Kolumban Starszy

________________________

Zanim zagłębią się Państwo w lekturę krótkie wyjaśnienie:

Otóż tekst ten powstał na zaliczenie pewnych zajęć i jest "autobiografią" historycznej postaci. Oczywiście Kolumban (bo o nim mowa) nie napisał własnej biografii (a nawet jeśli to nic o tym nie wiadomo gdyż nic takiego się nie zachowało). Była to praca pisana z założeniem że staram się trzymać faktów a to co np. myślał w danej chwili czy okoliczności powiedzmy "wymyślam".

Uznałem że słowo wstępu jest niezbędne gdyż praca ma bardzo specyficzny charakter i bez powyższych informacji mogła wydawać by się bezsensowna.

Zdaję sobie sprawę że jest to portal poświęcony fantastyce którą z całego serca kocham. Niemniej jednak bardzo jestem ciekaw jak zareagują użytkownicy na tekst tego typu.

________________________

Urodziłem się w bożym roku 561 w zachodniej prowincji Irlandii – leinster. Moi rodzice byli ludźmi prostymi i bogobojnymi. Krążyły plotki że przed mymi narodzinami matka doznała jakiejś wizji ale nie udało mi się dociec co przedstawiała. Między innymi dlatego moja matka sprzeciwiła się panującemu wśród ludu obyczajowi i nie oddała mnie do rodziny na wychowanie gdyż uważała że kto inny mógł by zmącić mój jasny umysł i wychowywała mnie sama. Już od wczesnej młodości zdradzałem zainteresowanie nauką dlatego rodzice pozwolili mi bym pobierał nauki u miejscowego duszpasterza. Uczyłem się gramatyki i nauk wyzwolonych. Mój nauczyciel nie miał zbyt lotnego umysłu, jednak to on nauczył mnie wielu przydatnych rzeczy i swym dobrym przykładem pokazał jak być dobrym chrześcijaninem. W młodości nie ominęły mnie szatańskie podstępny. Zły duch postawił na mojej drodze rozpustne dziewczęta a ja będąc jeszcze nie dość rozsądnym poczułem słabość do jednej z nich. Postanowiłem oddać się w ręce opatrzności. Gdy szedłem przez las w pewnym momencie spostrzegłem pustelnię w której mieszkała stara pustelnica. Opowiedziałem jej o dręczących mnie wątpliwościach. Zagroziła mi że jeśli dam się ponieść swoim namiętnością zatracę swoją duszę, stwierdziła że jedynym wyjściem jest wyruszenie na pielgrzymkę z miłości do Chrystusa (peregrinatio pro Christi amore). Posłuchałem jej i postanowiłem wyruszyć. Moja matka była temu przeciwna i próbowała mnie przekonać bym pozostał, gdy jej nie posłuchałem zagrodziła mi wyjście. Jednak po rozmowie z pustelnicą podjąłem stanowczą decyzję i wyruszyłem mimo głośnych protestów matki.

Po opuszczeniu domu rodzinnego udałem się do klasztoru Clerish Island na wyspie Erne. Był to w owym czasie jeden z najsłynniejszych klasztorów w całej Irlandii. Jego opatem był Sinella uczeń samego św. Finnana! Był on dobrym nauczycielem uczył mnie łaciny i Pisma Świętego. Przy nim intelektualnie rozwinąłem skrzydła. Dość szybko poczułem chęć do dalszej pielgrzymki, Sinell polecił mi bym udał się do Bangor gdzie opatem był Comgall. W Bangpr kontynuowałem naukę i rok po przybyciu do klasztoru zostałem wyświęcony na kapłana. Po kilku latach opat widząc moje zaangażowanie i pasję w studiowaniu powierzył mi rolę przełożonego szkoły klasztornej. Był to wspaniały okres. Miałem wielu uczniów razem czytaliśmy Biblię i modliliśmy się. Pewnej nocy przyśnił mi się nietypowy sen: stałem na łodzi i na brzegu zobaczyłem tłum biedaków proszących bym przybył do nich i wskazał drogę do Boga gdyż co prawda byli chrześcijanami ale w swej drodze pobłądzili i bardzo z tego powodu cierpieli. Sygnał był jasny – trzeba ruszać w dalszą pielgrzymkę. Bardzo dużo czasu straciłem na przekonaniu Comgalla do swojego zamiaru a sprzeciwić się mu nie mogłem gdyż jak każdy mnich podlegałem jego ojcowskiej władzy. Po 40 dniach zrozumiał jednak moje intencje – że chcę wyruszyć by pomóc innym a nie dla własnej sławy i pozwolił mi wraz z 12 towarzyszami wyruszyć.

