Bestyjka

– Mamo, ja to bym chcia­ła za pana pójść… – roz­ma­rzy­ła się kil­ku­let­nia Kasia.

– Nie wi­dzie­li! Do ro­bo­ty, a nie bę­dziesz mi tu wy­my­śla­ła nie­stwo­rzo­nych rze­czy! – wrza­snę­ła zde­ner­wo­wa­na Sonia, rzu­ca­jąc córce mio­tłę i wska­zu­jąc za­śmie­co­ną izbę.

– Mamo, a wy­dasz mnie za pana? – za­czę­ła znowu, sprzą­ta­jąc nie­mra­wo. – Albo księ­cia… A może i króla?

Sio­stra Mał­go­sia za­chi­cho­ta­ła, ukła­da­jąc misy na stole.

– Ale się jej marzy, co? – Matka wska­za­ła Kasię. – Póki co, to za­mia­taj dalej! A do króla pój­dziesz, jak czas na­dej­dzie! – rzu­ci­ła ką­śli­wie, krzą­ta­jąc się przy piecu i śmie­jąc szy­der­czo.

– Obie­cu­jesz, że mnie z tat­kiem od­da­cie kró­lo­wi?

– Dziec­ko, a cóż ty za dyr­dy­ma­ły ple­ciesz? Jesz­cze nie zda­rzy­ło się dotąd w świe­cie, aby mieszcz­ka zo­sta­ła kró­lo­wą! Za wy­so­kie progi na nasze ubo­gie nogi!

– No to ja będę pierw­sza!

– Jasne, chyba ża­bie­go króla ci przy­sposobi­my. O, albo świń­skie­go, on się nada w sam raz! – gde­ra­ła matka, szy­ku­jąc obiad, a sio­stra śmia­ła się do roz­pu­ku.

Ob­ra­żo­na Kasia wy­dę­ła usta i sprzą­ta­ła dalej.

 

 

Mi­nę­ło kil­ka­na­ście lat. Am­bit­na Ka­ta­rzyn­ka upro­si­ła mamę, aby od­da­ła ją na dwór jako służ­kę pol­skiej kró­lo­wej Elż­bie­ty. Poza wy­peł­nia­niem obo­wiąz­ków, dziew­czę­ta ze świty mo­nar­chi­ni oczy­wi­ście nie­ustan­nie snuły opo­wie­ści o swo­ich mi­łost­kach, w któ­rych głów­ne role grali słu­żą­cy, a także by­wa­ją­cy tu ma­gna­ci, a nawet ksią­żę­ta. A było o kim pra­wić, po­nie­waż para kró­lew­ska miała trzy­na­ścio­ro dzie­ci, z czego aż sze­ściu synów. Wpraw­dzie naj­star­si, z racji śmier­ci ojca, za­ję­ci już byli spra­wa­mi pań­stwo­wy­mi oraz po­li­ty­ką dy­na­stycz­ną, lecz jeden po­zo­stał na zamku, od­da­jąc się głów­nie ucie­chom cie­le­snym.

Oczy wszyst­kich zwró­co­ne były zatem na kró­le­wi­cza Zyg­mun­ta. Skoń­czyw­szy nie­daw­no trzy­dzie­ści dwa lata, nadal nie miał żony, ani też kon­kret­nych wi­do­ków na przy­szłość. Po­go­dziw­szy się z losem naj­młod­sze­go kró­le­wi­cza, był prze­ko­na­ny, że z pew­no­ścią nigdy nie dane mu bę­dzie za­sia­dać na ja­kim­kol­wiek tro­nie.

Młodziutka Kasia była jed­nak in­ne­go zda­nia, szcze­gól­nie odkąd w jej po­sia­da­niu zna­lazł się ma­gicz­ny pier­ścień. Zo­stał jej po­da­ro­wa­ny przed kil­ko­ma laty przez wdzięcz­ną sta­rusz­kę, któ­rej dziew­czy­na ura­to­wa­ła życie, gdy szła drogą do ro­dzin­ne­go domu. Ja­kieś konie ze­rwa­ły się na trak­cie i po­nio­sły, pę­dząc z wozem wprost na stru­chla­łą ko­bie­ci­nę. Gdyby nie re­fleks Kasi, która bez za­sta­no­wie­nia rzu­ci­ła się na nie­szczę­sną i upa­dła wraz z nią na po­bo­cze drogi, sta­ro­win­ka z pew­no­ścią stra­ci­ła­by życie.

– Oca­li­łaś mnie, dziew­czy­no! – Sta­rusz­ka z tru­dem roz­glą­da­ła się, nie mogąc uwie­rzyć, że istot­nie żyje i jest cała. – Bar­dzom ci wdzięcz­na.

– Nie ma o czym mówić. – Kasia uśmiech­nę­ła się i po­mo­gła jej wstać.

– Wy­na­gro­dzę ci to – po­wie­dzia­ła.

