and tomorrow, and tomorrow, Creeps in this petty pace from day to day, To the last syllable of recorded time; And all our yesterdays have lighted fools The way to dusty death.

Na wstępie zaznaczę jedną rzecz. W komentarzach staram się możliwie wiernie oddać swoje odczucia z lektury, więc opinia może być miejscami nieco chaotyczna. ;)

Bardzo solidne opowiadanie na wielu płaszczyznach.

Długość? Budzi pewne wątpliwości. Bo widzisz, sama historia, przynajmniej dla mnie jako czytającego, sprawiała wrażenie, jakby wystarczyło jej jednak nieco mniej znaków. Więc na tym poziomie może uznać, że tekst jest nieco przeciągnięty. Natomiast warto zauważyć, że ów nadmiar znaków został przeznaczony na dość dokładne przedstawienie Wikingów. Nie są to więc znaki zmarnowane, bo też niosą ze sobą pewien wątek poznawczy, który ja osobiście w literaturze bardzo lubię.

A zatem ocena długości opowiadania zależy tu już stricte od upodobań czytelników. Jeśli kogoś interesuje sama historia, może mieć poczucie, że tekst mógłby być nieco krótszy. Jeśli zaś ktoś, jak ja, lubi ten wątek poznawczy, absolutnie na liczbę znaków narzekał nie będzie.

Bohaterowie?

Wyraźni. A jednocześnie nie nazbyt wyraziści. To, wbrew pozorom, dobrze. Zaraz wyjaśnię, o co mi chodzi, ale najpierw jeszcze jedna uwaga. Mianowicie: duży plus za to, że nie gubiłem się przy tych imionach, czego na początku lektury mocno się obawiałem.

OK, a teraz o tej wyrazistości. Bohaterów masz dosyć charakterystycznych, natomiast nie przeginasz, co istotne, w takiej tendencji nakreślania jednego typu charakteru. Wyjaśnię na przykładzie Grimara. Grimar jest walecznym Wikingiem z krwi i kości. Jednocześnie spory nacisk kładziesz w jego przypadku na pewną wrażliwość w stosunku do dziecka. Tutaj łatwo się zapomnieć i nakreślając ową wrażliwość, podkreślając ją czytelnikowi, jednocześnie zgubić gdzieś resztę jego charakteru. Twój bohater nie jest na szczęście jednoznacznie pozytywny. Obok wspomnianej wrażliwości wciąż potrafi pozostać porywczym Wikingiem, co pokazujesz choćby tym jednym tylko zdaniem:

– Spalić wszystko!!! – Dał upust złości.

Ten brak jednego, nazwijmy to, kierunku w kreśleniu charakteru (wiem, średnie określenie, ale “na już” nie przyszło mi do głowy lepsze) jest o tyle dobre, że to ja, czytelnik, decyduję, jak odbieram Grimara. Nie narzucasz mi go z góry jako bohatera ani pozytywnego, ani negatywnego.

Nieco podobnie jest z Moldofem, który, choć jawi mi się jako bohater raczej negatywny, wynika to raczej z pewnej prawdziwości jego zachowań (zrozumiałych z perspektywy jego pozycji), pragnień i zapędów.

Właściwie największe wątpliwości, jeśli chodzi o bohaterów, budzi Unn (będę używał tej formy imienia), bo też jej potencjał, jako bohaterki, wydaje się być wykorzystany jedynie w niewielkim stopniu. Owa dziewczynka sprawa wrażenie bohaterki, która będzie dźwigać na barkach może i całe opowiadanie. Tymczasem z mojej perspektywy jest słabo widoczna. Dostrzega się w niej jakąś tajemnicę, ale w żaden sposób z tego nie korzystasz. Tytułowa “Warga” jest zaś tylko jej znakiem charakterystycznym, o znikomym (bezpośrednim) wpływie na fabułę.

Jeżeli istnieje wpływ Unn na zdarzenia, to pośredni. Bez jej obecności większość przedstawionych w tekście zdarzeń nie miała by miejsca. Ale też jej rola jest taka strasznie statyczna, kiedy ona ze wszystkich bohaterów intryguje najbardziej. Słowem, w mojej opinii potencjał Unn nie został tu należycie wykorzystany, ale też rozumiem, że wynika to przede wszystkim z takiej, a nie innej koncepcji na opowiadania.

Nie uważam zatem w żadnym razie, żeby był to potencjał jednoznacznie zmarnowany. Chodzi raczej o to, że wybrałeś dla tego opowiadania (w pewnych punktach) nieco inny kierunek niż interesowałby mnie, jako czytelnika. JEDNEGO CZYTELNIKA, co warto podkreślić. Bo dopiero, jeśli inni wyrażą podobną opinię, będzie można z tego wyciągać jakieś szersze wnioski.

Historia?

Ciekawa. Zresztą, gdyby było inaczej, nie czytałbym. Tutaj nie widzę potrzeby, bo rozwodzić się jakoś mocniej, bo też i sporo wniosków pojawiło się już wcześniej. Grimar jest charakterystyczny, Wikingowie interesują, więc i opowiadanie czyta się przyjemnie. Tam, gdzie pojawia się jakaś wątpliwość, czy dana scena jest opowiadaniu niezbędnie potrzebna, można odnaleźć wspominany wcześniej wątek poznawczy, więc i nie było w moim przypadku żadnych zakus, by przeskoczyć jakiś fragment czy scenę.

Wątek fantastyczny?

Jakiś taki… nienachalny. To znaczy, on tam bez wątpienia jest, ale znów wrócę jeszcze do Unn. To przy niej właśnie spodziewałem się sięgnięcia po fantastykę. Jest w niej pewna tajemnica. Również i pewne, nazwijmy to, “znamię” w postaci tytułowej “Wargi” i czytelnikowi wydaje się, że tutaj pomożesz sobie fantastyką kreując jakąś unikalną bohaterkę, która przełamie swoim fantastycznym rysem historię.

Ten element fantastyczny, który pojawia się w opowiadaniu, jakoś nie robi wrażenia. Ale to po części bierze się z tych oczekiwań, które czytelnik ma wobec Unn.

Dobra, krótkie podsumowanie.

Naprawdę przyjemne, solidne opowiadanie, z dobrze opowiedzianą historią, rzetelną kreacją bohaterów, oparte, jak się zdaje, w pierwszym rzędzie na “ludziach jako całości”, z wykorzystaniem ich charakterów, tendencji, pragnień, dylematów, a jednocześnie bez jednoznacznego narzucania czegokolwiek czytelnikowi. Jeśli czegoś zabrakło, to mocniejszego wykorzystania fantastyki i potencjału Unn. Dlatego piszę, że dobre i solidne, bo choć nie mam do zarzucenia temu tekstowi szczególnie wiele, to mimo wszystko ciągle mam w pamięci, co potrafiłeś ze mną, jako czytelnikiem, zrobić “Teatrem Mistrza Tramonte” (dla mnie jedno z trzech najlepszych opowiadań na portalu, które miałem okazję do tej pory czytać). I choć nie jest to podejście uczciwe, na każdy kolejny Twój tekst patrzę z perspektywy tamtego i do tamtego siłą rzeczy je odnoszę.

Tyle. Pozdrowił i poszedł. :)

Samozwańczy Lotny Dyżurny-Partyzant; Nieoficjalny członek stowarzyszenia Malkontentów i Hipochondryków

Hej, Rose. To prawda, lubię się poruszać na granicach realizmu magicznego, czy czegoś podobnego, zależnie od upodobania jeśli chodzi o ilość fantastyki. Jeśli mimo wszystko podobało Ci się, to jestem zadowolony. A jeśli chodzi o błędy, to staram się i myślę, że jest ich coraz mniej, ale nadal są. Nie mam sił i cierpliwości, żeby teksty powyżej 50k sprawdzać drobiazgowo po kilka razy, chociaż dwa, trzy razy zawsze czytam.

CMie, dziękuje za kolejne odwiedziny. Na początku trochę przeraziłem się długością komentarza i bałem się, że nie będę umiał odpowiedzieć, ale nie, jest jasny i mało tego, wszystko co przemyślałeś i podejrzewałeś – właśnie takie jest. :) Tak, chciałem napisać opowiadanie o wikingach. Zawsze chciałem, z wielu powodów. Dlatego też, chociaż trójkąt trzech magicznych osób byłby sam w sobie bardzo ciekawy, Unn nie mam żadnych mocy. Trochę też dlatego, że nie lubię bohaterów w takim “amerykańskim” stylu, wchodzą, mają moce i są, jeśli rozumiesz, co mam na myśli. Jak sam zauważyłeś/chciałbyś, musiałbym zmniejszyć ilość zwyczajów i opisów wikingów, kosztem czarów i mocy Unn. Gdybym chciał oczywiście zachować podobną ilość znaków, a rozpisywanie się jeszcze bardziej, na pewno nie wyszło by mi na dobre. I jak widać, to się chyba udało. Nie chciałbym bowiem zarzutów, jakie miała Wiktoria pod swoim Gambitem, gdzie czytelnicy zarzucali by mi, że zamiana wikingów na Indian czy Aborygenów w niczym nie zmieniłaby opowieści.

I dobrze wszystko podsumowałeś:

opowiadanie, z dobrze opowiedzianą historią, rzetelną kreacją bohaterów, oparte, jak się zdaje, w pierwszym rzędzie na “ludziach jako całości”

Dokładnie tak, CMie. :) I choć wątki fantastyczne nie są najważniejsze, dla mnie ważne są i stawiają kropkę nad “i”.

Pozdrawiam.

 

To była bardzo przyjemnie spędzona godzinka, Darconie. Bardzo.