Wypłynęliśmy nie mając sprecyzowanego celu, zawierzyliśmy opatrzności bożej i nie zawiedliśmy się. Po 7 dniach i 7 nocach dotarliśmy do brzegów Bretanii. Zaczęliśmy wieść życie w pełni ascetyczne z dala od siedzib ludzkich. Dość szybko jednak wieść o naszym przybyciu dotarła do samego króla Austrazji Childeberta II. Ponieważ nigdy wcześniej nie miał okazji spotkać się z żadnym Irlandczykiem zaprosił nas na swój dwór. Przyjął nas bardzo gościnnie, wiele z nim dyskutowaliśmy. Okazał się być władcą rozumnym i miłującym Boga. Prosił nas byśmy osiedlili się w jego królestwie i przyczynili się do poprawy wiary wśród jego poddanych gdyż ta ostatnio upadła. Jako miejsce gdzie mamy założyć klasztor wskazał nam pewne pustkowie w Wogezach – Annergray gdzie mieścił się przed wiekami obóz rzymski. Udałem się więc tam wraz z towarzyszami, było to miejsce prawdziwie godne ascetów! Wokół tylko góry i lasy. Na miejscu znajdowały się kamienne fundamenty – pozostałość po rzymskim obozie a także świątynia pogańska którą przekształciliśmy w kaplicę i poświęciliśmy św. Marcinowi. Po uporządkowaniu kaplicy przystąpiliśmy do budowy zabudowań mieszkalnych udało nam się je ukończyć w kilka tygodni dzięki naszej wspólnej ciężkiej pracy. Nasz klasztor utrzymywał się z pracy mnichów i datków. Był to nasz świadomy wybór chcieliśmy przez ciężką pracę być bliżej Boga. Gdy podczas pobytu na dworze Childebert zaproponował mi że klasztor będzie utrzymywał się z renty stanowczo odmówiłem, było by to niezgodne z moim sumieniem by ktoś płacił na moje utrzymanie. Życie w klasztorze gdy zakończyliśmy uporządkowywanie okolicy zaczęło biec spokojniej i miałem więcej czasu na medytację. Pamiętam gdy pewnego razu przechadzając się leśną drogą zacząłem się zastanawiać co bym wolał – towarzystwo złych ludzi czy dzikich zwierząt, zdecydowałem że to drugie było by rozsądniejsze. Gdy tak postanowiłem otoczyła mnie wataha wilków postanowiłem nie uciekać tylko stanąłem w miejscu i zacząłem się modlić prosząc o ratunek. Po jakimś czasie wilki odeszły pozostawiając mnie w spokoju. Gdy zacząłem wracać do klasztoru spostrzegłem na polanie liczny oddział Swewów o których słyszałem że w ciągu ostatniego miesiąca splądrowali kilka okolicznych wsi. Podziękowałem więc opatrzności że wybrałem towarzystwo zwierząt gdyż gdybym wybrał towarzystwo złych ludzi i zaczął uciekać przed wilkami niechybne wpadł bym w ręce bandytów i zginął.

W Annergray po kilku latach zaczęło brakować miejsca. Nowych uczniów ciągle przybywało a miejsca było niewiele, z wyżywieniem rosnącej liczebnie wspólnoty też były problemy gdyż gleby wokół były nieurodzajne. Wybrałem się więc do naszego dobrodzieja króla Childeberta z prośbą o możliwość założenia kolejnego klasztoru. Monarcha nie chciał się zgodzić upierając się że w Annergray miejsca jest wystarczająco. Był ze mną Chagnoald jeden z moich najpilniejszych uczniów a zarazem syn wpływowego dworzanina Chagneryka. Dzięki jego wstawiennictwu uzyskaliśmy zgodę na założenie filii. Na miejsce wskazano nam Luxeuil oddalone od Annergray o 12 kilometrów. Było to również miejsce po obozie rzymskim z tym jednak że było znacznie większe i niektóre budynki nadawały się do zamieszkania już po niewielkich przeróbkach. Ponad to w okolicy znajdowały się gorące źródła. Bardzo szybko bo nawet nie minęły dwa lata okazało się że i tu zaczyna brakować miejsca więc ponownie udałem się na dwór królewski by uzyskać zgodę na założenie drugiej filii. Tym razem król wyraził zgodę niemal natychmiast i jako miejsce wskazał nam Fontaines. Wszystkie trzy klasztory znajdowały się w odległości jednego dnia drogi i podlegały one mojemu bezpośredniemu zwierzchnictwu. Zwykłem odwiedzać każdy klasztor przynajmniej raz w tygodniu. Ponieważ opiekowałem się tymi klasztorami (choć formalnie był to jeden klasztor podzielony na 3 części) by poprawić w nich poziom życia duchowego postanowiłem napisać Regułę i Księgę Pokutną. Nie było to dla mnie proste zadanie gdyż jestem człowiekiem czynu a nie pióra, uznałem jednak że jest to konieczne by moje klasztory nie podupadły. Postanowiłem więc pościć przez 40 dni i w trakcie postu napisać owe dzieła. Udało się i dziś wiem że moje postanowienie było słuszne gdyż widać wyraźnie jego owoce a moja reguła została wprowadzona w kilku innych klasztorach w Galii.