– Nie trze­ba.

– Masz tu, dro­gie dziec­ko, dar naj­cen­niej­szy. Strzeż go pil­nie, a przy­nie­sie ci szczę­ście i speł­ni każde ma­rze­nie!

Wrę­czy­ła pier­ścio­nek, któ­re­go ko­ro­na i szyna nie budziły za­chwytu, były z za­śnie­dzia­łe­go me­ta­lu, gru­be­go i cięż­kie­go. Opra­wio­ny sta­ran­nie spo­rej wiel­ko­ści ka­mień miał czar­ny kolor, przy­wo­dzą­cy na myśl magię oraz sztu­ki czar­no­księ­skie.

Kasia spo­glą­da­ła z za­cie­ka­wie­niem na nie­ty­po­wą ozdo­bę, która nie od­zna­cza­ła się ni­czym wy­jąt­ko­wym. Wes­tchnę­ła i za­ło­ży­ła go na naj­mniej­szy palec, aby spraw­dzić, czy pa­su­je. Zsu­nął się szyb­ko, pra­wie spa­da­jąc na zie­mię. Dzię­ki bły­ska­wicz­nej re­ak­cji zła­pa­ła go w locie.

Zanim dziew­czy­na zdą­ży­ła za­py­tać o rze­ko­mo ma­gicz­ne dzia­ła­nie dzi­wacz­ne­go pier­ście­nia, sta­rusz­ka znik­nę­ła.

– No to może ser­decz­ny ci się nada, co? – za­gad­nę­ła z uśmie­chem do me­ta­lo­we­go po­da­run­ku i za­ło­ży­ła na przed­ostat­ni palec.

Ku jej zdu­mie­niu zbyt luźna dotąd szyna do­sto­so­wa­ła się do śred­ni­cy palca i ide­al­nie wpa­so­wa­ła, zaś ka­mień nagle za­mi­go­tał i zmie­nił barwę na ja­sno­ró­żo­wą.

– A cóż to za dziwy? – po­wie­dzia­ła cicho Kasia, idąc po­wo­li w stro­nę domu i zer­ka­jąc z prze­ję­ciem na me­ta­lo­wy pre­zent. – Sam zmie­nia barwy! Mał­go­sia mi nie uwie­rzy!

Nie­spo­dzie­wa­nie ka­mień stał się prze­źro­czy­sty i pokazał jej siostrę, jak krząta się po domu, szykuje stół do kolacji, opiekuje młodszym rodzeństwem.

– To ci do­pie­ro! Toż to Mał­goś jak żywa! – Kasia przy­sta­nę­ła i z prze­ję­ciem wpa­try­wa­ła się w pier­ścio­nek. – A tatko i ma­tu­la gdzie?

Ka­mień od razu po­ka­zał jej ubo­gich ro­dzi­cie­li, wra­ca­ją­cych wspólnie z warsztatu ojca.

– A po­wiesz mi ob­ra­za­mi, za­cza­ro­wa­ny pier­ście­niu, czy speł­nię moje ma­rze­nia i otrzy­mam mi­łość króla? – Po za­da­niu py­ta­nia przyj­rza­ła się uważ­nie bi­żu­te­rii, zbli­ża­jąc palec do oczu.

I potem już wie­dzia­ła, że ma upro­sić matkę, aby od­da­ła ją jak naj­prę­dzej na dwór kró­lo­wej Elż­bie­ty, bo tam wy­peł­ni się prze­zna­cze­nie am­bit­nej Kasi.

 

 

 

– Zyg­mun­cie, po zmierz­chu przyj­dę do cie­bie… – ku­si­ła kró­le­wi­cza Zofia o kru­czo­czar­nych wło­sach, sple­cio­nych w dłu­gie war­ko­cze.

– Ze­chcesz mnie znów uca­ło­wać? – py­ta­ła nie­bie­sko­oka Ja­dwi­ga.

– Będę twoja dzi­siej­szej nocy… – szep­ta­ła czule szczu­pła, za­le­d­wie dwu­na­sto­let­nia Anna.

Na nic jed­nak zdały się sta­ra­nia ślicz­nych dwo­rek, odkąd wśród nich po­ja­wi­ła się Kasia. Jej ma­gicz­ny pier­ścień spra­wił, że cał­kiem za­wró­ci­ła w gło­wie ko­chli­we­go męż­czy­zny. Wie­dzia­ła, że teraz na­le­ży już tylko do niej.

Za­uro­czo­ny kró­le­wicz za­po­mi­nał o całym świe­cie, będąc co noc w ra­mio­nach uro­czej mieszcz­ki, a obec­nie dwor­ki swej matki. Jed­nak­że Elż­bie­ta, wi­dząc zbyt­nie uza­leż­nie­nie od dziew­czy­ny, po­czę­ła robić sy­no­wi wy­mów­ki i przy­po­mi­nać po­cho­dze­nie oraz po­win­no­ści wzglę­dem dy­na­stii.

