Foto (18+)

„Je­że­li w środ­ku mia­sta wi­dzi­cie mocno znisz­czo­ny bu­dy­nek, któ­re­go nikt nie rusza od wielu lat, to ucie­kaj­cie jak naj­da­lej stąd, gdzie pieprz ro­śnie. Coś jest mocno na rze­czy i le­piej nie wie­dzieć co. Mniej wiesz, dłu­żej ży­jesz”

 

Część I

 

Czer­wiec

– Dzień dobry. – Do so­la­rium w nie­wiel­kim, par­te­ro­wym pa­wi­lo­nie wszedł przy­stoj­ny męż­czy­zna w śred­nim wieku.

– Dzień dobry. – Młoda, naj­wy­żej trzy­dzie­sto­let­nia, mocno opa­lo­na ko­bie­ta, prze­rwa­ła prze­glą­da­nie ta­nie­go, ilu­stro­wa­ne­go ma­ga­zy­nu dla pań i spoj­rza­ła się py­ta­ją­co, po­dzi­wia­jąc jego smu­kłą, wy­spor­to­wa­ną syl­wet­kę, dro­gie oku­la­ry i kla­sycz­ny, mar­ko­wy ze­ga­rek.

– Po­dob­ne macie dobre lody wło­skie. – Męż­czy­zna uważ­nie zlu­stro­wał nie­wiel­kie po­miesz­cze­nie, mocno przy­po­mi­na­ją­ce dawno mi­nio­ną epokę, i sku­pił wzrok na au­to­ma­cie do ro­bie­nia lo­do­wych przy­sma­ków.

– Naj­lep­sze w całej oko­li­cy. – Ko­bie­ta uśmiech­nę­ła się, wsta­ła, po­pra­wi­ła czar­ną, skó­rza­ną spód­ni­cę i prze­krę­ci­ła gałkę z boku za­byt­ko­we­go urzą­dze­nia, które za­czę­ło wy­da­wać niski, bu­czą­cy ton. – Wa­ni­lio­we, cze­ko­la­do­we albo mie­sza­ne, małe, duże i śred­nie.

– Po­pro­szę du­że­go wa­ni­lio­we­go.

– Pięt­na­ście zło­tych. – Pra­cow­nicz­ka za­ło­ży­ła jed­no­ra­zo­wą, fo­lio­wą rę­ka­wicz­kę, wy­cią­gnę­ła fo­rem­kę z po­daj­ni­ka i pod­sta­wi­ła ją z przo­du au­to­ma­tu, po­cią­gnę­ła dźwi­gnię z kre­mo­wą rącz­ką i spraw­nie za­czę­ła for­mo­wać lo­do­wy deser.

– Czy ta buda obok was to na sprze­daż? – Męż­czy­zna wy­cią­gnął czar­ny, skó­rza­ny port­fel, do­kład­nie od­li­czył pie­nią­dze i po­ło­żył je na la­dzie, od­bie­ra­jąc loda.

– Może i na sprze­daż. A kto to wie? – Zro­bi­ła znu­dzo­ną minę, zu­peł­nie jakby po­dob­ne py­ta­nie za­da­wa­ne było raz na mi­nu­tę.

– Dzię­ku­ję za loda. Do wi­dze­nia. – Paweł uśmiech­nął się sze­ro­ko i, nie cze­ka­jąc na od­po­wiedź, wy­szedł przed pa­wi­lon i jesz­cze raz spoj­rzał na spa­lo­ną część, ze sta­ro­daw­nym na­pi­sem „foto” z boku i przo­du.

Po­wo­li lizał loda, który fak­tycz­nie miał swój nie­po­wta­rzal­ny styl, a w jego gło­wie szyb­ko for­mo­wał się kon­kret­ny plan. Po chwi­li do­brze wie­dział, co zro­bić, i ile może dać za taką ru­de­rę.

 

Tego sa­me­go dnia, miesz­ka­nie pry­wat­ne

– Słu­chaj no, byłem tam, gdzie ra­dzi­li­ście iść na lody. – Paweł spoj­rzał na szwa­gra, który od lat pra­co­wał w miej­sco­wym urzę­dzie. – Zaraz obok jest spa­lo­ny lokal. Nie można by tego jakoś prze­jąć albo kupić?

– W sumie kilka razy wy­sta­wi­li­śmy go na prze­targ. – Romek, głowa ro­dzi­ny z ogrom­nym, su­mia­stym wąsem i rów­nie im­po­nu­ją­cym brzu­chem, po­dra­pał się po łysej gło­wie. – Z tego, co wiem, nigdy nie zna­lazł się żaden chęt­ny.

– Da się to wy­bu­rzyć i coś tam po­sta­wić?

– Mu­sisz mieć cały bu­dy­nek. To nie bę­dzie takie pro­ste, a jak się uda, to i tak nic z tym nie zro­bisz.

– Niby dla­cze­go?

– Be­tu­la ma wielu wła­ści­cie­li, i w pla­nie za­go­spo­da­ro­wa­nia prze­strzen­ne­go wpi­sa­ny jest par­te­ro­wy lokal usłu­go­wy.

– Be­tu­la?

– To ta część z so­la­rium.

– Aha. A długo to tak stoi?

– Chyba od osiem­dzie­sią­te­go pią­te­go, jeśli do­brze pa­mię­tam. I na­le­ża­ło do Gro­bel­ne­go.

– A kto to taki?

– No nie wiesz?

– Nie. Nic mi to nie mówi.

– Bez­piecz­na kasa oszczęd­no­ści. Mar­nie skoń­czył, bo za­czął cze­piać się po­li­ty­ki.

– Dobra brat, to pew­nie jakaś bar­dzo stara hi­sto­ria. Mam to w dupie. Nie­waż­ne, co było, liczy się tylko to, co może być. Da się to jakoś za­ła­twić na szyb­ko­ści?

– Sie po­sma­ru­je, się po­je­dzie. Pa­pie­ry zro­bi­my jak kie­dyś, na Zenka, i bę­dzie cud ma­li­na.

– No to cyk, na drugą nóżkę. Pod nowy in­te­res. – Paweł nalał wódki do dwóch kie­lisz­ków i wypił ze szwa­grem, krzy­wiąc się nie­mi­ło­sier­nie. – Dobra. Gorz­ka. Tylko cie­pła. Jak ja nie cier­pię cie­płej wódki.

– Zośka, do ja­snej cho­le­ry, ile razy mam ci mówić? – Roman spoj­rzał groź­nie na mał­żon­kę, ty­po­wą Gra­ży­nę, któ­rej głów­nym za­ję­ciem było na­rze­ka­nie na marny los, grube kości, Rzy­mian i cy­kli­stów. – Wrzuć no flasz­kę do lo­dów­ki. I daj nam ja­kiej szyn­ki i ogór­ka.

– Chrzań się stary. Sam se wrzuć – od­burk­nę­ła, ale po­słusz­nie wsta­ła i ru­szy­ła do kuch­ni.

Wie­dzia­ła, że mąż jest nie­groź­ny i bar­dzo ją kocha, a teraz się tylko zgry­wa. Nie pierw­szy i nie ostat­ni raz.

 

Ko­niec sierp­nia

Pro­ce­du­ra za­ku­pu spa­lo­nej czę­ści pa­wi­lo­nu była bar­dziej skom­pli­ko­wa­na i wy­ma­ga­ła wię­cej czasu i ener­gii niż Paweł mógł przy­pusz­czać, w końcu jed­nak się udało.

Męż­czy­zna po­ja­wił się przed bu­dyn­kiem pew­ne­go pięk­ne­go, sło­necz­ne­go dnia, wraz z wy­na­ję­tą ekipą re­mon­to­wą.

– Otwie­ra­my, pa­no­wie. – Po­świe­cił la­tar­ką przez szpa­ry w za­rdze­wia­łych bla­chach, za­kry­wa­ją­cych wej­ście i okna fron­to­we, zu­peł­nie, jakby spo­dzie­wał się zo­ba­czyć tam coś no­we­go.

Dwóch męż­czyzn w po­pla­mio­nych kom­bi­ne­zo­nach ro­bo­czych wci­snę­ło łom po­mię­dzy fra­mu­gę i drzwi i za­czę­ło od­cią­gać blo­ku­ją­ce wej­ście ele­men­ty. Si­ło­wa­li się do­brych kilka minut, w końcu jeden z nich zwró­cił się do Pawła:

– Sze­fie, nie idą. Jakby były przy­spa­wa­ne. Be­dziem ciąć.

– Jesz­cze raz spró­bu­je­my. Na trzy. – Męż­czy­zna za­czął dy­ry­go­wać, ale tym razem za­brał się do po­mo­cy. – Raz, dwa, trzy. No, cią­gnij­cie, pa­no­wie. Ra-zem. Ra-zem. No, jesz­cze raz. Ra­aa-zem!

Metal w końcu ustą­pił, z okrop­nym zgrzy­tem i trza­skiem, ale jed­nak. Wej­ście stało otwo­rem. Nowy wła­ści­ciel po­świe­cił la­tar­ką, i w tym mo­men­cie na­szła go myśl, że zakup tej ru­de­ry może nie był tak do­brym po­my­słem. Cały śro­dek wy­glą­dał na wy­pa­lo­ny, a na pod­ło­dze le­ża­ła gruba war­stwa zwę­glo­nych desek, me­ta­lo­wych ką­tow­ni­ków, masa drutu, szkła i coś, co wy­glą­da­ło jak znisz­czo­ne ksero.

– Tam pew­nie jest ciem­nia. – Paweł po­ka­zał na ścia­nę i ko­lej­ne drzwi na ścia­nie z tyłu, przy­kuc­nął i skie­ro­wał silny stru­mień świa­tła w stro­nę su­fi­tu. – Cie­ka­we, że przez tyle lat dach nie za­padł się do środ­ka. Chyba tylko ka­se­to­nów brak.

– Szef tam nie wcho­dzi. Jesz­cze ubra­nie znisz­czy.

– Spró­buj­cie wy­cią­gnąć cały ten złom. Potem zo­ba­czy­my, co i jak. Ja muszę za­ła­twić kilka spraw. Wrócę wie­czo­rem, to po­ga­da­my, na czym sto­imy.

– Bę­dzie pico bello. – Wyż­szy z pra­cow­ni­ków, Mar­cel, gło­śno cmok­nął, przy­sta­wia­jąc do ust dwa palce, zło­żo­ne w ge­ście za­chwy­tu, i uśmiech­nął się za­wa­diac­ko, od ucha do ucha.

– Już ja was do­brze znam. Tylko nie pij­cie za dużo.

– Tak, szef.

– Żeby mi nie było, jak ostat­nim razem. – Zre­zy­gno­wa­ny Paweł mach­nął ręką, wsiadł do fir­mo­wej skody i ru­szył z pi­skiem opon, a Mar­cel uśmiech­nął się sze­ro­ko:

– Mi­ko­łaj, dasz sobie radę? Ja sko­czę po folie i farby.

– A co mam nie dać? A bo to pierw­szy raz?

– I przy­wio­zę coś do picia. Jak bum cyk cyk.