Pokazałeś fragment wikińskiego życia z właściwym balansem poszczególnych elementów, bo i mamy tu bitwy, mamy stosunki damsko-męskie, mamy wreszcie dramat i dylemat głównego bohatera. Wszystko to splecione we właściwych proporcjach. 

Opowieść prowadzisz niespiesznie, tak by owe wikińskie siedliszcza można było obejrzeć, poczuć, nie gonisz, ale i nie przynudzasz. I wszystko byłoby pięknie, gdyby nie to zakończenie. Zresztą, jakie zakończenie, tu zakończenia nie ma, jest cliffhanger. Dobry, mocny, ale wciąż cliffhanger. A pciecież napisałeś opowiadanie, a nie rozdział powieści, Darconie.

Tak, wiem, można się domyślić, jaki jest koniec… Ale czy na pewno? I nawet jak założymy, że Niedźwiedź udusił wiedźmę, to czy to jest na pewno koniec?

Nie jestem usatysfakcjonowany końcówką, bo jest zwyczajnie nożem cięta, ot co.

 

Co do innych, pomniejszych uwag i zapytań.

Dlaczego z Frei zrobiłeś boga męskiego? Czy chodziło Ci o jej brata Frejra?

Czy rytuał pogrzebowy z gwałtem i mordem żony zmarłego to Twój własny wymysł, czy skądś to zaczerpnąłeś?

 

Pierwsza scena jest bardzo myląca, bo przedstawiasz ją z punktu widzenia obrońców grodu (właściwie dziewczynki, która zupełnie w tej scenie zlewa się z tłem), a potem nagle przeskakujesz do obozu atakujących, i potem już do końca narracja jest z ich punktu widzenia. Ten przeskok z pierwszej sceny do drugiej wywołał u mnie konfuzję.

 

"Wolność polega na tym, że możemy czynić wszystko, co nie przynosi szkody bliźniemu naszemu". Paryż, 1789 r.

To może od końca. Początkowa scena chyba (bo powstała raczej intuicyjnie) miała być, jak niektóre prologi w powieściach, tudzież sceny otwarcia w filmach, czyli trochę oderwana od całości. Bardziej jako obraz, niż właściwe wprowadzenie.

Tak, bardzo lubię takie finały, niedopowiedziane sceny, więc z tym zarzutem już się spotkałem, i to chyba nie raz. I tak, pisałem o Frejru, to mój błąd w zapisie. Rytuał pogrzebowy częściowo rozbudowałem, ale gwałt i mord kochanki, to nie była/były żony, wyszukałem w źródłach. Pytanie tylko, na ile był prawdziwy.

Jeśli przyjemnie spędziłeś czas, to znaczy, że wywiązałem się jakoś z postawionego sobie zadania.

Dzięki i pozdrawiam.

 

Po prawdzie w dupie miał zabobonny i złe znaki.

Sam tok przygotowań wpływ na konia, który przeczuwał, że zbliża się walka.

– To[-,] ty – stwierdziła chłodno, nawet się nie odwracając.

Fajne, podobało mi się :)

Przynoszę radość :)

Czemu brama rozbijana była toporami, a nie taranem?

 

"– Jak swojemu ludowi taka pokraka – ciągnął Magnus, ruszając w stronę wodza."

tu chyba czegoś brakło?

 

Ręka na ramieniu – nie jestem pewien, czy nie ulegam stereotypowi, ale wydaje mi się, że u Wikingów funkcjonowało raczej uściśnięcie ramienia. Czy ktoś z innych komentujących może się wypowiedzieć? Ogólnie stylizacja na świat wikingów trochę kuleje w różnych miejscach, ale to akurat w żaden sposób nie przeszkadza i nie jest wadą, bo to nie dokument.

Trochę natomiast zdziwiła mnie walka koni – żeby jeźdźcy nimi odpowiednio powodowali, zapewne sami musieliby na  nich siedzieć – a wtedy i oni obrywaliby kopytami? No w tym miejscu jest dezorientacja czytelnika.

 

Całość? Na pewno mi się podobała. Trochę przez powiew oldscoolu, trochę trochę przez to, że opisano okrutny świat okrutnych ludzi jako taki, w którym nie wszystko jest takie, jakby nasza kultura, przywykła do zero-jedynkowego postrzegania, chciałaby widzieć.

 

Zakończenie – nie zgodzę się z tym, ze go nie ma. Urwane zakończenie też jest zakonczeniem. Zwłaszcza, że bez względu na wynik, nadal oznacza, ze będzie źle – tym samym nie jest cliffhangerem. Z drugiej strony uważam, że potencjał urwanego zakończenia nie został tu wykorzystany. Nie na poziomie opisanej sceny (bo tu nie ma co do dodania, dodatkowe informacje byłyby zbędne), ale na poziomie sposobu jej opisania. Potencjał był spory, ale… zabrakło napięcia. I to mocno.

Za to, co ciekawe, koniec tu nastąpił na dwa sposoby. Bo jednym niedomkniętym końcem jest finałowa scena, a drugim, ukrytym – i zastanawiam się czy przypadkowo tak wyszło, czy to coś dla uważnego czytelnika – był moment wrzucenia lalki do ognia. Bo tu można to odczytać jako pozbycie się wrogiej broni, które odbiera narzedzie z rąk wiedźmy lub… jako chęć zrobienia czegoś takiego, podjęta pod wpływem emocji i impulsu, bez zastanawiania się, czy przypadkiem nie będzie to oznaczało ostatecznego dobicia osoby, przeciw której lalkę wykonano.

Dlaczego z Frei zrobiłeś boga męskiego? Czy chodziło Ci o jej brata Frejra?

Frejr czasem pojawia się w zapisie Frej/Frey.

 

Fajnie, Anet. :)

 

Wilku, brama rozbijana była tylko jednym, wyjątkowym toporem, i była pewnego rodzaju rytuałem, elementem zabobonu i jednocześnie powodzenia podczas wypraw. Jeśli chodzi o walkę koni, to mężczyźni poruszali się pieszo za końmi i mieli kije, pałki to już moja zamiana. Podejrzewam, że odbywało się to na ogrodzonym terenie. Coś Ci się spodobało, coś nie, ale kolejny głos czytelnika jest zawsze cenny. Co do finałowej sceny, to miałem ją taką w głowie od początku i trudno mi wyobrazić sobie, czy mógłbym rozpisać to inaczej, lepiej. Być może intuicyjnie nie chciałem pójść zbyt mocno w melodramat, bo mam do tego tendencje.

Pozdrawiam.

Coś Ci się spodobało, coś nie

Chyba zostałem źle zrozumiany :-) Wymieniłem wątpliwości, ale tekst jako całość bez wątpienia jest bardzo dobry.

Z ciekawości , jak jest z tym wspomnianym przeze mnie zakończeniem równoległym (scena z lalką wrzucaną do ognia)? Dobrze się doszukuję, czy to już tylko moja własna interpretacja?

 

Do lalki dorzuciłbym jeszcze ze dwie wersje/interpretacje. :), które “widziałem” w głowie. To akurat lubię, czyli rzekę możliwości. Nie wiem, czy inni tak mają, ale sam lubię dopisywać hipotetyczne “dalsze losy” filmów, powieści i opowiadań, chociaż przez chwilę. Stąd często pozwalam sobie na takie zakończenia.

No, jak dla mnie maławo fantastyki. Owszem, element jest, ale nie przechodzi brzytwy Finkli*. To historia o uczuciach bezdzietnego małżeństwa, o zazdrości, o odrzuceniu oszpeconego dziecka, o Wikingach, o walce o władzę… Tak się składa, że zazdrosna kobieta jest czarownicą.

Do tego te czary jakieś niekonkluzywne. OK, wiedźma czaruje i w tym samym momencie brama pęka. Ale zdarza się i w realu, że drewno ustępuje pod ciosami topora.

Interesujące szczegóły z życia Wikingów – gry, obrzędy. W jakim stopniu wymyślałeś, a w jakim wzorowałeś się na prawdziwych?

Czasami mi coś zgrzytało, ciszej lub głośniej. Przykłady:

Nikt wśród jego ludzi nie był w stanie nim władać. Nikt, oprócz niego.

Z tego by wynikało, że jest własnym człowiekiem.

przygotowania do święta płodności boga Frejra.

Na pewno miał być taki szyk?

to miało być jedne z najhuczniej obchodzonych świąt w tym roku

Jedno.

Przeklęte bydle

Bydlę.

 

(*) Definicja mojej brzytwy: streść w jednym zdaniu, o czym jest opowiadanie. Jeśli fantastyka się nie załapała, to wynik negatywny.

Babska logika rządzi!

brzytwy Finkli

:D

Hej, Finklo. Poprawiłem dwie ostatnie uwagi, dwie pierwsze zostawiłem bez zmian. Wydaje mi się, że poprzedzające zdanie wyraźnie sugeruje topór, a w drugim nie miałem lepszego pomysłu. Jeśli chodzi o brzytwę, zgadzam się z Tobą. Fantastyka w tym opowiadaniu nie oparłaby się niejednej brzytwie. Czasami piszę opowiadania na granicy realizmu magicznego, ale jego obecność ma dla mnie kluczowe znaczenie. Najczęściej wykorzystuję te elementy dla podkreślenia ludzkich cech, emocji, zachowań itp. Uważam, że dzięki nim opowiadania są ciekawsze, barwniejsze, po prostu trochę lepsze.

Pozdrawiam.

Chodzi mi to, czy to ma być święto płodności boga czy święto boga płodności?

A, i jeszcze jedno mnie zastanowiło – czy Wikingowie używali oliwy? Jakiś tłuszcz na pewno, o to nietrudno. Ale oliwa? Taka z oliwek?