– Pani, cóż mi in­ne­go po­zo­sta­je? – żalił się wtedy ro­dzi­ciel­ce. – Bra­cia rzą­dzą, bra­cia pa­nu­ją, a ja, naj­młod­szy, je­dy­nie mogę wspie­rać ich i przy­glą­dać się, sto­jąc cią­gle z boku… Nie miej zatem za złe, że cho­ciaż mi­ło­ści szu­kam. Tu przy­naj­mniej mam po­wa­ża­nie, tu mam pod­da­nych, ilu ze­chcę!

– Chyba „ile”, ko­cha­ny synu – po­pra­wia­ła go nie­za­do­wo­lo­na kró­lo­wa. – Nie jest to dla ni­ko­go ta­jem­ni­cą, że dwor­ki od za­wsze usłu­gi­wa­ły pa­nu­ją­cym i ich na­stęp­com. Miej jed­nak­że ba­cze­nie, abyś nie prze­kro­czył gra­ni­cy zdro­we­go roz­sąd­ku i ogól­nie do­zwo­lo­ne­go, pa­nu­ją­ce­go prawa! Miej ba­cze­nie!

Cóż, i te prze­stro­gi na nic się zdały. Kasia do­pię­ła swego, uwio­dła kró­le­wi­cza, a ten, za­ko­cha­ny w niej po uszy, zga­dzał się speł­niać każdy ka­prys wy­bran­ki. Po kilku mie­sią­cach sza­lo­ne­go ro­man­su na świe­cie po­ja­wił się pierw­szy, a potem ko­lej­ne owoce na­mięt­ne­go związ­ku mieszcz­ki z kró­le­wi­czem Zyg­mun­tem – syn Jan oraz dwie córki: Re­gi­na i imien­nicz­ka spryt­nej matki, Ka­ta­rzy­na.

Kró­lo­wa Elż­bie­ta była bez­rad­na, wi­dząc za­śle­pie­nie syna. Pro­si­ła usil­nie o pomoc pry­ma­sa, młod­sze­go brata Zyg­mun­ta, aby prze­gnał z dworu roz­wią­złą dziew­czy­nę, ale i to nie przy­nio­sło żad­ne­go re­zul­ta­tu.

Pró­bo­wa­ła prze­mó­wić Zyg­mun­to­wi do ro­zu­mu, krzy­cząc:

– Oddal ją! Niech opu­ści gra­ni­ce pań­stwa! Nigdy nie zda­rzy­ło się i nie zda­rzy, aby kto­kol­wiek z twego rodu po­ślu­bił na­łoż­ni­cę z niż­sze­go stanu. I ty także tego nie uczy­nisz! Po­słu­chaj mnie i oddal ją!

– Nie, matko! Ko­cha­my się i chce­my być razem. Mamy dzie­ci.

– Zro­zum, to bę­kar­ty! Nawet pew­nym być nie mo­żesz, czy są twoje. Ona zmie­nia ko­chan­ków co noc!

– To nie­praw­da. Ka­za­łem słu­gom ją śle­dzić. Wiem, że jest mi wier­na.

– Jakiś ty na­iw­ny, Zyg­mun­cie! Nie mo­żesz jej po­ślu­bić!

– Mogę. Prawo mi nie za­bra­nia. Nie je­stem kró­lem. Nie mam za za­da­nie za­pew­nić cią­gło­ści dy­na­stycz­nej na tro­nie. To przed­miot tro­ski moich star­szych braci, nie mojej! Na­resz­cie dzię­ku­ję za to, że je­stem naj­młod­szy. Ja chcę ko­chać!

– Ko­chaj sobie, ile chcesz, tylko nie ją! To ga­dzi­na prze­klę­ta! Żmija! Jeśli ją po­ślu­bisz, zgu­bisz sie­bie i kraj! Oddal ją!

– Za­prze­stań, pani!

Zyg­munt wy­biegł osza­la­ły z wście­kło­ści, zo­sta­wia­jąc w kom­na­cie pła­czą­cą matkę.

Za­ła­ma­na mo­nar­chi­ni wkrót­ce zmar­ła. I nikt nie wie­dział, że przy­czy­ni­ła się do tego Kasia, pod­słu­chu­ją­ca znowu po­przez za­cza­ro­wa­ny ka­mień całą roz­mo­wę i prze­kli­na­ją­ca w duchu ro­dzi­ciel­kę swego uko­cha­ne­go. Klą­twa ma­gicz­ne­go pier­ście­nia dzia­ła­ła przez całe wieki. Gdy w przy­szło­ści otwar­to wieko trum­ny mo­nar­chi­ni, Elż­bie­ty Ra­ku­szan­ki, zmar­ło wielu, bio­rą­cych udział w ba­da­niach na­uko­wych gro­bow­ca, gdyż czary Kasi nawet po kil­ku­set la­tach dzia­ła­ły z taką samą siłą. A ona sta­wa­ła się coraz nie­bez­piecz­niej­sza.