– No już dobra, nie tłu­macz się, tylko leć. Ale przed­tem pomóż mi ścią­gnąć wszyst­kie graty.

– Jasne.

Obaj męż­czyź­ni po­de­szli do smut­ka i zdję­li z niego kilka wia­der z na­rzę­dzia­mi, zgrzew­kę wody i coś moc­niej­sze­go, potem Mar­cel wsiadł do środ­ka i od­je­chał.

 

Część II

 

Mi­ko­łaj

Męż­czy­zna otwo­rzył jedną z bu­te­lek i za­czął po­pi­jać kra­fto­we piwo wła­sne­go wy­ro­bu, cały czas wspar­ty o ścia­nę bu­dyn­ku.

– Pi­ja­ki jedne, już z rana chle­ją. Kie­dyś to było le­piej. Do trzy­na­stej trze­ba było stać i cze­kać. I po­rzą­dek był, jak jeden z dru­gim do­stał pałą przez łeb. – Jakiś sta­ru­szek za­czął zło­rze­czyć i wy­gra­żać pię­ścią, idąc chod­ni­kiem, a Mi­ko­łaj tylko się uśmiech­nął.

Wie­dział, że nie ma co się mar­twić. W za­się­gu wzro­ku stały dwie żabki i je­dy­nym pro­ble­mem było to, że za­kład foto nie miał żad­ne­go za­mknię­cia, a on, po ostat­nich złych do­świad­cze­niach, nie chciał po­zo­sta­wiać nic bez opie­ki.

– Czym chata bo­ga­ta, co ukra­dli mama i tata – rzu­cił tro­chę bez sensu, wi­dząc dno w bu­tel­ce, i wrzu­cił ją do pla­sti­ko­we­go wia­dra, potem usiadł na murku przed pa­wi­lo­nem i za­pa­lił pa­pie­ro­sa.

Po­my­ślał, że warto się do­ga­dać z kimś z so­la­rium, ale jesz­cze nie teraz, tylko tro­chę póź­niej, może nawet po po­łu­dniu. Spo­koj­nie do­koń­czył palić, po­sie­dział, po­du­mał i po­wy­grze­wał się na sło­necz­ku, w końcu wes­tchnął, za­ło­żył grube rę­ka­wi­ce ro­bo­cze i wszedł do środ­ka bu­dyn­ku.

Mimo wszyst­ko nie miał na co na­rze­kać. Mar­cel for­mal­nie był sze­fem, ale takim, że konie kraść. Razem sta­no­wi­li na­praw­dę zgra­ny duet, i Mi­ko­łaj wie­dział, że tam­ten nie po­ja­wi się do wie­czo­ra, a on ma go kryć, choć­by nie wia­do­mo co.

Po­miesz­cze­nie do re­mon­tu miało ja­kieś trzy na pięć me­trów. Wcze­śniej stało tu ksero, co naj­mniej jeden drew­nia­ny regał i lada. Po po­ża­rze ktoś zro­bił w środ­ku skład­ni­cę złomu. Miej­sce słu­ży­ło za śmiet­nik, a miej­sco­wi naj­wy­raź­niej wrzu­ca­li do środ­ka wszyst­ko, co tylko po­pad­nie. Ca­łość przy­po­mi­na­ła tro­chę Gren­fell Tower, z tą róż­ni­cą, że po wielu la­tach nie śmier­dzia­ło tu spa­le­ni­zną.

Mi­ko­łaj nie za­sta­na­wiał się, jak to się stało, że śmie­ci nie tra­fi­ły na skup czy złom, tylko zdjął bla­chy za­sła­nia­ją­ce otwór po oknach. W za­kła­dzie zro­bi­ło się cał­kiem przy­jem­nie, a on za­brał się do wy­cią­ga­nia co więk­szych ka­wa­łów drew­na, rur i ką­tow­ni­ków, cały czas nucąc stare prze­bo­je i szla­gie­ry.

– Cho­ler­ni żule i żu­liet­ty. Niech was dia­bli i sza­ta­ni. – Po ja­kimś cza­sie ucichł i tylko klął pod nosem.

Praca da­wa­ła mocno w kość. Cho­ler­stwo było cięż­kie jak dia­bli, a on po­sta­wił sobie za punkt ho­no­ru, żeby zdą­żyć przed obia­dem. Od czasu do czasu mu­siał robić prze­rwy, by­naj­mniej nie na pa­pie­ro­sa, mimo to nie tra­cił tempa.

Po dwóch go­dzi­nach mógł wresz­cie do­stać się do drew­nia­ne­go prze­pie­rze­nia z tyłu. Spa­lo­ne, zbu­twia­łe drzwi pod­da­ły się za­ska­ku­ją­co łatwo. Męż­czy­zna za­pa­lił la­tar­kę i za­świe­cił do środ­ka. Ko­ry­ta­rzyk pro­wa­dził w lewo. Mi­ko­łaj wszedł, zro­bił kilka kro­ków do przo­du i po chwi­li skrę­cił w prawo.

Zna­lazł się w po­miesz­cze­niu dwa na trzy, gdzie rze­czy­wi­ście była ciem­nia. Wi­dział czar­ne ścia­ny, ale nie od sadzy, tylko po­ma­lo­wa­ne farbą, i drew­nia­ny stół, na któ­rym kie­dyś stały ku­we­ty z od­czyn­ni­ka­mi, do tego regał i za­bi­te de­ska­mi drzwi, za­pew­ne pro­wa­dzą­ce na ze­wnątrz.

Było tu bar­dzo dusz­no i nawet po la­tach śmier­dzia­ło che­mi­ka­lia­mi.

Za­krę­ci­ło mu się w gło­wie.

Upadł, ude­rza­jąc się o stół.

 

***

 

Obu­dził się z bo­lą­cą głową.

Miał guza, ale chyba nie krwa­wił.

Leżał na pod­ło­dze, a la­tar­ka tuż obok da­wa­ła mocny snop świa­tła.

Wziął ją i spró­bo­wał wstać. Udało się do­pie­ro po kilku pró­bach. W gło­wie wciąż mu się krę­ci­ło, a on chciał jak naj­szyb­ciej wy­do­stać się na ze­wnątrz. Ru­szył z po­wro­tem do wej­ścia. Zro­bił kilka kro­ków, skrę­cił w prawo i zdę­biał.

Stu­dio wy­glą­da­ło jak nowe.

Od razu otrzeź­wiał.

Bez na­my­słu ru­szył bie­giem w kie­run­ku wej­ścia.

Szarp­nął za klam­kę.

Nic się nie stało.

Spa­ni­ko­wa­ny ro­zej­rzał się i zła­pał za me­ta­lo­we krze­seł­ko, któ­rym za­mach­nął się i ude­rzył w szybę obok drzwi. Ta nie roz­sy­pa­ła się, tylko za­cho­wa­ła, jakby była z gumy.

Pu­ścił mebel i cof­nął się, mocno prze­ra­żo­ny.

Serce po­de­szło mu do gar­dła, a ręce za­czę­ły lekko drżeć.

Ści­snął je kilka razy, potem ścią­gnął rę­ka­wi­ce, się­gnął do spodni ogrod­ni­czek i wyjął ko­mór­kę.

„Brak sieci”

Nie my­śląc, co robi, wy­krę­cił sto dwa­na­ście.

Po dłuż­szej chwi­li usły­szał w słu­chaw­ce prze­raź­li­wy chi­chot.

Od­rzu­cił urzą­dze­nie, jakby pa­li­ło, i cof­nął się, opie­ra­jąc o ladę.

Jego wzrok padł na te­le­fon sta­cjo­nar­ny, taki duży, czer­wo­ny antyk z gu­zicz­ka­mi.

Ostroż­nie pod­niósł ba­ke­li­to­wą słu­chaw­kę.

Usły­szał sy­gnał.

Bez­wied­nie za­czął na­ci­skać ko­lej­ne cyfry.

Jeden. Jeden. Dwa.

W słu­chaw­ce roz­legł się ton, który nor­mal­nie sły­chać, gdy nikt nie od­bie­ra.

Jego wzrok padł na ka­len­darz na ścia­nie.

Ty­siąc dzie­więć­set osiem­dzie­sią­ty piąty.

Coś mu się przy­po­mnia­ło.

Roz­łą­czył się i spró­bo­wał po­now­nie, tym razem wy­bie­ra­jąc inny numer.

Dzie­więć. Dzie­więć. Sie­dem.

Nikt nie od­bie­rał.

Trzy dzie­wiąt­ki.

Też nic.

I wtedy zdał sobie z cze­goś spra­wę.

Za oknem nie widać było blo­ków ani żad­nych za­par­ko­wa­nych sa­mo­cho­dów.

Odło­żył de­li­kat­nie słu­chaw­kę i pod­szedł do szyby.

Wi­dział wciąż ulicę, ale za­miast osie­dla stały drze­wa i ogro­dze­nie z siat­ki.

Nagle usły­szał jakiś hałas.

Dźwięk „tra ta ta ta ta” zde­cy­do­wa­nie coś mu przy­po­mi­nał. Zo­ba­czył sy­ren­kę, kró­lo­wą pol­skich po­bo­czy, pry­mi­tyw­ny złom z dwu­su­wem od mo­to­pom­py. Takie wy­na­laz­ki od dawna można było zo­ba­czyć tylko w mu­zeum, a tu, gdzie­kol­wiek to było, czer­wo­na skar­pe­ta prze­jeż­dża­ła jak gdyby nic, tuż przed jego nosem.

Za­czął walić pię­ścia­mi w szybę, to jed­nak nic nie dało.

Ona po­je­cha­ła, a on za­wie­sił się na mo­ment.

Chwi­lę potem do­stał szału. Za­czął kopać drzwi i cią­gnąć za klam­kę, pró­bo­wał wy­wa­żać je i zdej­mo­wać z za­wia­sów. Nie pod­da­ły się, po­dob­nie jak szyby.

Co jakiś czas przed pa­wi­lo­nem prze­cho­dzi­li lu­dzie. Próby zwró­ce­nia ich uwagi speł­zły na ni­czym, a on cał­kiem opadł z sił. Stał na środ­ku po­miesz­cze­nia, cięż­ko dy­sząc i cały czas za­sta­na­wia­jąc się, o co w tym wszyst­kim cho­dzi. Zro­zu­miał, że jest sam ze sobą, i wpierw musi spraw­dzić, czym dys­po­nu­je.

Do­kład­ne prze­szu­ka­nie dwóch po­miesz­czeń za­ję­ło może kwa­drans. Oba wyj­ścia były za­mknię­te. Sufit wy­glą­dał so­lid­nie. Nic tu nie dzia­ła­ło, poza te­le­fo­nem oczy­wi­ście. Bra­ko­wa­ło to­a­le­ty i nie było żad­ne­go je­dze­nia, tylko mała lo­dów­ka z kil­ko­ma bu­tel­ka­mi pepsi. Mi­ko­łaj nie wi­dział nawet czaj­ni­ka, za to pły­nę­ła zimna woda z kranu, nie­ste­ty mocno śmier­dzą­ca.