Babska logika rządzi!

W tym przypadku chodzi o święto płodności (modlitwy o potomka dla Grimara), bóg Frejr był między innymi bogiem płodności, ale nie tylko. Rzeczywiście, oliwę zmieniłem na tłuszcz, oliwa potocznie kojarzy mi się po prostu z płynnym tłuszczem, ale taka nazwa chyba nigdzie nie funkcjonuje. Dzięki.

Przeczytałam wcześniej, po przemyśleniu wracam z komentarzem. Dobry tekst, nasycony emocjami i analizą relacji międzyludzkich. Technicznie – bez zarzutu, ładnie opisane realia zbiorowości, obrzędy, szczegóły budujące klimat. Wiarygodnie oddana mentalność Wikingów.

Dla mnie, opowiadanie przede wszystkim o Grimarze, problemach władcy, męża i jednostki o innej wrażliwości niż otaczający go wojownicy. Typowy Wiking zabiłby dziewczynkę, skoro wymordowali całą osadę, nie wzruszyłby ich los jednego dziecka i to z ułomnościami, które w takiej zbiorowości oznaczają od razu śmierć. Grimar decyduje inaczej, z jednej strony szlachetnie, z drugiej – to początek jego dramatu. Zostawiłeś otwarte zakończenie, ale możemy domyślać się, jak skończy się obrażenie najważniejszego rodu w państwie i zadarcie z czarownicami.

Ładne było to połączenie siły z wrażliwością w postaci Grimara, Ingetore też wypadła ciekawie.

Uważam, że tekst zasługuje na nominację.

 

Hmm, Darconie:), nie są to moje klimaty, obszary, co więcej jestem cholernie wyczulona, kiedy zauważam, że Autor ma zamiar eksploatować pewne wątki, ale… No właśnie, ale…

nie mogłam pozostać obojętna wobec pięknej opowieści.

Ad rem.

Bardzo dobrze napisane. Słowa są punkt, sceny też, aby utrzymać napięcie. Piszesz malowniczo zmysłami, uczuciami i związkami (ostatnio zraziłam się do słowa relacja, bo nadużywane w biznesie). Konstrukcja przemyślana, w znaczeniu – co pokazać. Nadmiernie nie epatujesz przymiotnikami, przysłówkami i nie wyjaśniasz. Niech sobie czytelnik myśli, co chce.

Czy fantastyki jest mało – tak, jednak dla mnie jest umowna nawet u Martina i w niektórych tekstach opartych na mitologiach. Wikingowie wystarczająco dobrze uwiarygodnieni, podobnie jak ich kultura (rytuały, zwyczaje). Jasne, mogłeś wykreować przeznaczenie dziecka, jednakże moim zdaniem nie wyszłoby to tekstowi na dobre, może w powieści dałoby radę obronić.

Gdybym miała powiedzieć/napisać, co mnie najbardziej przytrzymało przy tekście i uwiarygodniło go, byłaby to miłość „ojca” (przejmująco opisane jej narodziny) oraz wyobcowanie. Naturalnie, swoją rolę przy okazji spełnił  kontekst i inne „play roles”.

Otwarte zakończenie, nie mam zdania, ponieważ przy opowiadaniu, zwłaszcza takim, IMHO stanowi najlepsze zakończenie.

 

Rozpisuję się, ponieważ i ja chcę zgłosić do Piórka. Wiele Twoich opek poległo. Jeśli mogę wesprzeć bardzo dobry tekst, chcę i będę to robić. Ten, takim jest! W punkt, gusta się nie liczą.

 

trzym się ciepło:)

a

Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.

Cześć, dziewczyny. Cieszę się, że opowiadanie Wam się spodobało. Dziękuję bardzo za miłe słowa.

Pozdrawiam.

Opowiadanie sprowadza się do tego, że jarl, wiedziony niewytłumaczalnym chyba nawet dla niego odruchem, przywozi z wyprawy łupieżczej szczególną sierotę, która, niestety, zupełnie nie przypada do gustu pani jarlowej. Wszystkie późniejsze wydarzenia są wynikiem konfliktu rozwijającego się między małżonkami i raczej można się domyślić, że w finale nie będzie happy endu, bo wszystko zdaje się zmierzać ku tragedii.

Polowanie oraz inne gry i zabawy ludu wikińskiego efektownie ubarwiają opowieść, jednak dla konfliktu głównych bohaterów – Grimara, Unn i Ingetore – raczej nie mają istotnego znaczenia.

Przeczytałam bez najmniejszej przykrości, ale do pełnego zadowolenia trochę zabrakło.

Wykonanie pozostawia nieco do życzenia.

 

Wiatr i deszcz hu­la­ły przez otwar­te okien­ni­ce, które raz po raz od­bi­ja­ły się z ło­sko­tem od ścian. ―> Obawiam się, że ani wiatr, ani deszcz nie mogą hulać przez okiennice, niezależnie od tego czy są one otwarte, czy zamknięte. Mogłyby natomiast hulać przez otwarte/ wybite okna.

Za SJP PWN: okiennica «ruchoma zasłona w postaci drewnianego skrzydła, zabezpieczająca okno»

 

Od­kła­da­li po­ła­ma­ne włócz­nie i tar­cze, chwy­ta­li za nowe. ―> Od­kła­da­li po­ła­ma­ne włócz­nie i tar­cze, chwy­ta­li nowe.

 

Co nie­któ­rzy ścią­ga­li prze­siąk­nię­te desz­czem na­rzu­ty i ka­fta­ny woląc mar­z­nąć… ―> Czy walczący na pewno mieli na sobie narzuty?

Za SJP PWN: narzuta «nakrycie na tapczan lub łóżko»

 

Wódz chwy­cił za po­tęż­ny topór… ―> Wódz chwy­cił po­tęż­ny topór

 

Gri­mar wkro­czył do izby wraz Hjors­so­nem… ―> Gri­mar wkro­czył do izby wraz z Hjors­so­nem

 

Chwy­cił od nie­chce­nia sza­mo­czą­cą się dziew­czyn­kę i rzu­cił dobre kilka me­trów przez salę. ―> Wikingowie wiedzieli, co to metry?

 

Stary Wi­king do­brze znał ten… ―> Dlaczego wielka litera?

 

Ma­gnus chwy­cił dziew­czyn­kę za włosy, żeby pod­nieść ją z ziemi. ―> Raczej: …żeby pod­nieść ją z podłogi.

 

Jak swo­je­mu lu­do­wi taka po­kra­ka – cią­gnął Ma­gnus, ru­sza­jąc w stro­nę wodza. ―> Co swojemu ludowi taka pokraka?

 

Mol­dof po­gła­dził swoją bujną, czar­ną brodę. ―> Zbędny zaimek – czy Moldof gładziłby cudzą brodę?

 

– I skończ już farsę. ―> – I skończ już farsę.

Czy farsa to właściwe słowo w ustach wikińskiej kobiety?

 

W pa­le­ni­skach bu­chał ogień, by osu­szać choć tro­chę ścia­ny i prze­mok­nię­te okry­cia. ―> Czy dobrze rozumiem, że ogień miał osuszać część ściany?

A może miało być: W pa­le­ni­skach bu­chał ogień, by choć tro­chę osuszać ścia­ny i prze­mok­nię­te okry­cia.

 

Męż­czyź­ni ro­ze­bra­ni do pasa ta­rza­li się po ziemi, har­tu­jąc ciała. ―> Skoro spadł śnieg, to chyba przykrył ziemię.

Proponuję: Męż­czyź­ni ro­ze­bra­ni do pasa ta­rza­li się w śniegu, har­tu­jąc ciała.

 

Męż­czy­zna obej­rzał się za sie­bie, po­pa­trzył po lu­dziach. ―> Masło maślane – czy mógł obejrzeć się przed siebie?

Wystarczy: Męż­czy­zna obej­rzał się, po­pa­trzył po lu­dziach. Lub: Męż­czy­zna spojrzał za sie­bie, po­pa­trzył po lu­dziach.

 

– Ech, byłem już stary, jak sra­łeś jesz­cze pod sie­bie i pew­nie będę, jak znowu bę­dziesz. ―> Zdanie sugeruje, że Hjors­son nie ma pewności, czy z wiekiem będzie coraz starszy.

A może miało być: – Ech, byłem przy tobie, jak sra­łeś jesz­cze pod sie­bie i pew­nie będę, jak znowu zaczniesz.

 

a część z nich za­bra­ła się za roz­pa­la­nie ognia. ―> …a część z nich za­bra­ła się do roz­pa­la­nia ognia.

http://portalwiedzy.onet.pl/140056,,,,brac_sie_wziac_sie_do_czegos_brac_sie_wziac_sie_za_cos,haslo.html

 

– Ta­kie­go cię po­zna­łam i takim za­pra­gnę­łam… ―> – Ta­kie­go cię po­zna­łam i takiego za­pra­gnę­łam

 

resz­tę za­ła­twi­ły drew­nia­ne kłody… ―> Masło maślane – czy kłody mogły być inne, nie drewniane?

Za SJP PWN: kłoda 1. «pień zrąbanego lub zwalonego drzewa bez gałęzi»

 

Kil­ku­dzie­się­ciu in­nych roz­kła­da­ło wła­śnie grube, skó­rza­ne derki… ―> Obawiam się, że to nie były derki.

Proponuje: Kil­ku­dzie­się­ciu in­nych roz­kła­da­ło wła­śnie grube futra

Za SJP PWN: derka 1. «lichy, zniszczony koc» 2. «gruby koc, używany jako okrycie na konia»

 

inni sia­da­li bez­po­śred­nio na ziemi. ―> Na ziemi, czy na śniegu?

