W domu ojca

Słoń­ce kryło się już za po­bie­lo­ny­mi je­sien­nym śnie­giem wier­cha­mi Za­chod­nich Tatr, kiedy opu­ści­łem karcz­mę i skrę­ci­łem w stro­nę cmen­ta­rza. Stypa po po­grze­bie ojca prze­ro­dzi­ła się w pi­jań­stwo, dla­te­go szyb­ko wy­sze­dłem. Nie zna­łem tam zresz­tą pra­wie ni­ko­go. Było wy­jąt­ko­wo cie­pło jak na tę porę roku. Wiatr halny pę­dził uli­ca­mi tu­ma­ny kurzu. Ję­cza­ły wy­gi­na­ne ko­na­ry sta­rych ja­wo­rów, a po­dmu­chy wi­chu­ry zry­wa­ły z nich suche, pię­cio­pal­cza­ste li­ście. Skrzy­pia­ła sta­lo­wa furta cmen­tar­na, gdy zmie­rza­łem w kie­run­ku grobu ojca.

Na ławce obok mo­gi­ły sie­dzia­ła jakaś ko­bie­ta. Wiatr za­sła­niał jej twarz wo­alem czar­nych, po­tar­ga­nych wło­sów, ale roz­po­zna­łem ją po dłu­giej, ża­łob­nej sukni. Zwró­ci­łem na nią uwagę pod­czas po­grze­bu. Stała na ubo­czu w wiel­kim ka­pe­lu­szu. Nie spo­sób było jej nie za­uwa­żyć ze wzglę­du na prze­dziw­ną kre­ację, ni­czym z te­atru, albo przed­wo­jen­ne­go filmu. Jej dłu­gie, czar­ne fałdy cią­gnę­ły się po ziemi, zaś ponad cia­snym gor­se­tem bie­li­ły się nagie ra­mio­na.

Po­grzeb był skrom­ny, bez księ­dza, który od­mó­wił od­pra­wie­nia ob­rzę­du nad gro­bem ate­isty. Z ro­dzi­ny, oprócz mnie, była jesz­cze tylko ciot­ka z wuj­kiem. Stypę zor­ga­ni­zo­wał za­ko­piań­ski od­dział Związ­ku Ar­ty­stów Pla­sty­ków, oj­ciec był bo­wiem ma­la­rzem, i to nawet w pew­nych krę­gach dosyć zna­nym. Ja jed­nak wie­dzia­łem o nim nie­wie­le. No ale któż w dzi­siej­szych cza­sach in­te­re­su­je się ma­lar­stwem…

Ko­bie­ta w czer­ni nawet nie spoj­rza­ła w moją stro­nę, kiedy po­chy­li­łem się nad gład­ką płytą gra­ni­tu i za­pa­liłem znicz. Mimo póź­nej pory, cały czas nie­ru­cho­mo sie­dzia­ła na ławce obok. Uzna­łem, że wy­pa­da się cho­ciaż przed­sta­wić i za­py­tać, czy może cze­goś nie po­trze­bu­je.

– Na­zy­wam się Adam Pęksa. Je­stem synem zmar­łe­go.

Przez chwi­lę mi­gnę­ła mi myśl, czy do­brze po­wie­dzia­łem, czy o kimś, kto zgi­nął w wy­pad­ku sa­mo­cho­do­wym, mówi się zmar­ły. Może po­win­no się mówić: za­bi­te­go, ofia­ry? Ale skoro to oj­ciec był spraw­cą wy­pad­ku, pro­wa­dząc pod wpły­wem al­ko­ho­lu…

Ko­bie­ta nie­spo­dzie­wa­nie prze­rwa­ła moje se­man­tycz­ne roz­wa­ża­nia.

– Mam na imię Maria.

W czer­wo­nym świe­tle zni­cza do­strze­głem jej twarz o ostrych ry­sach i roz­ma­za­ny, czar­ny ma­ki­jaż wokół za­pła­ka­nych oczu. Wy­glą­da­ła dosyć upior­nie.

– Miesz­ka­łam z An­drze­jem. – Pod­nio­sła się z ławki i sta­nę­ła obok mnie. Była mo­je­go wzro­stu. Po­czu­łem mocne per­fu­my o in­ten­syw­nie ka­dzi­dla­nym za­pa­chu. – Chciał­by pan pew­nie do­stać się do jego domu?