Nie miał nigdy klau­stro­fo­bii, ale tu, w tym stu­dio, po­czuł się nie­swo­jo. Przez chwi­lę miał wra­że­nie, że ścia­ny za­czy­na­ją na niego na­pie­rać i mocno go ści­skać. Uczu­cie szyb­ko na­ra­sta­ło, co do­pro­wa­dza­ło go do sza­leń­stwa.

W końcu usiadł na krze­seł­ku pod ścia­ną, ukrył twarz w dło­niach i za­czął pła­kać.

Po ja­kimś cza­sie zdrę­twia­ły mu nogi.

Wstał i za­czął cho­dzić w kółko, pod­czas gdy na dwo­rze ro­bi­ło się ciem­no. Nie mógł włą­czyć świa­tła i, mocno zmę­czo­ny, sku­lił się na pod­ło­dze i za­snął.

 

***

 

Za oknem było jasno, zu­peł­nie, jakby nad­szedł ko­lej­ny dzień. Mi­ko­łaj obu­dził się, bar­dziej czu­jąc niż sły­sząc, że jest ktoś obok. Gwał­tow­nie wstał i nie­mal od razu tego po­ża­ło­wał.

Miał teraz okrop­ny ból w skro­niach.

– Aaaaaa. – Zła­pał się za czoło i roz­glą­dał ner­wo­wo, pró­bu­jąc oce­nić sy­tu­ację.

Nic nie zmie­ni­ło się od po­przed­nie­go dnia, może poza tym, że nie wi­dział ko­mór­ki i miał nie­spo­dzie­wa­ne­go go­ścia.

– Kim pan jest? I gdzie ja je­stem?

– To są wła­ści­we py­ta­nia, py­ta­nie tylko, czy je­steś gotów usły­szeć od­po­wiedź. – Męż­czy­zna, sto­ją­cy kilka kro­ków dalej, ubra­ny był w czar­ny gar­ni­tur, miał długą, siwą brodę i wy­glą­dał na prze­mi­łe­go sta­rusz­ka, któ­re­go nie można po­dej­rze­wać nawet o nie­win­ne „kurka wodna”, „ciem­na śrub­ka” czy „do ja­snej cia­snej”.

– Co tu się stało? – Mi­ko­łaj za­mach­nął się, ale jego ręka prze­szła przez tam­te­go, jakby był du­chem.

Ob­la­ły go zimne poty, a sta­ru­szek za­czął się śmiać, ni­czym z do­bre­go dow­ci­pu, a potem roz­pły­nął w po­wie­trzu.

Mi­ko­łaj zdał sobie spra­wę, że to ten sam chi­chot, co w słu­chaw­ce te­le­fo­nu.

Nie wie­dział, co o tym my­śleć.

Przy­cho­dzi­ło mu do głowy wszyst­ko, włącz­nie z tym, że to tylko zły sen albo umarł i zna­lazł się gdzieś… może w gro­bie? Pie­kle? Czyść­cu? Albo we wszyst­kich tych miej­scach naraz?

Nagle coś go tknę­ło. Mimo upły­wu czasu nie czuł głodu ani pra­gnie­nia. Zde­cy­do­wał, że spró­bu­je otwo­rzyć jedną z bu­te­lek pepsi. Udało się do­pie­ro po kilku pró­bach. Ostroż­nie po­wą­chał za­war­tość. Wy­gląd i za­pach były w po­rząd­ku, więc po­wo­li po­cią­gnął łyk… i od razu tego po­ża­ło­wał.

Par­sk­nął, wy­plu­wa­jąc pa­skud­ną ciecz.

– Cho­le­ra. – Wy­tarł usta ręką i z im­pe­tem od­sta­wił bu­tel­kę.

Tego nie dało się prze­łknąć. Napój wy­glą­dał jak po­wi­nien, ale sma­ko­wał jak woda z do­dat­kiem soli.

To było zu­peł­nie bez sensu, a on miał tego ser­decz­nie dosyć.

Jego wzrok padł na zgro­ma­dzo­ne pod ścia­ną ma­ga­zy­ny i za­pał­ki, któ­rych, dałby głowę, wcze­śniej nie było. Wie­dzio­ny im­pul­sem pod­pa­lił ster­tę pa­pie­ru. Ta szyb­ko za­ję­ła się ogniem. Przez chwi­lę jak za­hip­no­ty­zo­wa­ny pa­trzył na peł­za­ją­ce w górę pło­mie­nie, potem zdał sobie spra­wę, że dym nie wy­do­sta­je się na ze­wnątrz, tylko gro­ma­dzi w środ­ku.

– Kurwa.

Roz­pacz­li­wie spró­bo­wał zalać ogień wodą z kranu i za­dep­tać go bu­ta­mi. Nie­wie­le to dało, zu­peł­nie jakby nie obo­wią­zy­wa­ły tutaj prawa fi­zy­ki.

– Kurwa, kurwa, kurwa.

Dymu było coraz wię­cej.

Do oczu na­pły­wa­ły mu łzy.

Za­czął się dusić.

W środ­ku było ciem­no od dymu, gdy osu­nął się na pod­ło­gę i ze­mdlał.

 

***

 

Cały czas sły­szał krzy­ki i jęki ludzi, któ­rzy sma­ży­li się jak na gril­lu, wpra­so­wa­ni po­mię­dzy frag­men­ty uszko­dzo­nej kon­struk­cji. Do tego do­cho­dził jęk syren i wzrok mi­lio­nów na całym świe­cie, cie­kaw­skie spoj­rze­nia, które prze­ni­ka­ły wszyst­ko na wylot.

Bał się, jak nigdy dotąd. W każ­dej chwi­li mógł umrzeć. Stał ze­sztyw­nia­ły, spa­ra­li­żo­wa­ny zim­nem i stra­chem, na kra­wę­dzi dzie­więć­dzie­sią­te­go pię­tra. Otu­ma­nio­ny go­rą­cym, tok­sycz­nym po­wie­trzem kur­czo­wo trzy­mał się wy­gi­na­ją­ce­go się ka­wał­ka stali.

Praw­dzi­wy rol­ler­co­aster, od tłoku w me­trze i po­ran­ka z kub­kiem kawy, daily w salce na rogu, przez eks­plo­zję i pożar po dłu­gie, bo­le­sne ocze­ki­wa­nie na śmierć.

Wła­ści­wie nie miał już złu­dzeń. Wie­dział, że może nie prze­żyć, i pew­nie dla­te­go chciał żyć, wy­dłu­żyć każdą chwi­lę, prze­cią­gnąć ją w nie­skoń­czo­ność, tak, żeby, ja­kimś cudem, ktoś przy­szedł mu na pomoc.

Nagle usły­szał jakiś huk. Ogrom­na wieża za­czę­ła się nie­bez­piecz­nie chwiać, jak sta­tek na morzu. Po­śli­zgnął się i stra­cił grunt pod no­ga­mi. Zje­chał w dół. Ręce, za­ci­śnię­te na me­ta­lu, szo­ro­wa­ły po ostrych kra­wę­dziach. Bo­la­ło. Za­ci­snął zęby. Gwał­tow­nie szu­kał opar­cia. Pró­bo­wał się trzy­mać, ale mię­śnie w końcu pu­ści­ły.

Spa­dał ple­ca­mi w dół, cał­kiem po­go­dzo­ny z sy­tu­acją. Cały czas pa­trzył na pie­kło na naj­wyż­szych pię­trach bu­dyn­ku. Hałas z ulicy na­ra­stał z każdą se­kun­dą, a on nie wie­dział, czy ma prze­pra­szać za grze­chy czy jakoś ina­czej po­jed­nać się z Bo­giem.

 

***

 

Ha­aaaaaaa. – Obu­dził się, gwał­tow­nie na­bie­ra­jąc po­wie­trza.

Usiadł i ro­zej­rzał się, go­rącz­ko­wo ma­ca­jąc się po całym ciele i spraw­dza­jąc, czy jest jesz­cze w jed­nym ka­wał­ku. W gło­wie miał reszt­ki snu, zimne po­wie­trze i żar po­ża­ru, smród pa­lą­ce­go się pla­sti­ku, me­ta­lu i cze­goś, co jesz­cze przed chwi­lą było czu­ją­cy­mi, ko­cha­ją­cy­mi isto­ta­mi ludz­ki­mi.

W końcu zro­zu­miał, że to tylko sen. Wró­cił do rze­czy­wi­sto­ści i onie­miał. W środ­ku nie było czuć spa­le­ni­zny, a całe stu­dio wy­glą­da­ło jak nowe.

– No je­steś w końcu. Brawo. – Star­szy pan na krze­seł­ku po dru­giej stro­nie przez chwi­lę kla­skał, a potem spo­waż­niał. – My­śla­łem, że je­steś lep­szy za­wod­nik. Kto tak pró­bu­je zabić się dru­gie­go dnia? Nie­ład­nie, bar­dzo nie­ład­nie. Ro­zu­miem wszyst­ko, ale czy to aby nie lekka prze­sa­da?

Mi­ko­łaj mil­czał.

– No co jest? Ję­zy­ka za­po­mnia­łeś w gębie? Nie le­piej było po­wie­sić się na kablu? Albo cho­ciaż roz­bić głowę?

– Czemu tu je­stem?

– Wszyst­ko w swoim cza­sie.

– Czego pan ode mnie chce?

– Czy tań­czy­łeś kie­dyś z dia­błem przy świe­tle księ­ży­ca?

– Co to ma do rze­czy?

– W sumie nic. Ale lu­dzie róż­nie re­agu­ją, a ja lubię sobie po­pa­trzeć.

– Dobra go­ściu, kim ty wła­ści­wie je­steś?

– Wszyst­ko po kolei. Nie lu­bisz nie­spo­dzia­nek? – Tam­ten pstryk­nął pal­ca­mi, a Mi­ko­łaj osu­nął się, mdle­jąc.

 

***

 

Kurwa, mam tego na­praw­dę dosyć. – Obu­dził się, my­śląc przez chwi­lę, że to tylko zły sen.

Rze­czy­wi­stość od razu to zwe­ry­fi­ko­wa­ła. Nadal znaj­do­wał się w stu­dio, naj­wy­raź­niej w la­tach osiem­dzie­sią­tych. Jedno się zmie­ni­ło. Na ścia­nie widać było czer­wo­ny napis „Ofia­ra zło­żo­na”, który, jak przy­pusz­czał, mógł być zro­bio­ny krwią.

Jesz­cze raz za­czął za­sta­na­wiać się nad całą sy­tu­acją. Po­sta­no­wił, że przej­rzy wszyst­ko od nowa. W głów­nej sali nie wi­dział nie cie­ka­we­go. Ru­szył na tył, na za­ple­cze, i od razu tego po­ża­ło­wał. Po­czuł się klau­stro­fo­bicz­nie, i wciąż tam śmier­dzia­ło. Prze­szu­kał na­pręd­ce szaf­ki i chciał jak naj­szyb­ciej się stam­tąd wy­do­stać.

Prze­szedł ko­ry­ta­rzy­kiem i zna­lazł się w takim samym po­miesz­cze­niu i za­ple­czu. Tu też były dwa wyj­ścia, oba otwar­te.