Od momentu założenia Annergray moje stosunki z galicyjskimi biskupami układały się bardzo niepomyślnie. Byli oni do mnie wrogo nastawieni gdyż nie chciałem poddać się ich władzy i oraz wypominałem im ich grzeszne życie niegodne biskupa. Moja sytuacja z biegiem czasu pogarszała się. W 603 biskupem Lyonu został Arigiusz prowadził on agitację w Rzymie oraz na dworach możnowładczych chcąc mi jak najbardziej zaszkodzić. Nie na wiele się zdały moje listy wysyłane do Rzymu. Z początku nie mogli mi oni jednak zbytnio zaszkodzić gdyż moje stosunki z nowym królem Burgundii Teodorykiem układały się doskonale, niekiedy król osobiście wizytował mój klasztor podczas objazdu swojego kraju. Nie mogłem jednak patrzeć bezczynnie na niemoralny tryb życia króla i zacząłem mu wypominać rozwiązły tryb życia. Król posłuchał mych napomnień i ożenił się z księżniczką Ermenebergą. Gdy pewnego razu przebywałem u króla na dworze w Brocariacus Brunhilda (babka Teodoryka) rozmyślnie przyprowadziła przed me oblicze czterech jego synów zrodzonych z nieprawego łoża bym ich pobłogosławił. Oczywiście odmówiłem gdyż podług prawa bożego nie są oni dziedzicami tronu i nie zasługiwali na błogosławieństwo. Króla bardzo rozwścieczyło moje zachowanie gdyż zgodnie z prawem panującym w jego kraju synowie dziedziczyli tron niezależnie czy zostali spłodzenie w legalnym związku czy też nie. Nie byłem w stanie przemówić mu do rozsądku i przekonać że nadrzędne jest prawo boskie a nie ludzkie. Brunhilda zarządziła blokadę moich klasztorów tak że zostaliśmy odcięci od kontaktu ze światem. Interweniowałem w tej sprawie u króla i blokadę zdjął. Odmówiłem jednak gdy zaproponował mi wspólny posiłek gdyż odesłał on swoją prawowitą żonę i powrócił do grzesznego życia. Dopiero po dłuższej rozmowie król obiecał poprawę więc zadowolony wróciłem do Luxeuil. Po niedługim czasie Teodoryk osobiście przybył do mnie napominając że łamię panujące w jego kraju prawa. Ale jak można ich nie łamać skoro stoją w sposób oczywisty w sprzeczności z naczelnym Prawem Bożym? Wywiązała się między nami cierpka rozmowa i król wyjechał poirytowany. Król będąc w gniewie wysłał oddział który wywiózł mnie siłą do Becancon. Dzięki opatrzności bożej wkrótce udało mi się powrócić do Luxeuil. Teodoryka poirytowało moje zachowanie i postanowił deportować mnie na moją rodzinną wyspę – Irlandię. Przysłał do klasztoru liczny oddział żołnierzy, zupełnie jak bym był bandytą a nie opatem! Eskorta wywiozła mnie do Nantes. Był to dla mnie bardzo trudny okres, ogromnie tęskniłem za wspólnotą i martwiłem się o jej przyszłość. Oczekując na statek napisałem list w którym powierzyłem wspólnotę kierownictwu Waldelenusa gdyż on wydał mi się najodpowiedniejszy na stanowisku opata. Dzień przed tym jak przypłynął statek mający wywieść mnie z Galii we śnie usłyszałem wyraźny nakaz by pozostać na kontynencie. Tak więc uczyniłem. Z ucieczką nie miałem specjalnych problemów gdyż podczas podróży zaprzyjaźniłem się z ludźmi którzy mnie eskortowali. Postanowiłem udać się do Rzymu gdyż do moich braci w Burgundii nie mogłem z powodu wrogości Teodoryka. Wyruszyłem więc do Neustrii rządzonej przez króla Chlotara (Chlotar II). Przyjął mnie wielce gościnnie, zaproponował nawet bym się osiedlił w jego królestwie. Odmówiłem gdyż bardzo chciałem udać się do Italii. Gdy wyruszałem w dalszą drogę król przyszedł do mnie po radę. Spytał po czyjej stronie ma się opowiedzieć w trwającym właśnie konflikcie między Teodorykiem a Teudebertem. Gdy jeszcze byłem w klasztorze w Luxeuil doznałem objawienia że obydwaj bracia tj. Teodoryk i Teudebert w ciągu trzech lat zginą a ich królestwa przypadną Chlotarowi. Poradziłem mu więc by pozostał neutralny wobec toczącej się wojny a za 3 lata ziemie walczących zostaną zjednoczone pod jego berłem. Na jego szczęście posłuchał mnie wtedy i dziś rządzi zjednoczonym królestwem franków. Po udzieleniu rady królowi zyskałem jego sympatię i mogłem udać się w dalszą podróż. Wybrałem drogę przez Austrazję w której rządził Teudebert. Gdy przemierzałem jego kraj kierując się do Italii zaprosił mnie na swój dwór do Metzu. Państwo tego władcy graniczyło z poganami co rodziło liczne konflikty. Król poprosił mnie bym założył w jego kraju klasztor który mógł by zajmować się działalnością misjonarską. Byłem temu przeciwny gdyż to znacznie wydłużyło by moją podróż jednak nie mogłem odmówić królowi pragnącemu zadbać o dusze swoich poddanych. Na miejsce założenia klasztoru wybrałem Bregnez które leży nad Jeziorem Bodeńskim. Wybrałem się tam więc wraz z kilkunastoma braćmi którzy przybyli z Luxeuil. Niedługo jednak dane mi było pozostać w Bregnez. Ledwo ukończyliśmy przebudowę świątyni pogańskiej na kaplicę oraz zabudowań klasztornych doszła do nas wiadomość o śmierci naszego dobrodzieja Teudeberta. Austrazja wpadła w ręce Teodoryka i jego babki Brunhildy i nie chcąc narażać co dopiero założonego klasztoru na konfrontacje z królem postanowiłem wyruszyć ostatecznie do Italii.