 

Pod ko­niec meczu, nikt już nie li­czył punk­tów. ―> Czy wikingowie znali słowo mecz?

 

wspo­ma­ga­li swo­ich za­wod­ni­ków, a współ­za­wod­nic­two prze­ro­dzi­ło się… ―> Nie brzmi to najlepiej.

 

że krył się po lesie, ukry­wał jak jakiś dzi­kus… ―> Jak wyżej.

 

Z jed­nej stro­ny ogło­sił świę­ta płod­no­ści… ―> Literówka, czy świąt było wiele?

 

Kar­mił do­brze, ale też ser­wo­wał co­dzien­ne jazdy w ga­lo­pie. –> Czy jazdę można serwować?

Za SJP PWN: serwować  1. «w siatkówce, tenisie, badmintonie, tenisie stołowym: wybijać piłkę lub lotkę zza linii boiska na pole przeciwnika» 2. «podawać do stołu» 3. «powtarzać lub przekazywać komuś coś»

Może: Kar­mił do­brze, ale też zarządzał/ odbywał co­dzien­ne jazdy w ga­lo­pie.

 

lu­dzie roz­sta­wia­li po­chod­nie wokół kle­pi­ska. ―> Czy tam na pewno było klepisko, czy ubity śnieg?

Za SJP PWN: klepisko 1. «ubita, gładka płaszczyzna ziemi» 2. «równa, mocno ubita ziemia w stodole lub na podwórzu, na której młóci się zboże» 3. «podłoga w wiejskiej izbie» 4. «nieruchoma część młocarni współpracująca z obrotowym bębnem urządzenia młócącego»

 

Ubity śnieg od­bi­jał ogień, na­da­jąc wszyst­kie­mu żółto–czer­wo­ną po­świa­tę. ―> Ubity śnieg od­bi­jał ogień, na­da­jąc wszyst­kie­mu żółtoczer­wo­ną po­świa­tę.

 

Ota­cza­ją­ce plac drze­wa rzu­ca­ły dłu­gie cie­nie, które chy­bo­ta­ły się na wie­trze… ―> Wiatr może chybotać drzewami, ale obawiam się, że cieniami chybotać nie będzie.

 

Prze­ciw­nik uśmiech­nął się, ale jarl nie po­tra­fił od­czy­tać jego zna­cze­nia. ―> Znaczenia przeciwnika?

 

i chwy­cił mocno za rę­ko­jeść mie­cza. ―> …i chwy­cił mocno rę­ko­jeść mie­cza. Lub: …i chwy­cił mocno miecz za rę­ko­jeść.

 

Zanim ochło­nął, po­czuł ko­lej­ny cios i ko­lej­ny. ―> A może: Zanim ochło­nął, po­czuł ko­lej­ny cios i jeszcze jeden.

 

Utkwi­ła w nim swoje wiel­kie, nie­bie­skie oczy. ―> Raczej: Utkwi­ła w nim spojrzenie wielkich nie­bie­skich oczu.

 

Czym bar­dziej od­da­la­ła się łódź, tym gło­śniej śpie­wa­no. ―> Im bar­dziej od­da­la­ła się łódź, tym gło­śniej śpie­wa­no.

 

Nie po­trzeb­ne nam żadne dzie­ci… ―> Niepo­trzeb­ne nam żadne dzie­ci

Gdyby ci, którzy źle o mnie myślą, wiedzieli co ja o nich myślę, myśleliby o mnie jeszcze gorzej.

Moje klimaty też nie, ale pochłonęłam to. :O 

Nie będę używać fachowego języka, bo się nie znam, więc prosto napiszę jak to dla mnie wygląda. Opowiadanie idzie wzorowo. Zaczynasz mocno, zaciekawiasz czytelnika, pokrótce przedstawiasz świat i bohaterów. Dalej ładnie rozwijasz akcję, już człowiek myśli, że to TEN moment, ale nie… przeciągasz do kolejnego bardzo fajnym dialogiem wodza z przyjacielem. Umiejętnie prowadzisz fabułę i pokazujesz bohaterów. Filmowo wręcz. Wszystko i każdego bez trudu mogłam sobie wyobrazić. Bohaterowie są wyraziści, niektóre sceny wywołują gęsią skórkę. 

Język pasuje do sytuacji, miejsca i czasu. 

Nominację już masz, więc dorzucam pół TAK-a. 

Bardzo dobra lektura. 

Dzięki za komentarz i uwagi, Reg, większość naniosłem.

 

Saro, jeśli to nie Twoje klimaty, a mimo tego podobało Ci się, to właśnie o to mi chodziło. :) Dostałem kiedyś taki komentarz, bardzo dla mnie cenny:

W tym tkwi siła przekazu samych opowiadań, że potrafią trafić do ludzi, którzy nie szukali ani takiego pytania, ani takiej odpowiedzi.

Może Twój komentarz nie do końca odzwierciedla to samo, ale jest już blisko. ;)

 

Bardzo proszę, Darconie. Miło mi, że mogłam się przydać. ;)

Gdyby ci, którzy źle o mnie myślą, wiedzieli co ja o nich myślę, myśleliby o mnie jeszcze gorzej.

Masz oko i wiedzę, jeszcze MrB i Wicked potrafią mnie tak zaskoczyć. To taka łapanka pro. ;)

Mówisz, Darconie, że mam oko i wiedzę, a ja byłam przekonana, że mam więcej oczu niż wiedzy. ;D No i miło mi być w gronku, które potrafi Cię zaskoczyć. ;D

Gdyby ci, którzy źle o mnie myślą, wiedzieli co ja o nich myślę, myśleliby o mnie jeszcze gorzej.

Gdybyś tu jeszcze zajrzała, Finklo, to znalazłem dzisiaj, czytając młodemu bajkę na dobranoc, pojęcie oliwy jako zwykłego oleju, smaru. “Tłusta oliwa” występuje w wierszu Lokomotywa, Juliana Tuwima. Właśnie w kontekście oleju technicznego, smaru lokomotyw. Przypomniałem sobie też, że dziadek miał oliwiarkę nazywaną też olejarką, która służyła do smarowania, ale oczywiście nie olejem z oliwek. :)

Ale to tylko tak, w ramach przypomnienia samemu sobie, nie w kontekście opowiadania, tu raczej nie pasuje.

Tak, jest jeszcze “oliwa sprawiedliwa – zawsze na wierzch wypływa” i różne kosmetyki zwane oliwkami. Ale żadna z tych rzeczy nie kojarzy się z Wikingami.

Babska logika rządzi!

Wybroniłeś się tym tekstem.

 

Rzadko się zdarza, bym była w stanie skonsumować z zadowoleniem tekst, który drażni mnie od strony językowej. Jestem estetką narracyjną, język tekstu jest dla mnie ważny. Ale o uwagach za chwilę.

Tekst przeczytałam z zadowoleniem. Jest to solidna lektura i naprawdę porządna historia, opowiedziana od A do Z, kompletna i pozostawiająca czytelnika z uczuciem satysfakcji. Pięknie manewrujesz tempem opowieści – przetykasz dynamiczne sceny statycznymi, balansujesz między życiem wikingów (zewnątrz) a życiem w sypialni (wewnątrz), zmianami w świecie a zmianami w psychologii bohaterów. Przyśpieszasz, gdy trzeba, by w chwilę później zwolnić.

 

Stworzyłeś bohaterów kompletnych. Nie mogę powiedzieć, bym komukolwiek tu kibicowała (twój sposób prowadzenia narracji stawia szybkę między bohaterami a czytelnikiem), ale wszyscy bohaterowie są pełni i całkowici – ze swoimi wadami, motywacjami i dążeniami. Bardzo interesująca galeria. Przez cały czas miałam wrażenie lekkiego przeszarżowania głównego bohatera – jako człowieka, któremu wszystko w życiu wychodzi – ale zgrabnie obracałeś jego sukcesy w kolejne kłopoty, które spadały na jego głowę. No, dobra robota.

 

Narracja – jak wspominałam wyżej, wprowadzasz sztuczny dystans między czytelnikiem a autorem poprzez wprowadzanie zbędnych słów i nieobrazowych czasowników. Jest to zastrzeżenie, którego nie wysunęłabym wobec początkującego, jednak tym tekstem udowodniłeś, że masz spore umiejętności, więc pozwalam sobie na odrobinę konkretniejszą krytykę.

Wybrałam kilka zdań, które szczególnie zwróciły moją uwagę.

 

Rozległy się gromkie okrzyki.

“rozlegać się” to niewidzialny czasownik – nie buduje obrazu w głowie czytelnika. Krzyczano gromko. Keep it short and sweet. Szczególnie w dynamicznej scenie pełnej akcji.

 

Mówili językiem, który przypominał odgłosy dzikiego psa, coś jakby szczekanie lub warczenie.

Brzmiał jak pomrukiwanie niedźwiedzia.

Brzmieć, przypominać – znowu budowanie dystansu w głowie czytelnika. Mruczał jak niedźwiedź/Szczekali jak psy. 

 

Co niektórzy ściągali przesiąknięte deszczem narzuty i kaftany woląc marznąć, bo w powietrzu wyraźnie czuć było zimę, niż tracić swobodę ruchów w walce.

Opis przyrody zabija dynamikę tego zdania. Przesunęłabym na początek jako oddzielne zdanie, umieściła w innym fragmencie tekstu lub przebudowała.

 

Ból był ogromny, paraliżował go.

Znów dystans, czasownik bez obrazu i jeszcze w dodatku łamanie reguły show; don’t tell. Niech się chłop zwija z bólu na podłodze, niech drze ryja, niech wyje we łzach, cokolwiek – tylko niech narrator nie oświadcza beznamiętnie, że ból był ogromny.