Ru­szył bie­giem do dru­gie­go.

I znów się zna­lazł na za­ple­czu.

Wró­cił tam, skąd przy­szedł.

Wszyst­ko było tak samo, z jed­nym drob­nym szcze­gó­łem. Na stole leżał nie­wiel­ki przed­miot, któ­re­go wcze­śniej nie było, taki sta­ro­daw­ny album fo­to­gra­ficz­ny w gru­bej, brą­zo­wej okład­ce. Otwo­rzył go, spo­dzie­wa­jąc się zdjęć ślub­nych, może ko­mu­nij­nych, ja­kich ro­bio­no wiele w za­mierz­chłych cza­sach. Prze­rzu­cał coraz szyb­ciej kart­ki, aż do­tarł do końca.

I wtedy od­sko­czył z prze­ra­że­niem, bo­le­śnie ude­rza­jąc ple­ca­mi o ścia­nę.

Na czte­rech zdję­ciach po­ka­za­no jego szefa, Mar­ce­la, jak sie­dzi na krze­śle, a na ostat­nim widać było pło­ną­ce wnę­trze stu­dio.

Osu­nął się na pod­ło­gę.

Czuł, że stary w gar­ni­tu­rze chce go zła­mać i jest coraz bliż­szy celu.

Do­kład­nie w tym mo­men­cie zga­sła la­tar­ka.

Był teraz sam w nie­wiel­kim, za­smro­dzo­nym po­miesz­cze­niu, bez świa­tła i żad­nych dźwię­ków.

Cisza aż dzwo­ni­ła w uszach.

Zła­pał się za głowę i za­czął wyć.

Trwa­ło to może mi­nu­tę, może kil­ka­na­ście czy kilka, trud­no po­wie­dzieć.

Znów stra­cił przy­tom­ność.

 

***

 

– Po­bud­ka! – Po­czuł na twa­rzy zimną wodę. – Halo! Pro­szę pana! Po­bud­ka!

Za­czął par­skać, rów­no­cze­śnie wy­wi­ja­jąc na oślep rę­ka­mi.

Otwo­rzył ostroż­nie oczy.

Znów był w głów­nym po­miesz­cze­niu.

Usiadł.

– Już wiesz, co cię czeka. – Męż­czy­zna na krze­seł­ku pod ścia­ną od­sta­wił kubek.

– A idź do dia­bła. – Mi­ko­łaj za­czął się że­gnać, raz po raz.

– Dobre. Muszę to za­pa­mię­tać.

– Mam tego ser­decz­nie dosyć. Po­wstań, pad­nij, pad­nij, po­wstań. Ile tak można?

– Ładną masz żonkę. – W ręku tam­te­go zma­te­ria­li­zo­wał się jego te­le­fon, a na jego ekra­nie bar­dzo atrak­cyj­na ko­bie­ta, którą ko­chał nad życie.

– Zo­staw ją! – Chciał go ode­brać, ale nie mógł się ru­szyć.

– Twoja dusza za jej duszę. – Tam­ten za­czął się śmiać, ale rów­no­cze­śnie roz­pły­nął w po­wie­trzu.

Jego śmiech jesz­cze długo tkwił w gło­wie by­łe­go spe­cja­li­sty od re­mon­tów.

 

***

 

Bo­le­śnie czuł, że tkwi po uszy w gów­nie.

Sie­dział w wię­zie­niu, i to nie byle jakim. Wszel­kie próby uwol­nie­nia się speł­zły na ni­czym. Nie miał łóżka, nie czuł pra­gnie­nia ani głodu i mógł tylko cho­dzić od ścia­ny do ścia­ny, od czasu do czasu pa­trząc na prze­chod­niów i sa­mo­cho­dy. Cia­sne miej­sce wy­glą­da­ło jak atra­pa czy plan fil­mo­wy. Cza­so­pi­sma z okład­ka­mi z osiem­dzie­sią­te­go pią­te­go miały puste kart­ki w środ­ku, nic nie dzia­ła­ło, a wszel­kie znisz­cze­nia zni­ka­ły, gdy tylko spał. Nie miał tu nawet piwa ani fajek. Był psy­chicz­nie roz­bi­ty, jak na od­wy­ku, do­dat­ko­wo nu­dził się na śmierć.

Dzień w dzień to samo.

Tak wy­glą­da­ło praw­dzi­we pie­kło na ziemi.

Nic dziw­ne­go, że lu­dzie wa­rio­wa­li w za­mknię­ciu.

 

***

 

Był męż­czy­zną, a ci mają swoje po­trze­by. Nie my­ślał dużo o ko­bie­tach, ale wszyst­ko zmie­ni­ło się, gdy ją zo­ba­czył. Była taka na­tu­ral­na. Ubra­na w bluz­kę, spód­ni­cę i nie­wiel­kie szpil­ki któ­re­goś dnia po­de­szła do szyby i za­czę­ła się w niej prze­glą­dać, a on nie­mal osza­lał, wi­dząc twarz bez ope­ra­cji pla­stycz­nych, gład­ką skórę bez ma­ki­ja­żu i żywe, nie­bie­skie oczy. Stro­iła różne miny i sobie po­szła, a on nie­mal do­słow­nie za­czął walić głową w mur.

Po­trze­bo­wał ko­bie­ty, i to na wczo­raj, a naj­gor­sze było to, że w swo­jej gło­wie gotów był zdra­dzić Mo­ni­kę, byle tylko po­czuć obez­wład­nia­ją­ce go­rą­co, roz­le­wa­ją­ce się po całym ciele.

Tak mu tego bra­ko­wa­ło, że mu­siał udać się na za­ple­cze. Nigdy nie był prze­sad­nie pru­de­ryj­ny, ale cho­ciaż tyle po­zo­sta­ło z jego przy­zwo­ito­ści.

 

***

 

Tej nocy miał sen o ko­bie­cie zza okna. Ładne, duże pier­si, dłu­gie nogi, wcię­cie w tali i nie­win­ne spoj­rze­nie. Jedli w domu ko­la­cję przy świe­cach, potem wstał, pod­szedł i po­ca­ło­wał ją.

Chwi­lę póź­niej zna­leź­li się w łóżku. Ko­bie­ta le­ża­ła roz­kra­czo­na, naga, w sa­mych szpil­kach. Pa­trzy­ła mu w oczy i gwał­tow­nie przy­ci­snę­ła jego twarz do mokrej, za­ro­śnię­tej cipki. Nic nie wi­dział i nie mógł od­dy­chać. Czuł, jak go opla­ta i wchła­nia, nie po­zwa­la­jąc się ru­szyć.

Za­czął się dusić, cały czas czu­jąc po­twor­ny smród.

I sły­sząc jej śmiech.

Nie było w tym nic sek­sow­ne­go, za to chwi­lę potem zna­lazł się w innym miej­scu.

Stał w zim­nym po­miesz­cze­niu z ka­mien­ny­mi mu­ra­mi. Sły­szał śpie­wy ko­ściel­ne. Tak wy­glą­da­ła cela w klasz­to­rze, z pry­czą, sto­li­kiem z kru­cy­fik­sem i szafą na ubra­nia.

Do po­ko­ju we­szła naga, owi­nię­ta ręcz­ni­kiem ko­bie­ta. Nie za­uwa­ży­ła go, zu­peł­nie jakby był du­chem. Ręcz­nik opadł, a ona zła­pa­ła się za pier­si. Za­czę­ła się ma­stur­bo­wać. Stała z wy­ra­zem roz­anie­le­nia na twa­rzy, po chwi­li wygodnie wy­cią­gnę­ła i wsu­nę­ła palce w gołą cipkę.

Zro­zu­miał, że jest tylko krok od tego, żeby użyć kru­cy­fik­su.

Miał ocho­tę teraz zwy­mio­to­wać.

Był pełen nie­chę­ci do re­li­gii, seksu i ko­biet w ogóle.

Czuł się zbru­ka­ny, nie­mal zgwał­co­ny, pa­trząc na to bluź­nier­stwo.

 

***

 

Tej nocy znów miał kosz­ma­ry. Rano, roz­bi­ty i wy­czer­pa­ny, od razu wie­dział, że star­szy pan ostro po­gry­wa i pró­bu­je znie­chę­cić go do wszyst­kie­go i wszyst­kich, od­izo­lo­wać i zła­mać na wszel­kie spo­so­by.

Świad­czył o tym nie tylko sen, ale rów­nież radio. Zo­ba­czył je, gdy tylko wstał. Ogrom­ne sto­ją­ce pudło mogło być jesz­cze sprzed dru­giej wojny świa­to­wej. Ze­rwał się na nogi, włą­czył je i spró­bo­wał po­ru­szać gałką kon­tro­lu­ją­cą czę­sto­tli­wość.

Od razu na­tra­fił na mu­zy­kę.

Aku­rat le­cia­ły „Wolne ptaki”.

Wsłu­chał się w słowa pio­sen­ki Va­rio­us Manx, po któ­rej dało się sły­szeć „Je­zio­ro jak lawa go­rą­ce”, „Po­ca­łuj noc”, „Ona ma siłę” i „My nie chce­my ucie­kać stąd”.

Ko­ja­rzył część z tych pio­se­nek. Wie­dział, że nie­któ­re po­wsta­ły dużo póź­niej niż w la­tach osiem­dzie­sią­tych.

Spró­bo­wać zmie­nić falę.

W stu­dio le­cia­ły teraz takie utwo­ry jak „Miej­cie na­dzie­ję”, „Nar­cyz się na­zy­wam”, „Agniesz­ka”, „Orła cień”, „Take on me”, „What a fe­eling”, „Take my bre­ath”, „It has been love” i „Ti Amo”.

Mi­ko­łaj nie wąt­pił, że to spraw­ka star­sze­go pana, nie mógł tylko zro­zu­mieć, czemu miała słu­żyć ta dzi­wacz­na lista prze­bo­jów z ca­łe­go świa­ta.

Czy cho­dzi­ło o to, żeby na­brał na­dziei? A może miał stać się słaby, po­dat­ny na su­ge­stie, tar­ga­ny przez sprzecz­ne uczu­cia? Czy cho­dzi­ło o to, żeby cały czas czuł tę­sk­no­tę za domem, za wszyst­kim, co stra­cił? I żeby jed­nak chciał ra­to­wać swoją ko­bie­tę?

Nie miał po­ję­cia. To było dziw­ne, tym bar­dziej, że w końcu coś zro­zu­miał. Tam­ten chciał jego duszę, ale nie mógł jej wziąć bez po­zwo­le­nia. Mi­ko­łaj mu­siał mu tylko po­wie­dzieć, że chce ją oddać. Sam. Do­bro­wol­nie. Wy­star­czy­ło jedno słowo.

Tylko co dalej? Wiecz­ny ból i cier­pie­nie? Prze­by­wa­nie w miej­scu takim jak to czy coś gor­sze­go? Czy słu­cha­nie mu­zy­ki było wy­star­cza­ją­cą mar­chew­ką, żeby się na to zgo­dzić? A może po­wi­nien zdać się na los? Na to, że Mo­ni­ka na pewno nie po­trze­bo­wa­ła jego ofia­ry?