Przy­je­cha­łem do Za­ko­pa­ne­go z sa­me­go rana i nie zdą­ży­łem jesz­cze zaj­rzeć do domu ojca. Mia­łem jed­nak ze sobą klu­cze i za­mie­rza­łem za­trzy­mać się tam na noc, a nawet na kilka nocy, w za­leż­no­ści, ile czasu miało zająć za­ła­twie­nie wszyst­kich spraw. Raz jesz­cze przyj­rza­łem się ko­bie­cie. Czy do­brze zro­zu­mia­łem? Czy mó­wiąc o miesz­ka­niu z moim ojcem, chcia­ła dać mi do zro­zu­mie­nia, że po­zo­sta­ła w tym domu po jego śmier­ci?

– Tak – od­par­łem. – Ro­zu­miem, że miesz­ka tam pani?

– O ile pan się zgo­dzi, zo­sta­ła­bym, do­pó­ki nie znaj­dę sobie no­we­go lokum.

Cóż mia­łem od­po­wie­dzieć? Prze­cież nie zo­sta­wił­bym jej na cmen­ta­rzu bez dachu nad głową. Z dru­giej zaś stro­ny ogar­nę­ła mnie cie­ka­wość. Wszyst­ko wska­zy­wa­ło na to, że ta ko­bie­ta była naj­bliż­szą dla mo­je­go ojca osobą i może mógł­bym się od niej do­wie­dzieć cze­goś wię­cej o jego życiu. Dla­te­go za­pro­si­łem ją do sa­mo­cho­du i po­je­cha­li­śmy do Strą­żysk, do domu, gdzie spę­dzi­łem wcze­sne dzie­ciń­stwo.

Od lat nie wi­dzia­łem się z ojcem. Matka ode­szła od niego, kiedy byłem jesz­cze dziec­kiem. Prze­pro­wa­dzi­ła się ze mną do War­sza­wy i tam za­ło­ży­ła nową ro­dzi­nę. Tam też do­tar­ła do mnie wia­do­mość o jego śmier­ci. Traf chciał, że wy­pa­dek wy­da­rzył się pod War­sza­wą i chcąc nie chcąc, to ja mu­sia­łem zająć się cia­łem. Na szczę­ście skon­tak­to­wał się ze mną pre­zes związ­ku ar­ty­stów i po­mógł za­ła­twić więk­szość rze­czy. Na jego też proś­bę zde­cy­do­wa­łem o kre­ma­cji zwłok i wy­sła­niu urny do Za­ko­pa­ne­go.

Oka­za­ło się po­nad­to, że oj­ciec nie zo­sta­wił te­sta­men­tu i w świe­tle prawa, jako że nie po­sia­dał wię­cej dzie­ci, byłem jego je­dy­nym spad­ko­bier­cą. Nie wie­dzia­łem, jaki ma­ją­tek odzie­dzi­czy­łem, dla­te­go mu­sia­łem za­trzy­mać się pod Ta­tra­mi na kilka dni, aby się w tym wszyst­kim ro­ze­znać.

Willę Pęk­sów w Strą­ży­skach za­pa­mię­ta­łem jako nie­du­ży, ale sty­lo­wy, drew­nia­ny dom, zbu­do­wa­ny jesz­cze przed wojną. Kiedy jed­nak za­je­cha­li­śmy tego wie­czo­ra na jej po­dwó­rze, zro­bi­ła na mnie wra­że­nie za­nie­dba­nej ru­de­ry. Ogró­dek, o który nie­gdyś dbała nie­boszcz­ka bab­cia, leżał odło­giem, po­dwó­rze za­wa­lo­ne było roz­ma­ity­mi ru­pie­cia­mi, a sam bu­dy­nek wy­glą­dał na wy­ma­ga­ją­cy pil­ne­go re­mon­tu.

Maria otwo­rzy­ła klu­czem stare, prze­raź­li­wie skrzy­pią­ce drzwi i wpu­ści­ła mnie do środ­ka. Ciem­na sień pro­wa­dzi­ła do sa­lo­nu, któ­re­go ścia­ny zdo­bi­ły licz­ne ob­ra­zy. Nie były to jed­nak prace ojca, ale ja­kieś star­sze płót­na. Po­my­śla­łem, że mogą być cenne i uśmiech­ną­łem się w duchu. Salon łą­czył się z otwar­tą kuch­nią, zaś od sy­pial­ni od­dzie­la­ły go tylko wi­szą­ce w fu­try­nie sznu­ry ko­ra­li­ków. Do ła­zien­ki wcho­dzi­ło się z sieni, skąd rów­nież stro­me scho­dy pro­wa­dzi­ły na pod­da­sze.