 

Wódz chwycił potężny topór, który ważył tyle, co połowa dorosłego mężczyzny.

Szczególnie w pierwszej części tekstu męczył mnie nadmiar przymiotników i przysłówków – przyjemniej by mi się czytało, gdyby pozbyć się ich połowy. Tutaj na przykład przymiotnik w zasadzie nie jest potrzebny, bo w chwilę później oddajesz to samo w opisowy sposób.

 

Ech, byłem już stary, jak srałeś jeszcze pod siebie i pewnie będę, jak znowu będziesz.

Niezręczny natłok być. Sugeruję – będę, jak znowu zaczniesz to robić.

 

To nie była zwyczajna gra, i niewiele też miała z przyjemności.

Czy gra może mieć wiele z przyjemności? Niezręczne.

 

Och [+,] nie mów mi

 

Poza tym cały tekst przeplatasz dodatkowymi enterami, którymi wydzielasz czasem pojedyncze zdania, czasem dłuższe fragmenty. Dlaczego, Darconie? Rozumiem, że to był to jakiś pisarski zamysł. Co chciałeś w ten sposób osiągnąć?

Bo mnie szlag od tych enterów trafiał.

Piórka są wizytówką portalu – wielu początkujących zaczyna od nich swoją przygodę – i nie chciałabym, by wyróżnione piórkiem opowiadanie zawierało zabiegi, które kwestionowałby każdy, nawet najtańszy redaktor w wydawnictwie. Nie chciałabym, by tekst o tak specyficznym, wg mojej wiedzy i opinii nieprawidłowym formatowaniu widniał jako przykład nagrodzonego tekstu.

Jednocześnie domyślam się, że był to zabieg literacki, zapewne celowy, który nie przypadł mi do gustu.

 

No, podsumowując, przyjemna i fajna lektura. Miło spędziłam czas :)

www.facebook.com/mika.modrzynska

Nie lubię rozpisywać się pod własnymi opowiadaniami, ale tu nie da się odpowiedzieć jednym zdaniem. Postaram się pisać krótko.

Jeśli chodzi o zbędne słowa i nieobrazowe czasowniki muszę się zastanowić.

Zdanie z zimą miało być właśnie takim przerywnikiem, nie chciałem zbyt gwałtownej fabuły, możliwe, że nie trafiłem z miejscem.

Z toporem się zgadzam, zdarza mi się pisać masło maślane. Też jestem zwolennikiem reguły show – don’t tell, ale “ogromny ból” zastosowałem tutaj by zyskać maksymalną skrótowość, taki słowny ascetyzm, jeśli można to w ogóle tak określić. Słowo “ogromny”, jak sama zauważyłaś, musiałby zastąpić zdaniem albo i dwoma, żeby uzyskać podobny efekt. A nie chciałem rozwlekać w tym miejscu fabuły.

“Będzieszanki” poprawiłem.

Czy może być wiele przyjemności? Myślę, że może, mówi się “duża przyjemność” i choć wiem, że to nie to samo, to w tym konkretnym fragmencie tak mnie nie razi.

 

I teraz entery. W dzień po publikacji broniłbym ich, jak lew. Tak, to miał być zabieg literacki, zresztą podpatrzony tu, na forum. I wydaje mi się, że kiedyś odbyła się dyskusja na ten temat pod jakimś opowiadaniem. Jednak teraz, po czasie, gdy spojrzałem na nie po Twojej uwadze, już mi się tak nie podobają i chyba nie przynoszą efektu, jaki oczekiwałem, więc skasowałem.

Chyba niczego nie pominąłem, ale nie wyszło tak krótko, jak chciałem. :) Dziękuje za obszerny komentarz i uwagi.

Ja tam lubię takie klimaty, a Wikingów i ich bogów jakoś tak darzę szczególną estymą. Czytałam więc z dużą przyjemnością, aż się potknęłam. Na słowie koniec.

Coś Ty to, u licha, zrobił? Tytułowa bohaterka okazuje się przedmiotem, a nie podmiotem opowiadania?! W tym momencie siada mi cała reszta. Czego właściwie obawiała się Ingetore? Dziecka? Oszpeconej dziewczynki, która nawet nie potrafi poprawnie wymawiadać słów? Myślałam, że mała też okaże się czarownicą. Liczyłam na starcie magii dwóch różnych systemów religijnych. Ale to zwykły dzieciak. W czym problem, skoro czarownica zamierza żyć wiecznie. Dzieciak by się w końcu znudził jarlowi. Zresztą, mogła użyć mnóstwa kobiecych sztuczek, aby postawić na swoim. A wybiera najgłupszą drogę.

I jakim cudem nikt z otoczenia Grimara nie zorientował się, kim jest Ingetore. Rozumiem, że sam jarl nie dopuściłby do siebie myśli, że sam z siebie nie może dysponować taką siłą, ale miał innych, choćby Hjorssona.

Zapowiadało się świetnie, czytało się świetnie, ale historia jako całość mnie nie przekonuje.

Chciałabym w końcu przeczytać coś optymistycznego!

Hmm, Kam, to o czym piszesz – cytat poniżej – jest przynajmniej dyskutowalne. “Show, don’t tell” jest zasadą generalną (w znaczeniu ogólną), a nie szczegółową, odnoszącą się do każdego zdania czy sposobu wizualizacji danej sceny. Czasami – napiszę okrutnie – darcie ryja i zwijanie się z bólu może być nawet wulgarne i nieliterackie. Słowa mają przenosić historię, a jedynymi środkami wyrazu nie jest podkręcanie “tu i teraz”.

Znów dystans, czasownik bez obrazu i jeszcze w dodatku łamanie reguły show; don’t tell. Niech się chłop zwija z bólu na podłodze, niech drze ryja, niech wyje we łzach, cokolwiek – tylko niech narrator nie oświadcza beznamiętnie, że ból był ogromny.

Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.

Irko, gdy czytałem kolejne pytania, szybko zdałem sobie sprawę, że stawiasz je retoryczne. Jeśli historia Cię nie przekonuje, trudno. Nie lubię marnować czyjegoś czasu i swojego, może następnym razem będzie lepiej.

Pozdrawiam.

Czy może być wiele przyjemności? Myślę, że może, mówi się “duża przyjemność” i choć wiem, że to nie to samo, to w tym konkretnym fragmencie tak mnie nie razi.

Chyba nie wyjaśniłam dokładnie. Chodzi o to, czy gra może mieć wiele z przyjemności. W najlepszym przypadku kolokwializm, który do tego opowiadania nie pasuje.

 

Asylum, oczywiście, pisanie opowiadań nie jest matematyką, i jedyne, co może autor otrzymać to zestaw subiektywnych opinii od czytelników, spośród których sam musi wybrać, które uwagi wziąć sobie do serca, a które zignorować.

Śmiem twierdzić, że rozbijanie czaszki toporem i rzucanie małymi dziewczynkami przez pół pomieszczenia są równie “wulgarne i nieliterackie” jak krzyki i zwijanie się z bólu na podłodze.

www.facebook.com/mika.modrzynska

Komentarz był jasny, skojarzenie z dużą przyjemnością odwróciło moją uwagę. Poprawiłem fragment.

Chyba obie macie rację, a “przyjęta konwencja” danego opowiadania dla każdego jest trochę inna i często różnie widzimy jej założenia. Dokładając do tego indywidualne poczucie estetyki, moralności i emocje, otrzymujemy każdorazowo subiektywny odbiór.

Też mi się tak wydaje, Darconie, że obie możemy mieć rację. :-)

 

Kam, chciałam tylko napisać i tak napisałam, że stosowanie zasady show don’t tell w każdym zdaniu nie jest obligo i nie przesądza we wszystkich przypadkach o wartości opowiadania. Tyle i aż tyle. ;-)

Nie mylmy dwóch spraw: poziomu okrucieństwa, sadyzmu, masochizmu, bólu (tak to nazwijmy) ze środkami wyrazu – jak to opiszemy. Jedno to treść, drugie forma. Tak mi się wydaje, ale może nie mam racji, gdyż Ty więcej napisałaś, wydajesz, więc… ok.

 

Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.

gdy czytałem kolejne pytania, szybko zdałem sobie sprawę, że stawiasz je retoryczne.

Właściwie masz rację. Ale zawsze istnieje możliwość, że czegoś nie dostrzegłam, że coś ważnego mi umknęło.

Chciałabym w końcu przeczytać coś optymistycznego!

Wiesz, Irko, kiedyś dyskutowałem z Bailoutem na temat Malazańskiej Księgi Poległych. Mi się podobała, jemu nie. Chciał, żebym powiedział mu, dlaczego jest dobra, ale jeśli nie przekonało go 900 stron, to i moje pięć czy dziesięć tysięcy znaków nie przekona.

Podobnie myślę teraz, jeśli nie przekonało Cię 50 tysięcy znaków, to moje dwa akapity komentarza też nie pomogą.

Pozdrawiam.

Wracam jeszcze, żeby napisać, ze choć opowiadanie mi się bardzo podoba i choć zastanawiałem się jak głosować w związku z nominacją, to ostatecznie będzie to najprawdopodobniej NIE (choć nadal jest jeszcze kilka dni). Mam wrażenie, ze na poziomie obiektywnym tekst jest trochę niżej, niż gdy dopuści się subiektywną część oceny.

Tym niemniej dobrze, że tekst wypłynął, bo wziąłeś się w nim za dość trudny temat.