 

Dą­że­nie do speł­nie­nia ma­rzeń i zo­sta­nia ko­chan­ką, a w przy­szło­ści żoną króla, stało się dla prze­bie­głej Kasi ob­se­sją. Dla­te­go też, ku za­sko­cze­niu sa­me­go Zyg­mun­ta, po kolei umie­ra­li jego star­si bra­cia, rzą­dzą­cy tą oraz są­sied­ni­mi mo­nar­chia­mi. I nie­ocze­ki­wa­nie on, bę­dą­cy pią­tym w ko­lej­no­ści synem nie­ży­ją­cych już: króla Ka­zi­mie­rza i kró­lo­wej Elż­bie­ty, wobec bez­po­tom­nej śmier­ci swych braci i na­stęp­ców ojca, za­siadł na tro­nie jako pra­wo­wi­ty wład­ca. Kasia pę­ka­ła z dumy! Nie dość, że za­wład­nę­ła jego ser­cem, to w do­dat­ku jesz­cze uro­dzi­ła mu troje dzie­ci!

Pewna suk­ce­su Ka­ta­rzy­na po­cząt­ko­wo nie zda­wa­ła sobie spra­wy, że w od­le­głej mo­nar­chii do­ra­sta­ła uro­cza i re­zo­lut­na dziew­czyn­ka, wy­wo­dzą­ca się z dy­na­stii, w któ­rej mor­der­stwa i prak­ty­ki czar­no­księ­skie zda­rza­ły się nie­prze­rwa­nie od wie­ków, a przod­ko­wie za­gię­li także parol na nie­świa­do­me­go za­gro­że­nia, na­iw­ne­go jak dziec­ko króla Zyg­mun­ta.

 

Oso­bi­ści do­rad­cy mo­nar­chy, a także kra­jo­wy par­la­ment, de­ba­to­wa­li teraz nie­prze­rwa­nie o spra­wie naj­wyż­szej wagi, a mia­no­wi­cie – cią­gło­ści dy­na­stii. Zyg­munt, choć piąty w ko­lej­no­ści syn zmar­łe­go króla Ka­zi­mie­rza, był obec­nie je­dy­nym z rodu, pa­nu­ją­ce­go od dzie­się­cio­le­ci. Star­si bra­cia zmar­li bez­po­tom­nie, zaś po­zo­sta­li rzą­dzi­li in­ny­mi pań­stwa­mi bądź wy­bra­li ka­rie­rę du­chow­ną. Cią­głość dy­na­stii le­ża­ła teraz w rę­kach je­dy­ne­go wład­cy, lecz nikt z moż­nych nie do­pusz­czał nawet myśli, aby na­stęp­cą był po­to­mek, zro­dzo­ny z mieszcz­ki. Chcąc nie chcąc, Zyg­munt mu­siał przy­znać im rację.

Ka­ta­rzy­na pró­bo­wa­ła prze­ko­nać do sie­bie uko­cha­ne­go, lecz ten nie miał wyj­ścia. De­cy­zja już za­pa­dła. Wal­czył sam ze sobą, miał roz­dar­te serce i duszę, jed­nak­że mu­siał sta­nąć na wy­so­ko­ści za­da­nia.

– A zatem nie ko­chasz mnie, jak po sto­kroć przy­się­ga­łeś. Nie bę­dziesz ze mną po wieki, jak mi to po ty­siąc­kroć obie­cy­wa­łeś, Zyg­mun­cie – po­wta­rza­ła mu z wy­rzu­tem, tuląc w łożu roz­pa­lo­ne czoło męż­czy­zny.

– Kasiu naj­droż­sza, nieba bym ci przy­chy­lił, lecz pań­stwo wy­ma­ga ode mnie kon­kret­nych po­czy­nań. Je­stem kró­lem.

– Ale także ojcem moich dzie­ci!

– Na­szych dzie­ci, Ka­sień­ko, na­szych! Przy­się­gam, nigdy o tym nie za­po­mnę i za­dbam o was, naj­le­piej, jak się da.

– Za­dbasz? Co to ma zna­czyć?

– Wy­naj­dę dla cie­bie naj­lep­szą par­tię, ob­da­ru­ję, czym ze­chcesz, bę­dziesz żyła w do­stat­ku. Mo­żesz li­czyć na moją cią­głą opie­kę, a nawet od­wie­dzi­ny, gdy tylko czas i pora okażą się ku temu do­god­ne. Ni­cze­go wię­cej uczy­nić nie zdo­łam, wierz mi, ko­cha­na moja…

Kasia pła­ka­ła rzew­nie, lecz Zyg­munt po­zo­stał nie­ugię­ty. Tym razem łzy ko­chan­ki go nie prze­ko­na­ły, a ma­gicz­ny pier­ścień, jak na złość, aku­rat teraz gdzieś się za­wie­ru­szył!