– U góry miał pra­cow­nię – wy­ja­śni­ła ko­bie­ta. – Jeśli można, za­trzy­mam się tam, do­pó­ki cze­goś sobie nie znaj­dę.

– A jest tam na czym spać? – spy­ta­łem tylko, nie mogąc jej prze­cież od­mó­wić moż­li­wo­ści no­co­wa­nia w domu, w któ­rym miesz­ka­ła już od co naj­mniej kilku lat.

Kiw­nę­ła głowa i za­czę­ła wspi­nać się po skrzy­pią­cych scho­dach na pię­tro.

Byłem wy­koń­czo­ny. Roz­pa­ko­wa­łem się tylko w sy­pial­ni i szyb­ko po­sze­dłem spać.

 

*

 

Obu­dził mnie za­pach świe­żo za­pa­rzo­nej kawy. Spoj­rza­łem na ze­ga­rek. Mu­sia­łem spać jak za­bi­ty, był już bo­wiem późny ranek. Sły­sząc krzą­ta­nie w kuch­ni, zwlo­kłem się z łóżka.

 Usły­sza­łem głos Marii:

– Zje pan śnia­da­nie?

Szyb­ko wspo­mnia­łem mi­nio­ny wie­czór, uświa­da­mia­jąc sobie jed­no­cze­śnie, że je­stem tu tylko go­ściem. Ubra­łem się i po­dsze­dłem do stołu, za­sta­wio­ne­go już por­ce­la­no­wy­mi ta­le­rza­mi i fi­li­żan­ka­mi. Zer­k­ną­łem do kuch­ni. Ko­bie­ta stała do mnie tyłem i kro­iła chleb. Miała na sobie czar­ny szla­frok, tak krót­ki, że widać było jej gołe uda. Nie dało się nie zwró­cić uwagi, jak zgrab­ne miała nogi. Dłu­gie, roz­pusz­czo­ne włosy się­ga­ły jej nie­mal do pasa.

– Nalać panu kawy? – spy­ta­ła, wcho­dząc do sa­lo­nu z ta­le­rzem ka­na­pek i me­ta­lo­wym im­bry­kiem, z któ­re­go wy­do­by­wa­ła się smuga go­rą­cej pary.

– Pro­szę – od­par­łem, przy­glą­da­jąc się, jak stąpa na bo­sa­ka.

Długi nos i bli­sko osa­dzo­ne, ciem­ne oczy nada­wa­ły jej twa­rzy ostrych rysów. W dzien­nym świe­tle po­ran­ka wy­glą­da­ła na sporo star­szą ode mnie, cho­ciaż jesz­cze chwi­lę wcze­śniej, ob­ser­wu­jąc od tyłu jej nie­na­gan­ną fi­gu­rę, wzią­łem ją za młód­kę, która za­wró­ci­ła ojcu w gło­wie. Nie­dba­le prze­wią­za­ny, swo­bod­ny ne­gliż wska­zy­wał, że czuje się jak u sie­bie. Kiedy na­chy­li­ła się nad sto­łem, na­le­wa­jąc mi do fi­li­żan­ki kawę, jej szla­fro­k roz­su­nął się nieco zbyt sze­ro­ko i chcąc nie chcąc, za­uwa­ży­łem obie pier­si po­ru­sza­ją­ce się w wy­cię­ciu de­kol­tu. Pod spodem była zu­peł­nie naga. Po chwi­li po­pra­wi­ła jed­nak pasek i spo­koj­nie usia­dła na­prze­ciw­.

– Mam sio­strę pod Kra­ko­wem – po­wie­dzia­ła, po­pi­ja­jąc kawę. – Prze­nio­sę się do niej za kilka dni. Pan za­pew­ne bę­dzie chciał sprze­dać dom?

– Od dawna pani tu miesz­ka? – Po­sta­no­wi­łem za­py­tać z innej becz­ki.

– Nie utrzy­my­wał pan kon­tak­tu z ojcem?