 

***

 

Pew­ne­go dnia po­czuł smród sta­rej mo­to­ry­za­cji.

I od razu prze­stał ją lubić.

Zo­stał obu­dzo­ny pi­skiem i gło­śnym trza­skiem. Zaraz pod stu­dio miał miej­sce mały wy­pa­dek, nie­wiel­ka stłucz­ka po­mię­dzy mer­ce­de­sem i ika­ru­sem. Oba po­jaz­dy stały, ich die­sle cały czas pra­co­wa­ły, a spa­li­ny za­wie­wa­ne były w stro­nę stu­dio, które szyb­ko za­mie­ni­ło się w ko­mo­rę ga­zo­wą.

Gry­zą­cy smród wy­wo­łał ka­szel i łza­wie­nie oczu.

Bra­ko­wa­ło mu po­wie­trza.

Nie mógł nic zro­bić i nie wie­dział, kiedy stra­cił przy­tom­ność.

I po­my­śleć, że kie­dyś, jako młody chło­pak, sie­dział na prze­gu­bie w au­to­bu­sach, i z za­chwy­tem pa­trzył na tak­sów­ka­rzy, któ­rzy na proś­bę wujka za­bie­ra­li go na prze­jażdż­kę.

 

***

 

Był coraz bar­dziej sa­mot­ny, ob­dar­ty z uczuć ludz­kich, przy­jem­no­ści i wszyst­kich świę­to­ści. Nie zno­sił tego, co za­wsze lubił w życiu. Stał się praw­dzi­wą wy­dmusz­ką czło­wie­ka. Nie po­ma­ga­ło już nawet radio.

Bo ile można słu­chać mu­zy­ki? Ile razy prze­ży­wać te same utwo­ry?

Od­czło­wie­czo­ny, za­ro­śnię­ty i nie­my­ty mocno śmier­dział. Wszyst­ko go swę­dzia­ło i bar­dzo bra­ko­wa­ło mu kon­tak­tu z dru­gim czło­wie­kiem. Nie­raz my­ślał o spoj­rze­niach dziew­czyn w au­to­bu­sie i tram­wa­ju, za­pa­chach i dźwię­kach, które to­wa­rzy­szy­ły każ­dej po­dró­ży, którą od­by­wał. To było ostre i jasne, zu­peł­nie jakby miało miej­sce wczo­raj. Po­dob­nie było z me­cza­mi i wie­lo­ma in­ny­mi rze­cza­mi, za to, gdy wspo­mi­nał żonę i dziec­ko, wspo­mnie­nia o nich za­cie­ra­ły się coraz moc­niej.

Za­czął wąt­pić, że co­kol­wiek może się zmie­nić. Po­padł w praw­dzi­wą de­pre­sję, cał­ko­wi­tą bez­na­dzie­ję, gdzie nic się nie chce.

Coraz czę­ściej sie­dział z głową mię­dzy no­ga­mi.

I miał sny.

 

***

 

Sie­dział w naj­więk­szym sa­mo­lo­cie świa­ta, przy­pię­ty do fo­te­la. Ma­szy­na wzno­si­ła się z ję­kiem sil­ni­ków… i nagle wstrzą­snął nią wy­buch. Po­le­ciał głową do przo­du, a potem zo­stał wci­śnię­ty w za­głó­wek.

Ka­bi­na ro­ze­rwa­ła się z trza­skiem, jak pusz­ka kon­serw.

Pa­trzył z prze­ra­że­niem, jak fo­te­le przed nim ucie­ka­ją do przo­du, i teraz sie­dzi w pierw­szym rzę­dzie, wy­sta­wio­ny na dzia­ła­nie mroź­ne­go po­wie­trza, sma­ga­ją­ce­go go kil­ka­set ki­lo­me­trów na go­dzi­nę. Jego część wzno­si­ła się coraz bar­dziej, wciąż pcha­na po­tęż­ny­mi sil­ni­ka­mi mer­li­na. Coraz trud­niej było od­dy­chać. W końcu wrak wy­rów­nał, a potem za­czął opa­dać, kie­ru­jąc się w stro­nę oce­anu.

Wokół cały czas krzy­cze­li lu­dzie.

 

***

 

– O Jezu! – Obu­dził się, cały zlany potem.

Star­szy pan wy­sta­wiał go na różne próby, w trak­cie dnia i na jawie. Każdy sen koń­czył się po­czu­ciem bez­sil­no­ści i śmier­cią, mniej lub bar­dziej bru­tal­ną, ale za­wsze nie­przy­jem­ną. Spa­le­nie żyw­cem, uto­pie­nie, otru­cie czy pa­ra­liż to tylko przy­kła­dy tego, co ostat­nio prze­ży­wał.

Miał tego ser­decz­nie dosyć, i dla­te­go był wście­kły, gdy zo­ba­czył od­święt­nie ubra­nych ludzi i usły­szał dzwo­ny ko­ściel­ne. Mimo emo­cji jego serce było na tyle czy­ste, że nie po­my­ślał, żeby ob­ra­żać Boga, tylko za­mknął oczy i za­czął się żar­li­wie mo­dlić.

– Brawo, brawo, brawo! – Jak na za­wo­ła­nie po­ja­wił się sta­ru­szek. – Cie­szę się, że je­steś twar­dy. Ale już nie­dłu­go, chłop­cze, już nie­dłu­go.

Mi­ko­łaj jed­nym na­głym ru­chem ze­rwał z szyi me­da­lik i przy­ło­żył do ręki tam­te­go. Męż­czy­zna szar­pał się i wy­ry­wał, a on czuł, jak skóra po­mię­dzy nimi za­czy­na być go­rą­ca.

Sta­ru­szek jesz­cze przez chwi­lę pró­bo­wał się uwol­nić, potem jakby zmie­nił zda­nie.

Miał nowy plan.

 

Mar­cel

Było mocno po po­łu­dniu, gdy pod­je­chał pod pa­wi­lon. Wy­siadł z busa i ro­zej­rzał się. Zaraz przed wej­ściem wa­la­ło się sporo złomu, za to ni­g­dzie nie widać było jego pra­cow­ni­ka.

– Mi­ko­łaj! Mi­ko­łaj! Gdzie on do cho­le­ry jest? Jezu, co ja mam z tym idio­tą.

Spoj­rzał na spa­lo­ne ścia­ny i cięż­ko wes­tchnął.

Za­ło­żył grube rę­ka­wi­ce ro­bo­cze i wszedł do środ­ka, oce­nia­jąc każdy szcze­gół kon­struk­cji. Ścia­ny wy­da­wa­ły się być nie­na­ru­szo­ne, tylko co naj­wy­żej okop­co­ne. Sku­pił się na gniazd­kach w ścia­nach, gdzie do­strzegł fu­szer­ki z PRL. Prze­lot­nie obej­rzał dach, zro­bio­ny tro­chę le­piej, i wró­cił do auta, skąd wyjął rze­czy do sprzą­ta­nia.

I wtedy przy­szło mu coś do głowy.

Wszedł do so­la­rium obok.

– Dzień dobry, czy wi­dzia­ła pani może męż­czy­znę, który sprzą­tał pa­wi­lon obok?

– W sumie nie. Sły­sza­łam tylko, że w końcu coś się tam dzie­je.

– Jak długo?

– A bo ja wiem? Chyba do dru­giej. – Młoda dziew­czy­na była na tyle prze­ko­ny­wu­ją­ca, że Mar­cel po­my­ślał, że Mi­ko­łaj nie mógł się do­cze­kać i po wy­nie­sie­niu złomu sko­czył na ke­ba­ba czy chiń­czy­ka.

– Dzię­ku­ję. – Wy­szedł ze środ­ka, wy­cią­gnął z kie­sze­ni pa­pie­ro­sy, wyjął jed­ne­go i za­czął palić.

I wtedy jego wzrok padł na puste pusz­ki po piwie. Za­czął się roz­glą­dać i wkrót­ce zna­lazł dwie pełne bu­tel­ki. To było nie­po­dob­ne do Mi­ko­ła­ja, i coś mu mó­wi­ło, że tam­ten mógł prze­cież za­dzwo­nić lub cho­ciaż wy­słać SMS-a.

I wtedy go olśni­ło.

Wy­cią­gnął te­le­fon i wy­krę­cił numer swo­je­go pra­cow­ni­ka.

Abo­nent chwi­lo­wo nie­do­stęp­ny, pro­szę spró­bo­wać póź­niej, abo­nent chwi­lo­wo nie­do­stęp­ny…

Scho­wał apa­rat i jesz­cze raz za­czął się za­sta­na­wiać. Po­sta­no­wił, że opie­przy Mi­ko­ła­ja, gdy się znaj­dzie, a jak bę­dzie się sta­wiał, to po­le­ci mu po dniów­ce. Lekko wku­rzo­ny do­koń­czył pa­pie­ro­sa. Wy­rzu­cił peta, przy­dep­tał go i za­brał się do za­mia­ta­nia pod­ło­gi.

Kie­dyś tam było pew­nie li­no­leum, mu­sia­ło jed­nak wy­pa­lić się w trak­cie po­ża­ru, bo teraz wszę­dzie widać było tylko goły beton. Mar­cel kilka razy zła­pał się na tym, że coś mu nie pa­su­je w pra­wym, tyl­nym rogu. Pod­ło­ga wy­glą­da­ła tam jakby tro­chę ina­czej.

Z wia­dra przy wej­ściu za­brał mło­tek i mesel i za­czął roz­ku­wać beton. Już miał dać sobie spo­kój, gdy na­tra­fił na metal. Walił coraz moc­niej, bez opa­mię­ta­nia, gdy nagle usły­szał nas sobą jakiś hałas. Nie zdą­żył się uchy­lić. Do­stał w głowę czymś cięż­kim i stra­cił przy­tom­ność.

 

***

 

Pierw­sze, co za­re­je­stro­wał, był po­tęż­ny ból głowy.

Sie­dział.

Nie mógł się ru­szać i nic nie wi­dział, zu­peł­nie jakby oczy były za­ro­pia­łe.

W ustach miał jakąś szma­tę. Pró­bo­wał wy­pchnąć ją ję­zy­kiem, ale to nic nie dało. Za­krztu­sił się, i wtedy do niego do­tar­ło, że cały czas czuje po­twor­ny smród.

Tak śmier­dzia­ła ben­zy­na.

Za­czął się rzu­cał się, zu­peł­nie jak zra­nio­ne zwie­rze. Chwiał się. W końcu prze­wró­cił na bok. Udało się wresz­cie coś zo­ba­czyć, wpierw na lewe, potem na prawe oko. Ob­ra­cał głową, spa­ni­ko­wa­ny, i wtedy zo­rien­to­wał się, że jest przy­wią­za­ny do krze­sła. Nie to było naj­bar­dziej dziw­ne. Znaj­do­wał się w środ­ku zna­ne­go stu­dia, które wy­glą­da­ło na zu­peł­nie od­no­wio­ne. Wi­dział szyby w oknie, nor­mal­ne drzwi, od­ma­lo­wa­ne ścia­ny, frag­men­ty drew­nia­nej lady i re­ga­łu z ramką na zdję­cia.