Ka­ta­rzy­na wy­rzu­ca­ła sobie lek­ko­myśl­ność. Mając za­pew­nio­ne: mi­łość i przy­wią­za­nie Zyg­mun­ta, ro­dząc mu troje dzie­ci i nie­ocze­ki­wa­nie do­wia­du­jąc się o tym, że za­sią­dzie na tro­nie, zba­ga­te­li­zo­wa­ła spra­wę. Będąc pewna, że ko­cha­nek lada mo­ment jej się oświad­czy, a ona zo­sta­nie ko­lej­ną pol­ską kró­lo­wą, od­kła­da­ła za­cza­ro­wa­ny dro­biazg coraz czę­ściej w miej­sca za­po­mnia­ne, nie do­my­śla­jąc się nawet, jak bar­dzo po­trzeb­ny sta­nie się on za mo­ment.

Na razie za­ko­cha­ny w Ka­ta­rzy­nie po uszy Zyg­munt wy­peł­niał wszel­kie zo­bo­wią­za­nia. Wydał ją za za­ufa­ne­go do­rad­cę, pod­skar­bie­go An­drze­ja Ko­ście­lec­kie­go, za­pew­nił rocz­ną pen­sję stu du­ka­tów i prze­ka­zał oka­za­łą ka­mie­ni­cę przy ulicy Brac­kiej w Kra­ko­wie, gdzie bywał czę­stym go­ściem. Rów­no­cze­śnie jed­nak my­ślał o po­li­tycz­nym ma­ria­żu celem za­pew­nie­nia oj­czyź­nie pra­wo­wi­te­go po­tom­ka.

 

Za na­mo­wa­mi do­rad­ców ślub króla z wy­bran­ką, córką wę­gier­skie­go ma­gna­ta i Pia­stów­ny, Bar­ba­rą Za­po­lyą, odbył się w 1512 roku. Cicha i po­boż­na, mło­dziut­ka mał­żon­ka była cał­ko­wi­tym prze­ci­wień­stwem sza­lo­nej, wy­uz­da­nej Ka­ta­rzy­ny i czter­dzie­sto­let­ni wład­ca przy­zna­wał nie­raz ze zdu­mie­niem, że przy niej na­resz­cie od­po­czy­wa oraz po­tra­fi ukoić sko­ła­ta­ne wrza­wą po­li­tycz­ną nerwy.

 

Pew­ne­go razu Kasia usły­sza­ła w swej kom­na­cie ta­jem­ni­cze dźwię­ki i z prze­stra­chem spo­strze­gła, że jej pier­ścień, cudem od­na­le­zio­ny i teraz le­żą­cy na ko­mo­dzie, wkła­da sobie nie­mra­wo na głowę owad, przy­po­mi­na­ją­cy wy­glą­dem sza­rań­czę. Był wiel­ko­ści dłoni i spo­glą­dał na nią ba­daw­czo. Kiedy krzyk­nę­ła i mach­nę­ła dło­nią, by prze­pę­dzić in­tru­za i od­zy­skać bi­żu­te­rię, on ode­zwał się spo­koj­nie, wpra­wia­jąc Kasię w cał­ko­wi­te osłu­pie­nie:

– Ka­ta­rzy­no Ochstat, dajże spo­kój!

– S-skąd mnie znasz? – wy­du­ka­ła wresz­cie zdrę­twia­ła ze stra­chu.

Owad bły­ska­wicz­nie prze­mie­nił się w ru­do­wło­są nie­wia­stę w nie­ty­po­wym, luź­nym stro­ju z cza­sów an­tycz­nych.

– Je­stem Lu­ku­sta.

– Matko! – Str­wo­żo­na Kasia uczy­ni­ła znak krzy­ża. – Ta rzym­ska tru­ci­ciel­ka?

– Ści­ślej, to je­stem dru­id­ką z Galii.

– Pod wła­dzą rzym­ską. To w Rzy­mie mor­do­wa­łaś, nawet ce­sa­rzy.

– Widzę, żeś oczy­ta­na, Ka­ta­rzy­no. – Ko­bie­ta przy­tak­nę­ła i spoj­rza­ła uważ­nie na Mo­ra­wian­kę, ba­wiąc się jej ma­gicz­nym pier­ście­niem.

– Przy­by­łaś z pie­kła?

– Z pie­kła? Nie, ha, ha, ha! – ro­ze­śmia­ła się Lu­ku­sta, uka­zu­jąc pięk­ne zęby.

– Jak więc moż­li­we, że tu je­steś? Prze­cież… hm… za­bi­to cię. Przed wie­ka­mi. – Kasia nadal spo­glą­da­ła wy­stra­szo­na.

– Od­da­li mnie tre­so­wa­nej ży­ra­fie – stwier­dzi­ła po­nu­ro tru­ci­ciel­ka i w cha­rak­te­ry­stycz­ny spo­sób do­tknę­ła lekko dło­nią oko­lic łona. – Tfu! Prze­klę­ci Rzy­mia­nie! A tyle mi za­wdzię­cza­li! Cała Italia niech będzie po wieki przeklęta! 