– Tak się uło­ży­ło życie. Nie mia­łem na to wpły­wu.

– Byłam z An­drze­jem przez sie­dem lat. Ale nie rosz­czę sobie żad­nych pre­ten­sji do spad­ku. Stało się, co się stało. Ko­cha­łam An­drze­ja, a nie to, co po­sia­dał. Zrobi pan z tym wszyst­kim, co uzna za sto­sow­ne. Naj­wy­żej po­pro­szę o kilka oso­bi­stych rze­czy.

– Mogę tylko wy­ra­zić ubo­le­wa­nie, że nie mie­li­śmy oka­zji się wcze­śniej po­znać. Ta śmierć jest dla pani za­pew­ne więk­szym cio­sem niż dla mnie. Oczy­wi­ście może pani tu zo­stać tak długo, jak tylko chce. Muszę się do­pie­ro ro­ze­znać w spra­wach ojca. Pani pew­nie le­piej się w tym wszyst­kim orien­tu­je.

Jed­nak pa­trząc na nią, za­miast my­śleć o jej cier­pie­niu, za­czą­łem sobie mimo woli wy­obra­żać jej ciało, przy­sło­nię­te je­dy­nie cien­kim szla­fro­kiem. Była nie­wąt­pli­wie atrak­cyj­ną ko­bie­tą i po­czu­łem de­li­kat­ne ukłu­cie za­zdro­ści na myśl o sło­dy­czy, ja­kiej za­zna­wał pew­nie z nią w sy­pial­ni mój oj­ciec.

 – Może będę mógł li­czyć na pani pomoc? – rzu­ci­łem spon­ta­nicz­nie.

Oka­za­ło się, że spra­wy fi­nan­so­we, które za­sta­łem na miej­scu, przed­sta­wia­ły się tra­gicz­nie. Oj­ciec od lat za­le­gał z wie­lo­ma płat­no­ścia­mi, a na hi­po­te­ce domu sie­dział już bank. Cu­dow­ny sen o spad­ku po ojcu ar­ty­ście pękł jak bańka my­dla­na, to­piąc moje plany pod zim­nym prysz­ni­cem twar­dej rze­czy­wi­sto­ści. Za­miast cie­szyć się za­ko­piań­skim ma­jąt­kiem, mu­sia­łem po­my­śleć, jak spła­cić te wszyst­kie długi. Pierw­sze kroki skie­ro­wa­łem do związ­ku ar­ty­stów. Byłem prze­ko­na­ny, że jego ob­ra­zy muszą mieć jakąś war­tość.

Pre­zes związ­ku, po­staw­ny je­go­mość z brzu­chem i długą, siwą brodą, wziął mnie pod ramię i za­pro­wa­dził do ma­ga­zy­nu.

– Coś panu po­ka­żę – rzekł. – Kie­dyś o płót­na pana ojca za­bi­ja­li się ko­lek­cjo­ne­rzy. Można je zna­leźć nie tylko w sto­li­cy, ale i w Ber­li­nie, czy Wied­niu.

Przy­po­mnia­łem sobie kilka z jego ob­ra­zów. Ich re­pro­duk­cje można było zna­leźć nawet na Wi­ki­pe­dii. Cha­rak­te­ry­zo­wał je pe­wien mrocz­ny, ma­gicz­ny kli­mat. An­drzej Pęksa znany był z ma­lo­wa­nia świa­ta lu­do­wych baśni, peł­ne­go fan­ta­stycz­nych po­sta­ci wiedźm, kar­łów, wam­pi­rów i to­pie­lic. Świa­ta na­sy­co­ne­go grozą i ero­ty­zmem.

– Tak ma­lo­wał jesz­cze dzie­sięć lat temu – po­wie­dział pre­zes. – A tu mam kilka jego współ­cze­snych dzieł. Pro­szę spoj­rzeć. To czy­sta por­no­gra­fia.

Rzu­ci­łem okiem na wy­su­wa­ne ze sta­lo­wej szafy ramy pełne olej­nych ob­ra­zów, upcha­nych jeden przy dru­gim. W isto­cie, płót­na przed­sta­wia­ły ko­bie­ty w wul­gar­nych po­zach, pre­zen­tu­ją­ce swoje na­rzą­dy płcio­we. Ich twa­rzy, na­ma­lo­wa­nych w mocno eks­pre­sjo­ni­stycz­ny spo­sób, nie można było roz­po­znać.