Za­czął się na­praw­dę bać, a w my­ślach prze­kli­nać, że w ogóle zgo­dził się na to zle­ce­nie.

Na dwo­rze było ciem­no.

Usły­szał jakiś hałas. Zo­ba­czył, że do po­miesz­cze­nia wcho­dzi dwóch męż­czyzn, a trze­ci, star­szy pan w dro­gim gar­ni­tu­rze, stoi w pew­nej od­le­gło­ści i przy­glą­da mu się z nie­ukry­wa­ną iro­nią.

I wtedy zro­zu­miał.

Wszy­scy mieli po­dob­ne twa­rze, zu­peł­nie, jakby byli bliź­nia­ka­mi.

Po­sta­wi­li go z krze­słem do pionu.

Chciał coś po­wie­dzieć, za­pro­te­sto­wać, ale unie­moż­li­wił mu tu kne­bel. Beł­ko­tał i pa­trzył bez­rad­nie, jak po­le­wa­ją wszyst­ko ben­zy­ną, a potem się wy­co­fu­ją.

– Chci­wość. – Star­szy pan wyjął z kie­sze­ni pacz­kę za­pa­łek, wyjął jedną z nich, za­pa­lił i rzu­cił w sam śro­dek.

Mar­cel za­czął się szar­pać jak zra­nio­ne zwie­rze. Czuł go­rą­co i żywy ból, który pro­mie­nio­wał po całym ciele.

Nie trwa­ło to długo.

Po kilku se­kun­dach już nie żył.

W środ­ku stu­dia widać było pło­ną­cą po­chod­nię, ku­kieł­kę, która rzu­ca­ła się w gwał­tow­nych spa­zmach. Taki był wpływ strasz­li­we­go go­rą­ca na wszyst­kie mię­śnie. Ca­łość przy­po­mi­na­ła na­gra­nia z metra w Nowym Jorku.

 

Paweł

Przed pa­wi­lo­nem stał mocno sfa­ty­go­wa­ny żuk, a przy wej­ściu leżał cał­kiem ład­nie wy­glą­da­ją­cy album ze zdję­cia­mi. Po­my­ślał, że zo­sta­wił go któ­ryś z pra­cow­ni­ków. Nie wi­dział żad­ne­go, za to wszę­dzie wa­la­ły się po­roz­rzu­ca­ne na­rzę­dzia.

– Cho­le­ra, gdzie oni są?

Nie za­glą­dał do al­bu­mu, tylko zro­bił kilka zdjęć ko­mór­ką i po­my­ślał, że musi opie­przyć tych dwóch dur­niów, że nie za­bez­pie­czy­li ni­cze­go. Spa­ko­wał do skody młot­ki, łomy i mesle, pro­wi­zo­rycz­nie za­bez­pie­czył wej­ście do stu­dio i za­brał się do domu.

– Cześć ko­cha­nie, wró­ci­łem, co jest na obiad?

– Jesz­cze py­tasz? Umyj szyb­ko ręce, mia­łeś być go­dzi­nę temu.

– Byłem na bu­do­wie.

– Jak za­wsze.

Jedli w mil­cze­niu. Za­spo­ko­ił pierw­szy głód, potem się­gnął po te­le­fon i po­ka­zał jej pierw­szą z brze­gu fotkę.

– A co to jest? – Wzię­ła go i za­czę­ła prze­wi­jać ga­le­rię.

– Ten nowy pa­wi­lon.

Mo­ni­ka zbla­dła, a jej ręce za­czę­ły się trząść.

– Co jest?

– Zo­staw to – po­wie­dzia­ła nie­swo­im gło­sem.

– Niby dla­cze­go?

– Du. Du. Du. Duch. – Odło­ży­ła te­le­fon.

Paweł bez słowa spoj­rzał na ekran. Zdał sobie spra­wę, że widać tam jakiś cień, który rze­czy­wi­ście mógł­by być wi­ze­run­kiem męż­czy­zny. Przej­rzał kilka in­nych zdjęć, gdzie było to samo, a potem jakby sobie coś przy­po­mniał i po­biegł po album, który wciąż leżał przy wej­ściu. Otwo­rzył go w przed­po­ko­ju i z wra­że­nia aż za­nie­mó­wił. W środ­ku były zdję­cia Mi­ko­ła­ja i Mar­ce­la, ale nie w spa­lo­nym sa­lo­nie, tylko w miej­scu, które wy­glą­da­ło tak samo, ale było cał­kiem od­no­wio­ne.

Usły­szał krzyk prze­ra­żo­nej żony.

Rzu­cił album i po­biegł do po­ko­ju.

Jego świa­do­mość za­re­je­stro­wa­ła sy­cze­nie i pło­my­ki ognia z miej­sca, gdzie wcze­śniej leżał te­le­fon.

– Kurwa mać! – Zła­pał ze­sztyw­nia­łą ze stra­chu Mo­ni­kę i wy­pchnął ją na klat­kę, a sam pró­bo­wał na­brać wody w miskę i za­ga­sić iskrzą­ce urzą­dze­nie. – Lu­dzie! Pali się! Ra-tun-ku!

W miesz­ka­niu zro­bi­ło się gęsto od dymu.

 

Część III

 

Rok póź­niej

– Mówi pan, że w szpi­ta­lu stra­szy? – Jeden z eks­plo­ra­to­rów spoj­rzał na sta­rusz­ka, który po­dob­no pa­mię­tał drugą wojnę świa­to­wą.

– Tak. Obiekt zo­stał otwar­ty w trzy­dzie­stym siód­mym i dzia­łał do dzie­więć­dzie­sią­te­go trze­cie­go. Lu­dzie mówią, że strasz­nie jest zwłasz­cza w pro­sek­to­rium. Po­dob­no za­mor­do­wa­no tam wielu Po­la­ków i Żydów.

– Dzię­ku­je­my.

– Uwa­żaj­cie na sie­bie. Pa­tryk oglą­da was na youtu­be i byłby nie­po­cie­szo­ny, gdyby coś się stało.

– Pro­szę go od nas po­zdro­wić.

– Po­zdro­wię, po­zdro­wię.

– Dzię­ku­je­my.

Trzech męż­czyzn wsta­ło z ławki w ogro­dzie i po kolei po­da­ło ręce star­sze­mu panu, który za­pro­sił ich na roz­mo­wę na dział­kę, na­stęp­nie wy­szło z po­se­sji i wsia­dło do du­że­go bia­łe­go fiata tipo.

– Wi­dzia­łeś, jaki ele­gant? – rzu­cił naj­star­szy z nich, Wal­de­mar. – Czar­ny kolor, jakby szedł na po­grzeb.

– Stara ge­ne­ra­cja. Ta­kie­go gar­ni­tu­ru nie ku­pu­je się w skle­pie, tylko robi na miarę. – Paweł od­pa­lił sil­nik. – Idzie­my w nocy?

– Jasne. Ty, a może tym razem we­zwie­my Marka? – Krzysz­tof jak za­wsze miał jakiś po­mysł.

– No co ty, nie wie­rzysz chyba świ­rom?

– Te jego apa­ra­ty były nawet fajne.

– Sami sobie po­ra­dzi­my.

– To jaki jest plan?

– Wra­ca­my do ho­te­lu. Trze­ba się prze­spać, zjeść ko­la­cję, a potem w drogę.

– No i git.

 

Pół­noc

– Znaj­du­je­my się przed daw­nym szpi­ta­lem w Le­gni­cy. Obiekt jest w sta­nie roz­kła­du i nikt go nie pil­nu­je. – Jeden z męż­czyzn, Krzysz­tof, mówił do ka­me­ry, a dwóch po­zo­sta­łych stało obok, koń­cząc przy­go­to­wy­wać sprzęt. – Zaraz wej­dzie­my przez głów­ne wej­ście. O na­szym pla­nie opo­wie Piotr.

– O tym miej­scu krążą praw­dzi­we le­gen­dy. – W ka­drze po­ja­wił się drugi z eks­plo­ra­to­rów. – Wszyst­ko ogo­ło­ci­li zbie­ra­cze złomu, a my dzi­siaj spraw­dzi­my, czy jest szan­sa na zo­ba­cze­nie tu cze­goś nie­zwy­kłe­go. Za­cznie­my od piw­nic, gdzie były ma­ga­zy­ny i po­miesz­cze­nia go­spo­dar­cze. Ru­sza­my.

Męż­czyź­ni za­czę­li prze­dzie­rać się przez krza­ki i w końcu we­szli do bu­dyn­ku. Ich la­tar­ki błą­dzi­ły do ścia­nach peł­nych graf­fi­ti, wy­do­by­wa­jąc z ciem­no­ści ślady daw­nej świet­no­ści i drob­ne ele­men­ty, które cudem prze­trwa­ły.

Cały czas ko­men­to­wa­li, co widzą:

– Kie­dyś mu­sia­ło tu być na­praw­dę ład­nie.

– Jakie to ogrom­ne.

– Mieli kino i basen i różne od­dzia­ły, w tym chi­rur­gicz­ny, in­ter­ni­stycz­ny, za­kaź­ny i psy­chia­trycz­ny.

– Na po­cząt­ku le­czy­li się tu żoł­nie­rze We­rmach­tu.

– Tam jest chyba wej­ście do piw­nic.

– Idzie­my.

– To jest na­praw­dę roz­le­głe. – Świa­tła la­ta­rek wy­do­by­ły z ciem­no­ści kilka ko­ry­ta­rzy, roz­cho­dzą­cych się pro­mie­ni­ście z głów­nej klat­ki scho­do­wej na po­zio­mie minus jeden.

– Tu jest plan. – Jeden z męż­czyzn po­ka­zał na ta­blicz­kę na ścia­nie. – Mu­si­my iść w lewo.

Prze­cho­dzi­li przez ko­lej­ne po­miesz­cze­nia, gdzie wciąż widać było część wy­po­sa­że­nia.

– O, jest. – Jeden z męż­czyzn oświe­tlił napis przed jed­nym z nich, ale to było nie­po­trzeb­ne, bo nawet stąd świa­tło od­bi­ja­ło się od me­ta­lo­wych szu­flad w ścia­nach.

We­szli do środ­ka. Nie­wiel­ki pokój nie miał okien, a wra­że­nie cia­sno­ty po­głę­bia­ła za­bu­do­wa.

– Wy­obraź­cie sobie, jak ktoś sie­dział tu cały dzień i czuł krew i smród.

– Czuję się jak w ja­kimś hor­ro­rze.

– Tutaj mu­sie­li robić sek­cje zwłok. – Wal­de­mar po­ka­zał na be­to­no­we stoły z od­pły­wa­mi.

– Jak to jest, że tego nie roz­kra­dli? – Krzysz­tof po­ka­zał na ścia­ny.

– Pew­nie ele­men­ty były za duże.

– Albo wy­ma­ga­ły wy­cię­cia.

– Cie­ka­we, jak to wy­glą­da w środ­ku.

Otwo­rzy­li na chy­bił tra­fił jedną z szu­flad i od­sko­czy­li prze­ra­że­ni, wi­dząc, że nie jest pusta.