– Je­steś du­chem?

– Nie­ko­niecz­nie. Po­wiedz­my, że dzię­ki magii sta­łam się nie­śmier­tel­na, Ka­ta­rzy­no z Tel­nic.

– Cze­goż chcesz ode mnie? Za­bra­łaś mi pier­ścień. W jakim celu? Na co ci on, Lu­ku­sto?

– Za­po­mi­nasz chyba, z kim masz do czy­nie­nia. Ja znam dzia­ła­nie tego pier­ście­nia. Wiem o nim wszystko. Wiem, jak go zdo­by­łaś i co już dla cie­bie uczy­nił.

Kasia za­czer­wie­ni­ła się.

– Kie­dyś na­le­żał do mnie.

– Co?

– Tak, tak, droga Ka­ta­rzy­no. To mój pier­ścień. Po­da­ro­wał mi go sam ce­sarz Neron, wraz z in­ny­mi kosz­tow­no­ścia­mi, w po­dzię­ce za zgła­dze­nie brata. Po mojej śmier­ci całe bo­gac­two roz­trwo­ni­li zło­dzie­je i inne szu­mo­wi­ny! Wszyst­ko prze­pa­dło. Zja­wiam się jed­nak od czasu do czasu, uka­zu­jąc śmier­tel­ni­kom, kiedy mam spra­wę do za­ła­twie­nia. Teraz znowu go po­trze­bu­ję.

– Na­le­ży do mnie.

– Na­le­żał. I to przez bar­dzo krót­ką chwi­lę – stwier­dzi­ła Ga­lij­ka, mru­żąc oczy. – To mój pier­ścień, jedyna znam pełnię jego możliwości. To ja nada­łam mu cza­ro­dziej­skie wła­ści­wo­ści.

– A ja je jesz­cze wzmoc­ni­łam! – po­wie­dzia­ła hardo Kasia.

– I pod­stęp­nie za­mor­do­wa­łaś wła­sne­go męża, choć ofi­cjal­nie zmarł na czerwonkę.

– Ktoś inny po­wi­nien nim być… – szep­nę­ła ze łzami w oczach Mo­ra­wian­ka.

– Nie wyj­dziesz za niego, Ka­ta­rzy­no. Król nigdy nie po­ślu­bi mieszcz­ki, nawet jeśli jest jego ko­chan­ką i uro­dzi­ła mu dzie­ci. – Lu­ku­sta uśmiech­nę­ła się z po­li­to­wa­niem, czym roz­zło­ści­ła Kasię.

– Nie wiesz, o czym mó­wisz, wiedź­mo!

– No, no, bacz na słowa, Ka­ta­rzy­no Tel­ni­czan­ko! Mnie na­zy­wa­no, zresz­tą zgod­nie z peł­nio­ną funk­cją, „ofi­cjal­ną tru­ci­ciel­ką rzym­ską”. To o tobie coraz czę­ściej ma­wia­ją „Żmija”. A będą jesz­cze go­rzej…

– Kró­lo­wej tak nie nazwą!

– Oj, nazwą, nazwą i kró­lo­wą. Cho­ciaż nie cie­bie mam na myśli… Poza tym, uwa­żaj na wła­sne zdro­wie. Znowu je­steś brze­mien­ną. Czy istot­nie to zmar­ły tak nagle mąż jest ojcem dzie­cię­cia? A może król Zyg­munt, by­wa­ją­cy nader czę­sto na Brac­kiej?

– Nic ci do tego.

– Praw­da, nic, choć ja swoje wiem…

– Po­trze­bu­ję tego pier­ście­nia. – Kasia spoj­rza­ła bła­gal­nie na Lu­ku­stę.

– Co ty knu­jesz, Be­styj­ko? – Tru­ci­ciel­ka po­pa­trzy­ła roz­ba­wio­na. – Coraz bar­dziej mi im­po­nu­jesz! Chcia­ła­bym mieć taką córkę!

– Po­mi­nę te słowa mil­cze­niem. Pier­ście­nia po­trze­bu­ję, bo jest moim ta­li­zma­nem – skła­ma­ła ostrym tonem Tel­ni­czan­ka.

– Ta­li­zma­nem? Ha, ha, ha! Czy chcesz mi wmó­wić, że nie pla­nu­jesz ko­lej­nych mor­derstw i rzu­ca­nia uroku na naj­bliż­szych z oto­cze­nia twego ko­chan­ka, Zyg­mun­ta Ja­giel­lo­na? Prze­cież w tym celu uży­wa­łaś dotąd pier­ście­nia.

Kasia za­ci­snę­ła ze zło­ści usta i mil­cza­ła.