– Nikt nie ku­pu­je tego szka­ra­dzień­stwa. Jeśli ktoś po­trze­bu­je por­no­gra­fii, znaj­dzie ją w In­ter­ne­cie, a nie w ga­le­rii.

Obiad zja­dłem na mie­ście i do­pie­ro wie­czo­rem wró­ci­łem zdo­ło­wa­ny do Strą­żysk. Nie mia­łem do­brych wie­ści dla pani Marii, choć po­my­śla­łem, że pew­nie mu­sia­ła sobie zda­wać spra­wę z ich trud­nej sy­tu­acji fi­nan­so­wej. To by uspra­wie­dli­wia­ło za­nie­dba­ny wy­gląd domu. Po­zo­sta­wa­ło mi osza­co­wać war­tość ob­ra­zów wi­szą­cych w sa­lo­nie oraz prze­gląd­nąć pra­cow­nię ojca. Tam jesz­cze mogły skry­wać się ja­kieś war­to­ścio­we rze­czy.

Wcho­dząc do domu, za­uwa­ży­łem pa­lą­ce się na pod­da­szu świa­tło. Mo­głem więc bez kło­po­tli­we­go to­wa­rzy­stwa sfo­to­gra­fo­wać zdo­bią­ce salon płót­na, aby na­stęp­nie zwró­cić się do Desy o ich wy­ce­nę. W spo­ko­ju zja­dłem rów­nież ko­la­cję oraz otwo­rzy­łem zna­le­zio­ną w barku gru­ziń­ską bran­dy. Na po­pra­wę na­stro­ju na­la­łem sobie od razu pół szklan­ki.

Le­d­wie się na­pi­łem, do­bie­gło mnie skrzy­pie­nie scho­dów pro­wa­dzą­cych na pod­da­sze. Po chwi­li do sa­lo­nu we­szła pani Maria. Nie zna­łem zu­peł­nie jej zwy­cza­jów, dla­te­go po raz ko­lej­ny tego dnia za­sko­czy­ła mnie ubio­rem. Tym razem oprócz zna­ne­go mi już de­za­bi­lu miała na no­gach czar­ne, wzo­rzy­ste poń­czo­chy, za­pię­te do nik­ną­cych pod skra­jem krót­kie­go szla­fro­ka pod­wią­zek. Można się było do­my­ślić, że pod spodem ukry­wa jakiś ro­dzaj zmy­sło­wej, ero­tycz­nej bie­li­zny.

– Zro­bić panu ko­la­cję?

– Dzię­ku­ję, ja­dłem – od­par­łem, nie mogąc ode­rwać od niej wzro­ku.

Wy­glą­da­ła ra­czej na pro­sty­tut­kę, która przy­szła na spo­tka­nie z klien­tem, niż na po­grą­żo­ną w ża­ło­bie wdowę. Nie­mniej tchnę­ło od niej spe­cy­ficz­nym sek­sa­pi­lem i czu­łem, jak mnie po­cią­ga. Dla­cze­go jed­nak tak się ubra­ła? Czyż­by chcia­ła swój żal ukoić w moich ra­mio­nach? Nie po­wiem, ale ta myśl bar­dzo mnie pod­nie­ci­ła.

– Może na­pi­je się pani ze mną bran­dy?

Nic nie od­po­wie­dzia­ła, ale wzię­ła z szaf­ki li­te­rat­kę i usia­dła przy stole.

– Kiep­sko to wszyst­ko wy­glą­da – rze­kłem smut­nym tonem. – Dom przej­mie za długi bank.

Po­ki­wa­ła tylko głową, jakby do­sko­na­le o tym wszyst­kim wie­dzia­ła. Opróż­ni­li­śmy w mil­cze­niu nasze na­czy­nia. Za­pew­ne z po­wo­du zmę­cze­nia i stre­su al­ko­hol szyb­ko ude­rzył mi do głowy.

– Chciał­bym, żeby po­ka­za­ła mi pani pra­cow­nię ojca. Być może jest tam jesz­cze coś, co można by spie­nię­żyć na po­czet spła­ty ra­chun­ków.

– Chodź­my zatem na górę.