 

Wilku, nie ma obiektywnego wrażenia, czy też poziomu. Twoja opinia zawsze będzie subiektywna i ze względu na nią wybrano Cię do Loży. Tak więc głosuj śmiało. :)

 

Tak i nie, Darconie. Subiektywizm wynikający z przyjmowanych kryteriów zawsze istnieje. Natomiast czasami da się przyznać przed samym sobą, że coś jest mniej/bardziej :) A przynajmniej tak sam sobie tłumaczę ;) 

Nie, Wilku. :) To tylko takie wrażenie. Wiem też, skąd te rozważania.

Tak, ma znaczenie, kto napisał nominowane opowiadanie, i ma znaczenie, że to jest moje. :) I tak będzie w przypadku kilkudziesięciu innych, czynnie udzielających się osób na forum. Ale ma to znaczenie także dla reszty członków Loży. I dla każdego te znaczenie jest inne. :)

Ma też znaczenie samo członkostwo w Loży, gdyż każde z Was zostało obdarzone zaufaniem kilkudziesięciu osób, i macie tego świadomość, jak i czujecie odpowiedzialność. Widać to w podziękowaniach po wyborach, jak i w samych komentarzach.

I całkiem na miejscu są Twoje rozważania, to znaczy, że się przejmujesz. :) Jeśli pomaga Ci szukanie w swojej opinii obiektywizmu, rób to. :)

Czy będzie miało dla mnie znaczenie, jak zagłosowałeś Ty i inni? Pewnie, że będzie. Zawsze ma. :)

Pozdrawiam.

Niewątpliwie należą się gratulacje za kawał solidnej fantasy, bo to rzadkość. Świat jest przekonujący, nie miałam potrzeby zastanawiać się nad tym, czy dobrze oddajesz realia, bo to wszystko gra, jak powinno.

Historia może nie jest wielce zaskakująca, ale jest solidnie opowiedziana. Niemniej nie zaszkodziłyby jej pewne skróty, bo jakkolwiek przez Twoją prozę w tym opowiadaniu się płynie (i to mimo sformułowań, które bywają miejscami leciutko dziwaczne, jakby miały na siebie zwracać uwagę), fabuła mnie momentami lekko nużyła. Parę ciachnięć, nieco więcej dynamiki by jej nie zaszkodziło. Miałam też pewien problem z narratorskim dystansem do bohaterów – robisz to konsekwentnie i oczywiście, nie ma w tym nic złego, ale utrudniało mi nieco immersję i zaangażowanie emocjonalne.

Niemniej jest to zapewne najlepszy kawałek fantasy, jaki ostatnio czytałam.

http://altronapoleone.home.blog

Dziękuję za komentarz. Zawsze cieszę się z pozytywnego odbioru opowiadania. 

Od razu zaznaczę, że jestem na NIE. A teraz krótkie uzasadnienie.

Opowiadasz bardzo prostą historię, Darconie, która za bardzo nie ma czym zachwycić. Zbudowaną ze znanych i dosyć ogranych elementów. Nie przetworzonych, niestety, na nowo, nie wzbogaconych o jakieś odkrywcze interpretacje, tropy, perspektywy. Ot, zwyczajna opowiastka o dziewczynce, którą w przypływie dobroci (?) przygarnął jarl bez potomka, a która nie spodobała się jego zazdrosnej małżonce. Ku zgubie obojgu (chyba). Kurtyna.

I jest to jeden z moich głównych zarzutów – nie ma w tej opowieści żadnego zaskakującego motywu, żadnego twista, żadnego ukrytego dna, żadnych wielkich emocji czy porywających wydarzeń. Nawet targających za serce uczuć, a uchodzisz przecież za wrażliwca, nie uświadczymy zbyt wiele – przywiązanie i relacje jarla i znajdy przedstawiasz bardzo schematycznie i bez wielkich porywów. Jeśli poruszyć mnie miał los sieroty, która utraciła (wyrodnych) rodziców i na którą dybie stara wiedźma, to niestety nie poruszył. Jeśli wzruszyć miały pokłady dobroci u okrutnego wikinga, to nie wzruszyły. Uparł się i tyle. Ani za bardzo nie uzasadniasz jego uporu (poza tym, że nie miał własnych dzieci), ani mu nie utrudniasz za bardzo tej misji. Z niezadowoleniem otoczenia (o którym nas wciąż zapewniasz) radzi sobie bez większych problemów tak naprawdę.

Zapewne odpowiesz, że taki był cel, że chciałeś nam opowiedzieć prostą historię o (niemal) ojcowskiej miłości (specyficznej) w okrutnym świecie wikingów. Ale cóż mi po takiej opowieści, gdy nie ma w niej niczego nowego, a i napisana jest po prostu poprawnie.

Zacznę od świata przedstawionego. Nie wiem, ile książek o wikingach przeczytałeś, jaki robiłeś research, ale świat ów opisujesz bardzo powierzchownie. Kilka nazw własnych, jakieś wplecione nieco na siłę opisy gier towarzyskich i ceremonii (dosyć oględnie zaprezentowanych), reszta zaczerpnięta jakby z komiksowego Thorgala lub filmowego "13 wojownika" i półanimowanego "Beowulfa". Dzikości, brutalności, surowej odmienności świata wojowników północy, znanej chociażby z serialu "Wikingowie" czy powieści Cornwella nie odczułem. Klimatu mrocznej, skandynawskiej kultury i mroźnej północy również.

Literackość tekstu także jest mocno umiarkowana. Mało tu chwytów literackich, mało środków literackich i sam język mało literacki. Raczej prosty i to pomimo sporej ilości zdań „wygibasów”, o zaskakującej konstrukcji i szyku. Przykłady przytoczę później. Masz tendencję do pisania dosyć potocznym językiem, nawet gdy starasz się o delikatną stylizację (zresztą dosyć niekonsekwentną), do tego często sięgasz po dosyć wyświechtane zwroty, związki frazeologiczne lub używasz sformułowań opisujących nadmiarem słów zjawiska, gesty, czynności itd. zamiast je celnie nazywać, ująć trafnym określeniem. To wciąż jest język poprawny, ale jakby "szkolny", literacko rzekłbym jednak nijaki.

Postacie również nie pociągnęły tekstu. Wargę potraktowałeś jak rekwizyt – czasem coś powie, podbiegnie, pośmieje się, okaże strach. Niby to postać tytułowa, a mało jej w fabule i niczym nie przyciąga uwagi czytelnika. Jarl jest lepszy, ale nadal bardzo schematyczny. Blady cień króla Roberta Baratheona. Podobnie sztampowi są jego przyboczny druh, doradca i przyjaciel oraz porywczy adwersarz czyhający na tron i zerkający na żonę władcy. Wszystko to już było po wielokroć, ostatnio np. w serialu "Wikingowie".

Fabuła. Hmm. Zaczynasz od oblężenia miasta i sam przyznasz, że Twoje oblężenie przy oblężeniach Martina, Eriksona czy Tolkiena, to szybka potyczka opisana po łebkach. Zwarcie jarla z Magnusem rozchodzi się po kościach, marudzenie zazdrosnej żony – podobno potężnej wiedźmy – w sumie ogranicza się do wywołania finałowego krwotoku u dziecka z użyciem figurki, polowanie odbywa się i w zasadzie tyle możemy powiedzieć o jego wpływie na fabułę, "koński" pojedynek kończy się szybko, bez zaskoczeń i bez żadnych emocjonujących zwrotów. Najwięcej uwagi poświęcasz pogrzebowi Moldofa i potyczce z wiedźmami. Jarl okazuje się jednak berserkerem i cała magia trzech wiedźm nie wystarcza, by powstrzymać jego furię. Chyba, bo zakończenie, niby otwarte, tak naprawdę nie daje czytelnikowi satysfakcji.

To jest spory tekst, Darconie. Poświęciłeś mu zapewne sporo czasu i pracy, ale czy miałeś naprawdę ciekawy pomysł na tę historię? Oryginalny koncept na porywająca lub wzruszającą opowieść? Czy poświęciłeś wystarczająco czasu na zgłębienie kultury wikingów, by nas tą wiedzą zaskoczyć i zaczarować? Czy odpowiednio przyłożyłeś się do kreacji pełnokrwistych, wiarygodnych postaci i fascynującego, klimatycznego świata fantasy w realiach mitologii skandynawskiej?

Moim zdaniem nie. Każdy z tych elementów potraktowałeś dosyć powierzchownie. W krótkim, pomysłowym „Finwalu” dostałem znacznie więcej niż tutaj w ponad 50 tys. znaków.

 

Kilka przykładów miejsc, w których się zawiesiłem.

 

Deszcz padał nieprzerwanie od samego rana, a przesiąknięta ziemia parowała, spowijając wszystko obłokami mgły.

– czy dobrze zrozumiałem, że ziemia parowała podczas intensywnych opadów deszczu? Jak?

 

– Grimarze! – Stary Hjorsson chwycił go za ramię. – To może być wybieg, nie wiemy, czy nadal nie mają smoły albo wrzącego oleju.

– kto tak woła na polu walki? "Nie mają smoły albo wrzącego oleju"? A jaki mieli mieć olej? Rzepakowy? ;)

 

Wódz chwycił topór, który ważył tyle, co połowa dorosłego mężczyzny. Nikt wśród jego ludzi nie był w stanie nim władać. Nikt, oprócz niego. Stąd też nazywano go Grimarem Niedźwiedziem.

– serio serio? Malutki infodump. Ale czy naprawdę nazywano go Niedźwiedziem, bo władał toporem? wszystkie misie tak robią?

 

Okrzyk, który wydarł się z kilkudziesięciu gardeł, zagłuszył wszystko inne dookoła.

– wszystko inne? Na przykład kolory, zapachy, kształty, góry i morze?