– Widzę, że nie od­pu­ścisz. Ależ masz cha­rak­te­rek! Ha, ha, ha! Do­praw­dy, szcze­rze współ­czu­ję twoim wro­gom. A dotąd są­dzi­łam, że tylko moja krew, pły­ną­ca w ży­łach wielu prze­bie­głych Wło­szek, do­da­je ta­kie­go cha­rak­te­ru nie­wia­stom. Do­brze zatem, za­wrzyj­my umowę. Po­ży­czę ten pier­ścień od cie­bie, lecz potem ci go oddam. Słowo ga­lij­skiej dru­id­ki. Zgoda?

– Po co ci aku­rat on jeden? Sama wspo­mnia­łaś, że mia­łaś ich mnó­stwo.

– Al­bo­wiem ten za­dzia­ła do­kład­nie tutaj. Ma w tym kraju naj­więk­szą moc, spraw­dził się już wie­lo­krot­nie w twych rę­kach i dla­te­go wła­śnie tu jest mi po­trzeb­ny.

– Tu? W jakim celu? – Zdu­mio­na Mo­ra­wian­ka unio­sła brwi.

– Ja także szy­ku­ję ma­riaż dla twego uko­cha­ne­go króla – od­par­ła ze śmie­chem Lu­ku­sta.

– Co? Zyg­munt jest tylko mój!

– Ści­ślej, teraz jest jesz­cze cią­gle Bar­ba­ry Za­po­lyi, swo­jej obec­nej żony. Jest drugi paź­dzier­ni­ka 1515 roku i po ko­lej­nym po­ro­dzie kró­lo­wa wła­śnie umie­ra w strasz­li­wych mę­czar­niach. – Tru­ci­ciel­ka wło­ży­ła pier­ścień na palec i po­pa­trzy­ła uważ­nie na mi­go­czą­cy ka­mień. – Zyg­munt jest obok i pła­cze rzew­nie, lecz nic już po­ra­dzić nie może. Żona po­zo­sta­wi­ła mu dwie córki: Ja­dwi­gę i Annę…

– Muszę go po­cie­szyć! Po­trze­bu­je mnie teraz! – go­rącz­ko­wa­ła się Kasia, czym prę­dzej wkła­da­jąc wy­zy­wa­ją­ce szaty i ma­lu­jąc twarz.

– Do­brze, niech bę­dzie, po­zwo­lę ci na kilka lat mi­ło­snych unie­sień. Ale potem mu­sisz ustą­pić miej­sca innej bia­ło­gło­wie.

– Nie ro­zu­miem.

– Mam tu do speł­nie­nia misję, już ci to tłu­ma­czy­łam.

– Jaką misję?

– Po zmar­łej teraz wła­śnie Bar­ba­rze Zyg­munt po­ślu­bi…

– Mnie! – prze­rwa­ła jej zde­cy­do­wa­nym tonem Ka­ta­rzy­na.

– Nie, Ka­ta­rzy­no, to się nigdy nie sta­nie. Po­ślu­bi moją da­le­ką krew­ną.

– Co? Szy­ku­jesz mu nową par­tię?

– Ow­szem. Pro­sto z Włoch! Po to tu przy­by­łam.

– Z… Włoch? – Kasia stru­chla­ła.

– Tak, Ka­ta­rzy­no. I nie dziwi mnie twa re­ak­cja. Wiem o tym, co zro­bi­łaś. Przede mną nic się ukryć nie może. Przed laty pró­bo­wa­łaś zgła­dzić moją krew­niacz­kę.

– Pier­ścień po­ka­zał, że mi za­gra­ża…

– Miał rację! Bo to wła­śnie ją za­mie­rzam spro­wa­dzić do Rze­czy­po­spo­li­tej! Zwie się Bona Sfo­rza. I ona zo­sta­nie nową kró­lo­wą! Oca­li­łam ją wów­czas, choć bied­ne dziec­ko wraz z matką cią­gle wie­rzy, że jej uzdro­wie­nie wy­mo­dli­ły za­kon­ni­ce.

– I co teraz?

– Cóż, przy­bę­dzie tutaj w od­po­wied­nim cza­sie. Po­win­nam cię za to zabić, Ka­ta­rzy­no. Czy­nię tak z każ­dym, kto za­gra­ża moim po­tom­ki­niom. Jed­nak­że im­po­nu­jesz mi siłą cha­rak­te­ru. Na razie zatem od­da­ję ci Ja­giel­lo­na. Ko­chaj, póki mo­żesz!

– A co z jego cór­ka­mi?

– Zo­sta­wiam ci wolną rękę, Ka­ta­rzy­no. Rób z nimi, co ze­chcesz!