Nie wiem, czy wła­ści­wie to oce­ni­łem, ale od­nio­słem wra­że­nie, jakby tylko cze­ka­ła na ten mo­ment, aby wresz­cie za­brać mnie na pię­tro. Pod­nie­co­ny tą myślą i roz­ocho­co­ny wy­pi­tym al­ko­ho­lem ru­szy­łem za nią po stro­mych scho­dach. Kiedy otwo­rzy­ła drzwi i za­pa­li­ła świa­tło, w oczy rzu­ci­ły mi się dwie szta­lu­gi z nie­do­koń­czo­ny­mi płót­na­mi. Oba przed­sta­wia­ły wul­gar­ne ko­bie­ce pozy. Ko­bie­tą, któ­rej na­gie­go ciała oj­ciec nie do­koń­czył już ma­lo­wać, była nie­wąt­pli­wie sto­ją­ca przede mną pani Maria. Kątem oka do­strze­głem sze­ro­kie, nie­za­ście­lo­ne ni­czym grzesz­ny bar­łóg łoże. Od­su­ną­łem welon jej czar­nych wło­sów i po­ca­ło­wa­łem w kark.

Od­wró­ci­ła się gwał­tow­nie jak po­ra­żo­na prą­dem. Pełną gnie­wu twa­rzą, mio­ta­jąc ocza­mi gromy, skie­ro­wa­ła mój wzrok na prze­ciw­le­głą ścia­nę. Opę­ta­ny ślepą żądzą, nie zwró­ci­łem wcze­śniej uwagi na swo­isty oł­ta­rzyk, który się tam znaj­do­wał. Po­mię­dzy dwoma lich­ta­rza­mi wi­siał po­kaź­nych roz­mia­rów au­to­por­tret mo­je­go ojca. Oj­ciec odzia­ny w szkar­łat­ny płaszcz, z łysą czasz­ką i czar­ną bród­ką wy­glą­dał wprost de­mo­nicz­nie. Jego ciem­ne, przy­mru­żo­ne oczy świ­dro­wa­ły mnie z tak pie­kiel­ną prze­ni­kli­wo­ścią, że po ple­cach prze­biegł mi dreszcz stra­chu. Nagle do­strze­głem coś jesz­cze. Pod por­tre­tem, na co­ko­li­ku, stała urna z jego pro­cha­mi, którą kilka dni temu wy­sła­łem do Za­ko­pa­ne­go z kre­ma­to­rium!

Za­drża­łem z prze­ję­cia.

– Skąd pani to ma?

– W gro­bow­cu po­cho­wa­na zo­sta­ła pusta kopia – od­par­ła oschle. – Zro­bi­łam tylko to, o co mnie pro­sił na wy­pa­dek swo­jej śmier­ci. Myślę, że to je­dy­na na­praw­dę war­to­ścio­wa rzecz w tym domu.

 

*

 

Zdję­cia ob­ra­zów z sa­lo­nu, przed wy­sła­niem ich do Desy, po­ka­za­łem w za­ko­piań­skim związ­ku ar­ty­stów. Ucie­szy­li mnie tam in­for­ma­cja­mi, że są to dzie­ła zna­nych ar­ty­stów i nie­wąt­pli­wie mają sporą war­tość.

Tym­cza­sem moje myśli za­przą­ta­ła inna rzecz. Było mi wstyd z po­wo­du tego, jak za­cho­wa­łem się ze­szłe­go dnia w sto­sun­ku do pani Marii. Nie­wąt­pli­wie był to wpływ wy­pi­te­go al­ko­ho­lu, nie­mniej jed­nak po­sta­no­wi­łem, nie dba­jąc o kosz­ty, kupić bu­kiet kwia­tów i prze­pro­sić za moje czyny.

Na pod­da­szu pa­li­ło się świa­tło, toteż szyb­ko zdją­łem płaszcz, wzią­łem kwia­ty i ru­szy­łem w stro­nę scho­dów. Ści­ska­jąc w gar­ści bu­kiet wdra­pa­łem się na pię­tro i de­li­kat­nie za­pu­ka­łem.

Usły­sza­łem jej głos:

– Chwi­lecz­kę.