– Ty, on wy­glą­da nie­mal jak żywy. – Piotr oświe­tlił ciało męż­czy­zny w po­de­szłym wieku.

– Bo on jest, kurwa, żywy. Od­dy­cha.

Na po­twier­dze­nie tych słów rze­ko­my nie­bosz­czyk wydał gło­śny dźwięk, zu­peł­nie, jakby brał głę­bo­ki od­dech.

– Je-zu! – Wal­dek my­ślał, że zaraz do­sta­nie za­wa­łu serca. – Dzwoń po ka­ret­kę.

– Tu nie ma sy­gna­łu. – Krzysz­tof nie tra­cił czasu. – Ktoś musi pójść na górę.

– Nie wiem, jak wy, ale ja sam tu nie zo­sta­nę. – Piotr prze­że­gnał się.

– No to wy­cho­dzi­my razem na górę.

Drogę na górę po­ko­na­li jakby na skrzy­dłach.

– Dobry wie­czór. – Krzysz­tof w końcu do­dzwo­nił się pod sto dwa­na­ście. – Je­ste­śmy w szpi­ta­lu i zna­leź­li­śmy czło­wie­ka, który po­trze­bu­je na­głej po­mo­cy. Tak. Tak. Szpi­tal w Le­gni­cy, ten za­mknię­ty.

Do­słow­nie po trzech mi­nu­tach usły­sze­li coraz gło­śniej­szy sy­gnał ka­ret­ki, do któ­re­go do­łą­czy­ły nie­bie­skie i czer­wo­ne re­flek­sy świetl­ne. Po chwi­li wszyst­ko uci­chło.

– Tutaj! Po­mo­cy! – Eks­plo­ra­to­rzy za­czę­li biec w stro­nę am­bu­lan­su.

– Gdzie on jest? – Le­karz i sa­ni­ta­riu­sze nie tra­ci­li czasu.

– Zna­leź­li­śmy go na dole. Po­ka­że­my.

Cała grupa za­czę­ła biec, przez krza­ki, głów­ne wej­ście, scho­da­mi i ko­ry­ta­rzem, aż do do pro­sek­to­rium. Męż­czy­zna dalej leżał na me­ta­lo­wej szu­fla­dzie, wciąż wy­su­nię­tej ze ścia­ny. Eks­plo­ra­to­rzy oświe­tla­li po­miesz­cze­nie, a ob­słu­ga me­dycz­na za­czę­ła się krzą­tać, wy­da­jąc nie­zro­zu­mia­łe, fa­cho­we ko­men­dy, ro­biąc za­strzy­ki i po­da­jąc płyny.

– Panie dok­to­rze, jakie są ro­ko­wa­nia? – Krzysz­tof spró­bo­wał cze­goś się do­wie­dzieć, wi­dząc, że chory jest prze­kła­da­ny na nosze.

Młody le­karz nie od­po­wie­dział, tylko za­czął się zbie­rać wraz z całym ze­spo­łem. Wszy­scy wy­szli na górę, gdzie za­ro­iło się od po­li­cji.

 

Ty­dzień póź­niej

Eks­plo­ra­to­rzy wró­ci­li po­now­nie do szpi­ta­la, tym razem w środ­ku dnia. Męż­czyź­ni prze­cha­dza­li się po po­miesz­cze­niach na górze, cały czas re­la­cjo­nu­jąc do ka­me­ry. Mieli na­dzie­ję na­grać dużo ma­te­ria­łu, który póź­niej miał zo­stać po­cię­ty.

– Za dnia nie wy­glą­da to wcale tak źle.

– Lu­dzie re­la­cjo­no­wa­li, że sły­sze­li tu krzy­ki i trza­ski, czuli spad­ki tem­pe­ra­tur i wi­dzie­li dziw­ne cie­nie.

– Po­dob­no tra­fia­li tu żoł­nie­rze z fron­tu wschod­nie­go. Ucię­te nogi, rany po­strza­ło­we, od­mro­że­nia, trau­my, i tak dalej.

– Cie­ka­we, czy Armia Ra­dziec­ka ro­bi­ła tu ja­kieś eks­pe­ry­men­ty.

– Chyba Czer­wo­na?

– Ale pój­dzie­my do piw­nic?

– Na pewno nie do pro­sek­to­rium.

Ze­szli po scho­dach.

– Tutaj na­praw­dę można się zabić.

– Dzi­siaj idzie­my w prawo.

– Na dole na pewno były ma­ga­zy­ny.

– A pa­mię­ta­cie Pry­peć i kom­bi­ne­zo­ny stra­ża­ków?

– A weź mi nic nie mów. Do dzi­siaj mam ciar­ki.

– Ja muszę na stro­nę.

– No to tam masz dobre miej­sce.

Krzysz­tof nic nie od­po­wie­dział, tylko ru­szył cia­snym ko­ry­ta­rzem, który po kilku me­trach za­ła­my­wał się pod kątem dzie­więć­dzie­siąt stop­ni i pro­wa­dził dalej. W środ­ku był niski pół­okrą­gły strop i ścia­ny od­da­lo­ne pół metra od sie­bie. Męż­czy­zna sta­nął za ro­giem, zła­pał la­tar­kę w zęby, zro­bił, co trze­ba, i już za­piął roz­po­rek, gdy zga­sła la­tar­ka.

– Cho­le­ra!

Od­wró­cił się i ostroż­nie za­czął wy­co­fy­wać aż do za­ła­ma­nia, a potem ru­szył dalej.

– Hej! To nie jest śmiesz­ne! – Wy­stra­szył się, nie wi­dząc i nie sły­sząc ko­le­gów.

Nagle po­czuł, że wpa­dło na niego coś du­że­go, mniej wię­cej wiel­ko­ści czło­wie­ka.

– Aaaaaaa! – Cof­nął się, cią­gnąc na­past­ni­ka, cią­gle krzy­cząc i wal­cząc na oślep.

W końcu po­tknął się i upadł na plecy, na twar­de pod­ło­że. Bo­la­ło. Zo­stał przy­gnie­cio­ny, za to w ko­ry­ta­rzu po­ja­wi­ło się świa­tło. Wal­dek i Piotr bie­gli na pomoc ko­le­dze, który w tym cza­sie zdą­żył się wy­swo­bo­dzić.

– Jezu, jak tu cuch­nie. – Piotr oświe­tlił pod­ło­gę, w któ­rej leżał spa­lo­ny, nie­zna­jo­my męż­czy­zna.

– On na­praw­dę nie żyje. – Wal­dek przy­kuc­nął, za­krył z obrzy­dze­nia nos i usta i za­czął pa­trzeć na zwło­ki, mocno śmier­dzą­ce ben­zy­ną.

– Le­piej go nie do­ty­kaj.

– Ta, no co ty nie po­wiesz?

– Po­li­cja na pewno nas teraz tak łatwo nie puści.

– Py­ta­nie, jak się tu zna­lazł. – Piotr oświe­tlał ścia­ny tu­ne­lu. – I jak to się stało, że na niego wcze­śniej nie wpa­dłeś.

 

Epi­log

 

Bar­ba­ra

Po­li­cjant­ka sie­dzia­ła na ko­men­dzie przy swoim biur­ku, pa­li­ła pa­pie­ro­sa i piła kawę, lekko za­pra­wio­ną czymś moc­niej­szym. Bar­dzo tego po­trze­bo­wa­ła, gdyż wła­śnie wró­ci­ła z in­ter­wen­cji, gdzie mu­sia­ła oglą­dać głowę ma­łe­go dziec­ka, od­cię­tą w wy­pad­ku spo­wo­do­wa­nym przez pi­ja­ka, który miał wie­lo­krot­ny zakaz pro­wa­dze­nia po­jaz­dów.

Ko­bie­ta uśmie­cha­ła się, pa­trząc na zdję­cia dwóch męż­czyzn.

To był ważny dowód w jed­nej ze spraw.

Wszyst­ko za­czę­ło się od in­ter­wen­cji w opusz­czo­nym szpi­ta­lu i prze­słu­cha­niu trzech eks­plo­ra­to­rów, Krzysz­to­fa Pa­ra­dy­sa, Wal­de­ma­ra Zięt­ka i Pio­tra Re­na­wed. Nic nie wska­zy­wa­ło, że znali oni dwóch zna­le­zio­nych męż­czyzn. Na po­cząt­ku nie miała wiel­kich na­dziei na usta­le­nie ich toż­sa­mo­ści. Po­ja­wi­li się do­słow­nie z po­wie­trza i nie było żad­ne­go punk­tu za­cze­pie­nia. Po­mógł przy­pa­dek, a do­kład­niej frag­ment karty SIM, który nie uległ cał­ko­wi­te­mu sto­pie­niu. Wy­star­czy­ło pięć ostat­nich cyfr nu­me­ru se­ryj­ne­go i od­py­ta­nie ope­ra­to­rów. Ci wska­za­li sie­dem moż­li­wo­ści, zaś całą spra­wę uła­twi­ło to, że tylko trzech z nich za­gi­nę­ło. Ko­le­dzy z in­nych wo­je­wództw wła­śnie prze­sła­li zdję­cia ich wła­ści­cie­li, uzy­ska­ne od bli­skich.

Bar­ba­ra pa­trzy­ła na jed­ne­go z nich, Mar­ce­la Chrą­stliw­skie­go, który nie wró­cił do domu mie­siąc wcze­śniej. Udało się spraw­dzić, że w tym samym cza­sie utra­co­no kon­takt z jego pra­cow­ni­kiem, Mi­ko­ła­jem Be­tu­liń­skim. W trak­cie śledz­twa usta­lo­no, że obu ostat­ni raz wi­dzia­no przed lo­ka­lem, gdzie mieli robić re­mont. Cała spra­wa była o tyle za­gad­ko­wa, że zna­le­zio­no tam sa­mo­chód Be­tu­liń­skie­go, jak rów­nież na­rzę­dzia, któ­rych mogli uży­wać.

Po­li­cjant­ka miała w końcu jasny dowód, że N/N ze szpi­ta­la to Be­tu­liń­ski. Świad­czy­ło o tym zdję­cie, na któ­rym wy­glą­dał bar­dzo po­dob­nie jak nie­przy­tom­ny męż­czy­zna z od­dzia­łu in­ten­syw­nej te­ra­pii. Wie­dzia­ła, że ko­lej­nym kro­kiem po­win­no być we­zwa­nie obu ro­dzin, uzy­ska­nie ma­te­ria­łu do ana­li­zy po­rów­naw­czej i za­mknię­cie całej spra­wy.

Tylko jak to zro­bić, gdy nie zga­dzał się wiek?

Ze zdjęć i do­wo­dów jasno wy­ni­ka­ło, że za­gi­nie­ni mieli około trzy­dzie­stu pięć lat, pod­czas, gdy pa­cjent w szpi­ta­lu wy­glą­dał co naj­mniej na sie­dem­dzie­siąt­kę.

A je­że­li to nie był Be­tu­liń­ski, tylko jakiś czło­nek ro­dzi­ny? Albo ktoś bar­dzo po­dob­ny? Może za­gi­nio­ny brat bliź­niak?