 

Grimar czuł na ciele każdy, rozdzierający mu ramiona i plecy odrzut topora.

– czuł na ciele odrzut topora? Na ciele czuł odrzut topora, którym machał?

 

Jarl poczuł, jak stary Hjorsson podtrzymuje go dyskretnie pod ramię. Inaczej wyrżnąłby gębą w błoto.

– Spalić wszystko!!! – Dał upust złości.

– Wodzu, czy… – Mężczyzna zamilkł jednak, gdy napotkał piorunujący wzrok Krwawego Grimara, bo tak niektórzy nazywali go za plecami.

– kto wyrżnął, kogo nazywali – lekki niepokój czuje z tymi podmiotami…

 

Pomieszczenia w najważniejszym budynku, który był zbyt mały na zamek, a jednocześnie zbyt duży na zwykły gród, okazały się nadspodziewanie wielkie.

– z tym budynkiem większym od grodu mam spore wątpliwości.

 

Przez otwory okienne jednego z nich wyleciała właśnie książęca para.

– sama? pomyślałem, że popełnili samobójstwo (jak Calanthe), ale chyba ktoś im pomógł?

 

Stary Hjorsson wyjrzał przez okno, z którego przed chwilą pofrunęli gospodarze.

– może raczej wyfrunęli?

 

W paleniskach buchał ogień, by choć trochę osuszać ściany i przemoknięte okrycia.

– on tak dobrowolnie buchał, ten ogień, by osuszać ściany i ubrania?

 

Mała pokraka jechała ledwo dwa rzędy za nimi.

– a czemu pokraka? Szkarada, paskuda, ok. Ale pokraka? Przeciez miała tylko twarz oszpeconą nie sylwetkę. Więc skąd ta pokraka?

 

Misy na krew zrobiono nowe (…)

– dziwny szyk.

 

Ubity śnieg odbijał ogień, nadając wszystkiemu żółtoczerwoną poświatę.

– odbijał ogień? Czy raczej światło?

 

Otaczające plac drzewa rzucały długie cienie, które chybotały się na wietrze w rytm falujących płomieni.

– mam wrażenie, że chodzi o cienie rzucane na ten plac otoczony przez drzewa (bo po co opisywać inne cienie, rzucane gdzie indziej), co jest bez sensu, bo przecież skoro ogień był w środku, na placu, to i cienie powinny padać na zewnątrz a nie do środka, skąd pada światło.

 

Grimar popatrzył po sobie.

– no nie wiem. Ludzie patrzą po sobie (nawzajem). Patrzenie po sobie w sensie na siebie to inna para kaloszy (chyba, nie jestem pewien)

 

Ognie tańczyły na jego zdobnym napierśniku, w który zresztą ledwo się zmieścił.

– jakoś tego nie widzę. To nie zbroja, to tylko kawał blachy na piersi umocowany paskami.

 

Sędzia zawodów przedstawił kolejno zawodników, później zaprezentował konie, a na końcu streścił zasady walki.

– nie pasuje mi taki opis z takim słownictwem do świata wikingów. Zwłaszcza to "zaprezentowanie koni".

 

Grimar oddał swój postronek w ręce sędziego i ruszył w stronę Moldofa.

– Uspokój się! – zawołał.

Jednak mężczyzna nie przestawał bić.

– Przestań, idioto! – Złapał go za ramię. – Zabijesz go!

– Zostaw! – Ten wyrwał się z uścisku. – Jeszcze nie wygrałeś!

 

– i znów spore zamieszanie z podmiotami, kto mówi, kto łapie, kto się wyrywa.

 

Pierwszy raz w życiu poczuł strach, nie licząc tylko tego podczas sztormów na morzu.

– dziwna konstrukcja zdania, nie wspominając o strachu wikinga przed sztormem.

 

– To przeff ze mnef, Grimaff? – Utkwiła w nim spojrzenie swoich wielkich, niebieskich oczu.

– Tak. – Nie oszukiwał jej, była na to zbyt mądra.

– Powyneffes mnef odesfać! – wyrzuciła z siebie.

– A chciałabyś? – Popatrzył na nią badawczo, serce zabiło mu szybciej.

– Nief. – Wtuliła się w niego.

To jedno słowo wystarczyło mu za wszystkie inne.

 

– zaimkoza postępująca.

Po przeczytaniu spalić monitor.

Co można odpowiedzieć na ten narzekający komentarz? Konstruktywny wszak przecież nie jest, nie ma w nim bowiem jednego zdania, w którym cokolwiek byś doradził. :)

Zadajesz na końcu kilka pytań, ale wcześniej sam na nie odpowiadasz, więc też pozbawiasz mnie tej możliwości. Ale jakąś odpowiedź dla Ciebie mam.

Napisz lepiej, Marasie. :)

Myślę, że potrafisz wyciągnąć z tego komentarza kilka rad, Darconie. W powyższym komentarzu dosyć dokładnie uzasadniam dlaczego jestem na NIE. Jeśli Ci to nie odpowiada, przyjmuję to do wiadomości. Ale zauważ, że wytykam też słabizny i wady, które dostrzegam subiektywnym okiem, a to się nazywa krytyka. Uwierz mi, krytyka też pomaga. 

Po przeczytaniu spalić monitor.

To, co uważasz za krytykę nią nie jest. Używasz bowiem często prześmiewczych określeń i metafor, budując konsekwentnie swój obraz Marasa Nosorożca, który wyraźnie do czegoś jest Ci potrzebny. Dostałem na forum niejeden krytyczny komentarz, ale po Twoim zostaje tylko niesmak.

Powtarzam. To jest uzasadnienie mojego głosu na NIE. Mam wrażenie, że dosyć konkretne i szczegółowe. Przykro mi, że nie przypadło Ci do gustu. Mogę tylko obiecać, że gdy napiszesz jakiś znakomity tekst, będę go równie obszernie chwalił. 

A obraz Marasa Nosorożca jest mi potrzebny, bo mam puste miejsce na ścianie w łazience.

 

Po przeczytaniu spalić monitor.

Mam w tym tekście rzeczy, które podobają mi się bardzo, i takie, które zachwycają nieco mniej.

 

Zacznijmy od tych drugich.

W tej kategorii po pierwsze, uczepiłabym się w paru miejscach języka i stylu, bo mam wrażenie, że zostały w tekście drobne chropowatości, które można byłoby jeszcze wygładzić to jakiś brak przecinka, tu nie do końca udane stylistycznie sformułowanie (jak to niezamierzenie i fatalnie IMHO śmieszne zdanie o parze wylatującej z okna). 

 Po drugie, mam pewien problem z konstrukcją tego tekstu. Podoba mi się to, jak szeroko szkicujesz kulturową panoramę tego świata, nie zgadzam się też z zarzutem, że nie czuć tu klimatu Północy. Natomiast _jak na opowiadanie_, poświęcasz bardzo dużo miejsca opisom gier, obyczajów itd., przez co czasami przytłaczasz nimi akcję. Nie mogę tego uznać za zarzut jako taki, bo jednocześnie mam wrażenie, że budowany dzięki tym scenom klimat jest ważną częścią opowiadania, ale w całości robi ono wrażenie nieco rozchwianego konstrukcyjnie.

Tym, co w końcu przeważyło mój piórkowy głos na NIE (a wahałam się nad Twoim tekstem chyba najdłużej ze wszystkich) była tytułowa bohaterka. Nie zrozum mnie źle – ona jest dobrze przemyślana i napisana; chodzi nie o to, a o jej rolę w fabule. Brakowało mi – zwłaszcza w II połowie tekstu – dania jej nieco bardziej czynnej roli, zwłaszcza pod koniec. Za ciekawą ją zaprojektowałeś, szkoda trochę ją było sprowadzić do bezsilnej ofiary czarów, której rolą jest, ostatecznie, głównie wzbudzenie gniewu wodza…

 

Natomiast co do rzeczy, które zachwycają.

Bardzo, ale to bardzo podoba mi się twoje ujęcie w tym tekście konwencji fantasy. Magia i czary są w zasadzie w tle, w centralnym miejscu natomiast masz bardzo ludzki, emocjonalny dramat. Dziecko, które straciło wszystko i które uczy się na nowo ufać ludziom – na krótko. Kobieta, której niebotyczne ambicje wiążą się jednocześnie z uczuciem do jednego, konkretnego mężczyzny – ona nie chce władzy i potęgi dla siebie, tylko dla nich; i wódz, którego ludzkie cechy zaczynają być zagrożeniem dla pozycji. Zwłaszcza ta ostatnia postać jest IMHO bardzo dobrze pomyślana, psychologicznie wiarygodna, zniuansowana: nieoczekiwanie rozdarty między rolą, jaką pełni, a własnym ludzkim odruchem, nieracjonalnie uparty, czujący nadchodzącą starość i związane z nią osobiste i polityczne zagrożenia… Świetny, IMHO, bohater. Zrobiłeś mi dużą czytelniczą przyjemność, pisząc go w taki sposób, a jednocześnie – znajdując mu miejsce w klasycznym fantasy akcji :)

Mam wrażenie, że temu opowiadaniu nie brało wiele do bycia znakomitym. Już w tej postaci jest bardzo przyzwoite i, przede wszystkim, ogromnie obiecujące. Będę śledzić kolejne :)

ninedin.home.blog

Dziękuję za obszerny komentarz, Ninedin. Jeśli chodzi o język, to się zgadza. Wiesz, nie czytałem zbyt dużo, to znaczy w porównaniu z osobami tu, na forum. Lubiłem lekcje z język polskiego, pisałem dobre streszczenia lektur, wypracowania, ale gramatyka to zawsze był mój słaby punkt.