– A więc, do­brze. – Ka­ta­rzy­na prze­ję­ła pier­ścień i wło­ży­ła na palec, zer­ka­jąc w śro­dek barw­ne­go ka­mie­nia i ścią­ga­jąc zło­wro­go brwi. – Jedna umrze po kilku la­tach. A druga, star­sza, wyj­dzie za mąż, lecz wsku­tek za­ła­ma­nia się pod­ło­gi zam­ko­wej ule­gnie strasz­li­we­mu wy­pad­ko­wi, sta­jąc się odtąd pa­skud­ną i nie­mi­łą swemu mę­żo­wi ka­le­ką.

– Brawa! – Lu­ku­sta kla­snę­ła i spoj­rza­ła z po­dzi­wem na zmie­nio­ną twarz osza­la­łej z wście­kło­ści Tel­ni­czan­ki, po czym na po­wrót przy­bra­ła po­stać sza­rań­czy i od­fru­nę­ła.

– A ja rów­no­cze­śnie po­ja­wię się w nowym wcie­le­niu, jako Anna Sydow, nie­śmier­tel­na ko­chan­ka tegoż męża, bran­den­bur­skie­go elek­to­ra. Aby mnie za­pa­mię­ta­no, będę przez wieki uka­zy­wać się na te­re­nie oko­licz­nych zam­ków, nio­sąc po­strach i za­gła­dę każ­de­mu, kto mnie zo­ba­czy. Prze­ra­ża­ją­cą sta­nie się opo­wieść o „Damie w bieli” z czar­nym pier­ście­niem na palcu, zja­wie, nę­ka­ją­cej wszyst­kich po­tom­ków dy­na­stii Ja­giel­lo­nów oraz ich pod­da­nych. Taka bę­dzie moja ze­msta – wy­szep­ta­ła Ka­ta­rzy­na i za­śmia­ła się strasz­li­wie.

 

Po trzy­let­nim po­cie­sza­niu uko­cha­ne­go Zyg­mun­ta, Kasia mu­sia­ła zgo­dzić się na jego ślub z nową kan­dy­dat­ką, krew­ną Lu­ku­sty, ślicz­ną Boną, w za­mian za co za­cho­wa­ła ma­gicz­ny pier­ścień.

Ze­mści­ła się jed­nak okrut­nie na naj­bliż­szych ko­chan­ka i jego mał­żon­ki, unie­moż­li­wia­jąc pierw­sze­mu sy­no­wi i imien­ni­ko­wi spło­dze­nie na­stęp­cy (co przy­nio­sło kres dy­na­stii Ja­giel­lo­nów), za­bi­ja­jąc dru­gie­go syna za­le­d­wie kilka dni po na­ro­dzi­nach, mor­du­jąc ko­lej­ne sy­no­we, przy­czy­nia­jąc się wresz­cie do otru­cia w przy­szło­ści także samej Bony.

Ka­ta­rzy­na czy­ni­ła jesz­cze roz­pacz­li­we za­bie­gi, aby wzbu­dzić za­zdrość w królu, rzu­ca­jąc urok na wielu wy­so­ko po­sta­wio­nych urzęd­ni­ków pań­stwo­wych. Przy uży­ciu sta­ro­żyt­nej bły­skot­ki od Lu­ku­sty, swo­ich cza­rów i magii, pró­bo­wa­ła nawet uwieść bi­sku­pa prze­my­skie­go Pio­tra To­mic­kie­go i kanc­le­rza Krzysz­to­fa Szy­dło­wiec­kie­go. Te wy­sił­ki da­wa­ły jej tylko krót­ko­trwa­łe uczu­cie sa­tys­fak­cji, po­nie­waż mo­nar­cha coraz czę­ściej sta­rał się uni­kać go­rą­ce­go spoj­rze­nia oraz czu­łych ra­mion i na­mięt­nych ust Tel­ni­czan­ki wie­dząc, jak łatwo im ulega. Do­dat­ko­wo przez sze­reg lat strze­gła go pil­nie za­zdro­sna i pod­stęp­na krew­niacz­ka Lu­ku­sty, kró­lo­wa Bona.

W ostat­nich la­tach życia Ka­ta­rzy­na Tel­ni­czan­ka wy­je­cha­ła na wschód, by być bli­sko swego je­dy­ne­go syna, bi­sku­pa wi­leń­skie­go, Jana. Po śmier­ci po­cho­wa­na zo­sta­ła w Kra­ko­wie. Za­pa­mię­ta­na jako „Pol­ska Me­du­za z Brac­kiej”, nigdy nie po­go­dzi­ła się z utra­tą mi­ło­ści Zyg­mun­ta, bo też tak na­praw­dę on nigdy nie prze­stał jej pra­gnąć ani też ko­chać.

 

Jeśli wra­żeń Cię głód

Zagna kie­dyś na wschód

Nie za długo tam chyba wy­trzy­masz

Lecz na wscho­dzie przy­naj­mniej

Życie pły­nie zwy­czaj­nie

Słoń­ce wscho­dzi i dzień się za­czy­na

A w Kra­ko­wie na Brac­kiej pada deszcz…

(Grze­gorz Tur­nau, Brac­ka, frag­ment)