Bar­ba­ra wzru­szy­ła ra­mio­na­mi, wy­pa­li­ła pa­pie­ro­sa, wło­ży­ła kom­bi­ne­zon i ze­szła przed ko­mi­sa­riat, gdzie wsia­dła na swoją hondę. Do domu w jed­nej z wio­sek miała ja­kieś dzie­sięć ki­lo­me­trów. Je­cha­ła ostroż­nie, jed­nak tego dnia nawet to nie po­mo­gło. Na jed­nym ze skrzy­żo­wań wpa­dła pod roz­pę­dzo­ne BMW, które wy­mu­si­ło pierw­szeń­stwo, jadąc pod prąd i wy­prze­dza­jąc na trze­cie­go. Nie miała żad­nych szans, ale zo­sta­ła uzna­na za współ­win­ną, gdy w jej or­ga­ni­zmie zna­le­zio­no śla­do­we ślady al­ko­ho­lu.

 

Krzysz­tof

Od wy­da­rzeń w szpi­ta­lu i kon­tak­tu ze spa­lo­nym męż­czy­zną był jakiś nie­swój. Nie mógł spać. Cały czas wy­da­wa­ło mu się, że ma ma­ja­ki o ja­kimś stu­dio fo­to­gra­ficz­nym. W trak­cie dnia łapał się na tym, że cią­gle oglą­da się za sie­bie, zu­peł­nie jakby bał się, że ktoś go goni.

Tego wie­czo­ra ma­chi­nal­nie wsiadł do sa­mo­cho­du i prze­je­chał kil­ka­na­ście ki­lo­me­trów, zu­peł­nie bez sensu i celu. W pew­nym mo­men­cie usły­szał hip­no­ty­zu­ją­cy głos, który na­ka­zał mu za­trzy­mać się i prze­dzie­rać się przez po­bli­skie krza­ki.

Zro­bił tak i sta­nął w cie­niu drzew, zaraz przy to­rach.

Chciał stam­tąd ucie­kać, ale nie mógł się po­ru­szyć.

Jak przez mgłę usły­szał nad­jeż­dża­ją­cy po­ciąg. Kilka se­kund przed nim wszedł na tory. Od­wró­cił się twa­rzą do lo­ko­mo­ty­wy i spoj­rzał na ma­szy­ni­stę. Zu­peł­nie nie in­te­re­so­wa­ło go, że tam­ten na­da­je sy­gna­ły dźwię­ko­we i pró­bu­je ha­mo­wać. Obaj utrzy­my­wa­li kon­takt wzro­ko­wy, a pra­cow­nik PKP ze­znał potem, że miał mocne wra­że­nie, jakby tam­ten nie był w sta­nie peł­nej świa­do­mo­ści.

Po­li­cjan­ci, któ­rzy przy­by­li na miej­sce, zna­leź­li roz­człon­ko­wa­ne zwło­ki na dłu­go­ści pięć­set me­trów. Głowa zo­sta­ła cał­kiem od­dzie­lo­na od ciała, tułów zmiaż­dżo­ny, a ręce i nogi zna­la­zły się poza na­sy­pem.

Za­rzą­dzo­no sek­cję na obec­ność al­ko­ho­lu i nar­ko­ty­ków, ta jed­nak nic nie wy­ka­za­ła.

Ma­szy­ni­sta zo­stał dosyć szyb­ko unie­win­nio­ny, mimo to miał pro­ble­my długo po wy­pad­ku. Nie sko­rzy­stał z po­mo­cy psy­cho­lo­ga, bo wią­za­ło­by się to z wpi­sem do akt, a on nie mógł sobie na to po­zwo­lić.

 

Paweł

– Sąd nie widzi żad­nych prze­sła­nek do tego, żeby opie­kę nad dzieć­mi prze­ka­zać po­zwa­ne­mu. – Ko­bie­ta za sto­łem uśmiech­nę­ła się zło­śli­wie. – Ali­men­ty zo­sta­ły za­są­dzo­ne sto­sow­nie do wiel­ko­ści przy­cho­dów firmy po­zwa­ne­go w prze­cią­gu ostat­nich trzech lat. Wyrok jest pra­wo­moc­ny.

Paweł sie­dział na twar­dej ławie w sali są­do­wej i słu­chał tego zu­peł­nie jakby do­ty­czy­ło to kogoś in­ne­go. Wy­da­rze­nia sprzed roku, w tym spa­le­nie miesz­ka­nia, za­po­cząt­ko­wa­ły serię nie­for­tun­nych wy­da­rzeń, które do­słow­nie go zmiaż­dży­ły. Ode­szła od niego żona, zban­kru­to­wa­ła firma, i nie miał kon­tak­tu z dzieć­mi. Nie­raz się za­sta­na­wiał, od czego się za­czę­ło, i je­dy­ne, co mu przy­szło do głowy, był zakup prze­klę­te­go pa­wi­lo­nu.

– Jest jesz­cze sąd naj­wyż­szy, pój­dzie­my też do Stras­bur­ga. – Jego ad­wo­kat pró­bo­wał go po­cie­szać, ale on wie­dział, że to ko­niec.

Nie miał już czasu, ener­gii ani pie­nię­dzy. Spi­ra­la dłu­gów na­krę­ca­ła się coraz szyb­ciej, za­ci­ska­jąc się jak pętla na szyi.

Jak we śnie wstał, po­że­gnał się z me­ce­na­sem i skie­ro­wał do windy, którą po­je­chał na samą górę, na szó­ste pię­tro. Tam stał na ko­ry­ta­rzu są­do­wym, wy­sta­wia­jąc twarz na pro­mie­nie ży­cio­daj­ne­go słoń­ca. Cze­kał, aż w po­bli­żu nie bę­dzie żad­nych ludzi, wtedy otwo­rzył okno i wy­sko­czył.

Świad­ko­wie mó­wi­li, że jego upad­ko­wi to­wa­rzy­szył prze­ra­ża­ją­cy, nie­ludz­ki śmiech.

 

Zde­nek

Je­chał spo­koj­nie lewym pasem, gdy nagle jakiś idio­ta przy­ha­mo­wał tuż przed nim, a on na niego wpadł. Jego golf nie był już pierw­szej młodo­ści, i męż­czy­zna w sta­nie cięż­kim tra­fił do szpi­ta­la. W wy­ni­ku nie­szczę­śli­we­go zbie­gu oko­licz­no­ści dłuż­szą chwi­lę trwa­ło, zanim le­ka­rze we­zwa­li po­li­cję, a funk­cjo­na­riu­sze usta­li­li, że po­szko­do­wa­ny nie ma ro­dzi­ny. W tej sy­tu­acji we­zwa­no ro­dzi­ców.

– Nie mamy nie­ste­ty do­brych wie­ści. – Le­karz cięż­ko wes­tchnął, gdy do­tar­li do re­cep­cji. – Pań­stwa syn ma uraz głowy. Nie wia­do­mo kiedy obu­dzi się ze śpiącz­ki ani czy kie­dy­kol­wiek od­zy­ska spraw­ność. Do tego do­cho­dzą zła­ma­nia rąk i nóg i licz­ne stłu­cze­nia.

Roman ści­snął Gra­ży­nę za rękę. Ko­bie­ta za­czę­ła prze­raź­li­wie spa­zmo­wać. Jej pod­świa­do­mość mó­wi­ła, że ich syn zaraz umrze. Stało się do­kład­nie dzień póź­niej, gdy nie było przy nim ni­ko­go. Ten dzień oka­zał się po­cząt­kiem roz­pa­du ich mał­żeń­stwa.

 

Mi­ko­łaj

Męż­czy­zna leżał na od­dzia­le in­ten­syw­nej te­ra­pii, pod­łą­czo­ny do rurki do od­dy­cha­nia i apa­ra­tów mo­ni­to­ru­ją­cych i pod­trzy­mu­ją­cych życie. Nie­wie­le pa­mię­tał i nie mógł nic mówić ani się ko­mu­ni­ko­wać. Był tro­chę jak wa­rzy­wo, bez celu, prze­szło­ści ani przy­szło­ści. Ca­ły­mi dnia­mi wpa­try­wał się w sufit. Pełna mo­no­to­nia, prze­ry­wa­na ję­ka­mi nie­szczę­śni­ków albo pi­skiem apa­ra­tu­ry, gdy po­szło coś mocno nie tak. Od czasu do czasu wi­dział też pie­lę­gniar­kę i le­ka­rza dy­żur­ne­go. Jego świat sta­wał się coraz bar­dziej za­mknię­ty i dla­te­go prze­żył szok, gdy pew­ne­go dnia w po­łu­dnie zo­ba­czył nową twarz.

– Ze mną się nie po­gry­wa. – Po­chy­lał się nad nim star­szy pan, któ­re­go skądś ko­ja­rzył. – Nie ma już ni­ko­go, kto ma co­kol­wiek wspól­ne­go z pa­wi­lo­nem. Wszy­scy zo­sta­li uka­ra­ni. Do­sta­łem wię­cej niż chcia­łem. Ty je­steś ostat­ni.

Mi­ko­łaj po­czuł pa­nicz­ny strach, gdy zdał sobie spra­wę, kto to jest. Za­czął się rzu­cać, ale już po kilku se­kun­dach opadł na łóżko. Nie wy­trzy­ma­ło serce.

Dziw­nym tra­fem nie było wtedy ni­ko­go w dy­żur­ce. Jak usta­lo­no póź­niej pie­lę­gniar­ka miała upoj­ne chwi­le z le­ka­rzem. Oboje za­wie­szo­no w pra­wach do wy­ko­ny­wa­nia za­wo­du.

W tym samym cza­sie w po­bli­skiej oko­li­cy za­czę­ło pło­nąć ar­chi­wum, gdzie prze­cho­wy­wa­no dane do­ty­czą­ce lo­kal­nych nie­ru­cho­mo­ści. Znisz­cze­niu ule­gła ca­łość, i kilka mie­się­cy póź­niej okre­ślo­no to jako naj­więk­sze za­nie­dba­nie w całym wo­je­wódz­twie, może nawet kraju. Dro­bia­zgo­we śledz­two wy­ka­za­ło, że we wszyst­kich po­miesz­cze­niach zi­gno­ro­wa­no prak­tycz­nie wszyst­kie prze­pi­sy i za­sa­dy prze­ciw­po­ża­ro­we, a przy­czy­ną tra­ge­dii było sa­mo­ist­ne włą­cze­nie się tych urzą­dzeń, które miały przed nią chro­nić.

Przez bar­dzo długi czas nikt nie za­sta­na­wiał się, co zro­bić z pa­wi­lo­nem, w któ­rym kie­dyś było stu­dio Lecha Gro­bel­ne­go. Bu­dy­nek ob­rósł le­gen­dą i słu­żył za miej­sce li­ba­cji oko­licz­nym me­ne­lom. Zło­śli­wi mó­wi­li, że żule upra­wia­ją tam płat­ną mi­łość. Po­dob­no prze­wod­ni­czył im miły, star­szy pan w gar­ni­tu­rze.