Frapuje mnie trochę u wszystkich odbierana rola dziewczynki. Gdy myślałem nad opowiadaniem, chciałem zachować jak najbardziej tamte realia i doszedłem do wniosku, że dziecko w IX, X wieku naszej ery znaczyło jednostkowo bardzo niewiele, a obce, zupełnie nic. Stąd takie moje podejście.

Co do obyczajów, tak, chciałem mieć tego na tyle dużo, żeby “pachniało” północą. Zapomniałem tylko, że większość z Was będzie czytać to “na szybko” na laptopie lub telefonie, a nie siedząc w fotelu, z papierową książką i kubkiem gorącej herbaty. Widzę teraz sens trochę krótszej wersji.

Pozdrawiam.

Hmm… Użyszkodnicy i Darconie. Literacko jest bardzo dobre. Sama historia, może i ograna, może za mocna, może chodzi o dziewczynkę, choć nie o niej jest ta historia. Ona jest pretekstem, figurą w tle. Może dlatego odbiór jest taki a nie inny? To bardzo ciekawe, dlaczego tak, dlaczego nuty same nie grają?

 

Edytka. Ciągle frapują mnie odczytania i gusty. To jest ewidentnie dobre i mocne. Może końcówka ścięta, i tu zgodziłabym się z Thargone, ale jednocześnie nie wiem, jak można byłoby inaczej zamknąć.

Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.

Widzę, że Przedpiścy znaleźli w tekście mnóstwo wad i minusów. Jednym nie pasował styl, innym kompozycja, bohaterowie, za mało Wikingów w Wikingach, za dużo Wikingów w Wikingach, niektórym wszystko na raz… 

No dobrze, ja też głosowałem NIE. I zaraz wyjaśnię dlaczego, tak krótko i konkretnie, jak tylko zdołam. 

Ale najpierw plusy. 

Choć stylem rzeczywiście się nie zachwycałem, to troszkę dziwi mnie jego ostra krytyka. Jasne, nie ma tam błyskotliwie skonstruowanych zdań, genialnego kunsztu, czy świetnej stylizacji, ale jest… Porządnie. Konkretnie, prosto i czytelnie. W paru miejscach można byłoby pozbyć sie kilku zaimków, gdzieś tam znowu zmienić szyk, ale to drobiazgi, nie wpływające na odbiór, ani na przyjemność z lektury. Tu i ówdzie pozwalasz sobie na mniej typowe konstrukcje, ale w mojej opinii daleko im do zgrzytów. Po prawdzie potknąłem się tylko raz, na fragmencie o "odrzucie" topora, bo zabrzmiało mi to jakoś tak nieadekwatnie i infantylnie. Przez cały tekst leciałem jednak gładko i płynnie.

Czyli nie zapunktowaleś u mnie stylem, ale też nie mam powodów do narzekań. 

Zgadzam się z innymi, że zasadnicza część opowiadania to opisy gier, zabaw, rytuałów i codziennego życia wikińskiego grodu. Ale po pierwsze, znalazłem je niezwykle zajmującymi. A po drugie nie były one jedyne ozdobnikami – każdy sport, walka i rozrywka popychały akcję, przedstawiały "politykę" jarla i świetnie charakteryzowały postacie. 

Co więcej, nie jestem miłośnikiem ani znawcą kultury Wikingów, nie burzyłem się więc i nie wyszukiwałem uparcie błędów i uchybień w przedstawianiu ichniego folkloru. Nie interesuje mnie, czy jedziesz zgodnie z naukowymi opracowaniami, czy wymyślasz (to przecież fantasy, nie opowiadanie historyczne) – dla mnie cała ta folklorystyczna otoczka Twojego tekstu była żywa, bogata i przekonująca, do tego niezwykle interesująca. Na tyle, że w ogóle nie pomyślałem o jeżdżeniu po internecie, by znajdywać ewentualne uchybienia. Cieszyłem się wikińskim, północnym klimatem, którego było tam, według mnie, sporo. 

Oraz plus największy – bohaterowie. Wziąłeś sobie typowych, właściwie nawet archetypowych bohaterów, i bez kombinowania, bez zabawy konwencją, bez odwracania ról, czy tych wszystkich, postmodernistycznych hocków-klocków, uczyniłeś ich żywymi, prawdziwymi i przekonującymi. Klasyczne postacie fantasy sprawiające autentyczne, realistyczne wrażenie – no, mistrzostwo. Brawo. 

A teraz powód, dla którego uważam, że tekst nie jest piórkowy. Kompozycja. 

Zepsułeś zakończenie. To znaczy sama końcowa scena, z tym patem/remisem między Ingetore a Grimarem jest super. Ale wszystko, co do niej bezpośrednio prowadzi jest do niczego. Wygląda to tak, jakby tekst był pomyślany na jakieś osiemdziesiąt, sto tysięcy znakow, ale przy pięćdziesięciu doszedłeś do wniosku, że wystarczy i zakończyłeś. Dlaczego, u Diabła, Sue okazała się tylko przedmiotem, choć czytelnik (ja) spodziewał się że odegra ona istotną, aktywną rolę? Dlaczego konflikt z rodem Moldofa, wyraźnie zaznaczony i poparty bogatym opisem pogrzebu, nie miał znaczenia i kontynuacji, choć czytelnik (ja) spodziewał się, iż będzie istotny, zwłaszcza, że poświęciłeś sporo miejsca na przedstawienie polityki jarla? Dlaczego Grimar tak nagle przedłożył dobro Sue nad życie swojej ukochanej żony?

I tak dalej. 

Zbudowałeś fundamendy, zarysowałeś i popchnąłeś akcję, a potem sru – epilog. Pozbawiłeś czytelnika (mnie) przyjemności cieszenia się kulminacją. 

Okej, możesz twierdzić, że tak to sobie zaplanowałeś i dokładnie takie zakończenie Twój tekst powinien mieć. Ale z literackiego punktu widzenia i z punktu widzenia prostego czytelnika (mnie) tekst wygląda na zakończony pośpiesznie i na siłę, bez rozwiązania istotnych wątków. 

W istocie, Twoje opowiadanie bardzo przypomina mi animowaną ekranizację Władcy Pierścieni z końca lat siedemdziesiątych. Gdzieś na etapie bitwy o Helmowy Jar skończyły im się pieniądze i poparcie wytwórni, więc zakończyli to załatwieniem Sarumana i tekstem, że "Tak oto znów zło zostało zwyciężone…" i tym podobnymi dyrdymałami, ucinając wątek Frodo, Aragorna, Saurona i całej reszty.

Czyli – głosowałbym na TAK, gdybyś nie uciął swego tekstu w połowie. 

Damn it, miało być krótko :-) 

Pozdrawiam! 

 

Dla podkreślenia wagi moich słów, Siłacz palnie pięścią w stół!

@thargone, czy ja mogę tylko offtopowo dodać, że jesteś rewelacyjnym czytelnikiem: dogłębnym, starannym, a nie czepialskim, podchodzącym do tekstu z szacunkiem, a zarazem ze zrozumieniem. Jestem wielką fanką Twoich komentarzy.

ninedin.home.blog

To ja jeszcze dodam parę słów, w związku już bezpośrednio z głosowaniem. Ostatecznie byłam na nie, bo to jednak nie jest tekst piórkowy (ale byłam też na nie w stosunku do dwóch, które piórka w tym miesiącu dostaną i to znacznie mocniej na nie – uważam je bowiem za teksty efekciarskie). Tu zaś miałam nieco podobnie jak ninedin, której opinię przed chwilą przeczytałam (tylko ja jestem średnia w komentarze, bo jestem zazwyczaj czytelnikiem bardziej impresyjnym niż analitycznym – tym drugim częściej, jak muszę uzasadnić bardzo negatywną opinię). Dla mnie podstawową zaletą tego opowiadania jest powiew świeżości w portalową fantasy – może dlatego wahałam się nad takiem? Że fantasy na portalu bardzo rzadko wychodzi poza “w karczmie spotykają się krasnolud, ork i elf”, a raczej poza pseudoepickie wojny iksa z ygrekiem. I to, że ktoś napisał fantasy w innym stylu wydało mi się prawie godne wyróżnienia?

http://altronapoleone.home.blog

@thargone, czy ja mogę tylko offtopowo dodać, że jesteś rewelacyjnym czytelnikiem: dogłębnym, starannym, a nie czepialskim, podchodzącym do tekstu z szacunkiem, a zarazem ze zrozumieniem. Jestem wielką fanką Twoich komentarzy.

Ja też, ja też! Miło mądrego posłuchać.

www.facebook.com/mika.modrzynska

Dziękuję Wam bardzo za wnikliwe uwagi. Każdy komentarz czytam często kilka razy, więc jeśli nawet nie odnoszę się do nich w szczegółach, to na pewno zapamiętuję. 

 

Ninedin, dziękuje za zachwyty.

Thargone, za treściwą obszerność. Małe spostrzeżenie, opko dwa razy dłuższe nie mogłoby być nominowane. ;)

Drakaino, za dostrzeżenie świeżości.

 

Przyznaję, to opowiadanie pisane z myślą o piórku. Chciałem się sprawdzić po powrocie. Co prawda zdawałem sobie sprawę, że fantasy to nie jest gatunek poszukiwany na forum, ale potraktowałem to jako dodatkowe wyzwanie. Często przecież powtarzam, że dzieło powinno bronić się same. :) Może innym razem.

 

Już teraz zapraszam Was do przeczytania mojego najnowszego opowiadania na konkurs kafko-weirdowski, premiera dzisiaj wieczorem, tylko na kanale Poczekalnia, w paśmie odkodowanym! ;)

 

Nowa Fantastyka