Podróżowaliśmy przez przełęcz Św. Gotharda a następnie wzdłuż Laggo Magiore. Po przybyciu na Półwysep Apeniński udałem się wraz z towarzyszami na dwór króla Agilulfa który choć jest arianinem jest człowiekiem prawym i bogobojnym. Gdy przebywałem na jego dworze miałem okazję do wielu dysput teologicznych z arianami. Wielu z nich było by gotowych przejść na katolicyzm gdyby nie trwająca schizma[1]. Po pewnym czasie król w swej łaskawości zaproponował bym osiedlił się w jego królestwie a na miejsce gdzie moglibyśmy się osiedlić wskazał to gdzie jestem obecnie – czyli Bobbio. Bardzo chętnie zgodziłem się tu osiedlić gdyż już wtedy czułem że zbliża się kres mojego pielgrzymowania. Praca przy budowie zabudowań klasztornych szła nam bardzo sprawnie – w końcu ja i niektórzy bracia mamy w tym już spore doświadczenie. Około 2 miesiące temu przybyło poselstwo od króla Chlotara na czele z Eustazjuszem – obecnym opatem Luxeuil. Przekazał mi wiadomość że spełniła się moja przepowiednia – Chlotar zdobył dwa pozostałe królestwa. Zaproponował mi bym powrócił do Luxeuil i objął ponownie stanowisko opata. Wieści te niezmiernie mnie uradowały czułem wtedy jednak że kres mojej ziemskiej wędrówki jest już bardzo blisko i odmówiłem powrotu do Galii. Teraz siedzę w swojej celi mocno już chory i cierpliwie czekam aż nastąpi nieuniknione. Mam nadzieję że moja krótka autobiografia będzie przechowywana tutaj w Bobbio i że wyjaśni wszystkim to jak Irlandczyk pragnący żyć prawdziwie ascetycznie trafił aż tutaj – do państwa Longobardów.