Za­duch pod­da­sza buch­nął zza uchy­lo­nych drzwi. Po­miesz­cze­nie wy­peł­nia­ły cięż­kie za­pa­chy kre­mów, po­ście­li, orien­tal­nych per­fum i roz­grza­nej ko­bie­cym cia­łem bie­li­zny. Maria miała tym razem na sobie długi, się­ga­ją­cy stóp pe­niu­ar, uszy­ty z czar­nych ko­ro­nek, przez które widać było wszyst­kie wdzię­ki jej ciała. Co mnie do­dat­ko­wo zdzi­wi­ło, na stopy za­ło­ży­ła wy­so­kie szpil­ki, w ja­kich ra­czej nie cho­dzi­ła dotąd po domu.

Mu­sia­ło to wy­glą­dać prze­ko­micz­nie, kiedy z wiel­kim bu­kie­tem kwia­tów przy­sze­dłem prze­pra­szać za moje zu­chwa­łe czyny, jed­no­cze­śnie czu­jąc, jak jej widok i za­pach od­bie­ra­ją mi zmy­sły. Na szczę­ście por­tret ojca wi­siał na swoim miej­scu i od pierw­sze­go spoj­rze­nia sku­tecz­nie stu­dził moją krew.

– Chcia­łem prze­pro­sić za moje wczo­raj­sze nie­sto­sow­ne za­cho­wa­nie – wy­du­ka­łem wresz­cie, wrę­cza­jąc jej kwia­ty.

– Ależ nie trze­ba – od­par­ła i po raz pierw­szy zo­ba­czy­łem na jej twa­rzy uśmiech. – Prze­cież nic się nie stało. – Od­wró­ci­ła się do mnie tyłem. – Po­zwo­li pan, że po­sta­wię kwia­ty obok pro­chów An­drze­ja? – rzu­ci­ła przez ramię, usta­wia­jąc fla­kon. – Pro­szę usiąść! Na­pi­je się pan cze­goś?

Ro­zej­rza­łem się, mi­mo­wol­nie za­trzy­mu­jąc wzrok na sto­ją­cym w kącie sta­ty­wie z za­mon­to­wa­ną ka­me­rą. Obok na biur­ku leżał uśpio­ny lap­top. Coś za­czę­ło mi kieł­ko­wać w gło­wie, ale nie zdą­ży­łem do­koń­czyć myśli, gdyż Maria po­sta­wi­ła przede mną bu­tel­kę wódki i dwa kie­lisz­ki.

– To, co pan zro­bił – za­czę­ła mówić, na­le­wa­jąc al­ko­hol do kie­lisz­ków – w in­nych oko­licz­no­ściach by­ło­by dla nor­mal­nej ko­bie­ty bar­dzo miłe. – Wy­pi­li­śmy, po czym uzu­peł­ni­ła płyn w na­czy­niach. – Jest pan w końcu mło­dym, przy­stoj­nym męż­czy­zną. – Mó­wiąc to, zmie­rzy­ła mnie takim wzro­kiem, jakby chcia­ła mnie w ca­ło­ści skon­su­mo­wać. – Nie mie­li­śmy z An­drze­jem ślubu – zmie­ni­ła nagle temat, wy­pi­ja­jąc ko­lej­ny kie­li­szek. – By­li­śmy po­ga­na­mi i nie po­trze­bo­wa­li­śmy ni­czy­je­go bło­go­sła­wień­stwa. Coś sobie jed­nak ślu­bo­wa­li­śmy. Mi­łość oraz wier­ność aż po grób. Wy­da­rzy­ło się nie­szczę­ście, ale jego grób jest pusty. On jest tutaj – wska­za­ła na urnę, a ja znów za­drża­łem. Dla od­wa­gi wy­chy­li­łem ko­lej­ny kie­li­szek. – Czuję to! Dla­te­go po­zo­sta­nę mu wier­na.

Za­krę­ci­ło mi się w gło­wie, jak­bym sam po­czuł jego obec­ność. Nagle prze­szył mnie strach na myśl, że oj­ciec prze­cież może za­cząć mnie prze­śla­do­wać zza grobu. Przez tyle lat się do niego nie ode­zwa­łem. Znie­na­wi­dzi­łem go, a po śmier­ci nie po­czu­łem ani krzty­ny żalu. Wtedy za­świ­ta­ło mi w gło­wie, że może gdy­bym mógł w jakiś spo­sób pomóc jego uko­cha­nej, od­ku­pił­bym swoje winy. Dla­te­go zmie­ni­łem zu­peł­nie temat:

– Ma pani ja­kieś środ­ki do życia? Może po­trze­bu­je pani wspar­cia? Prze­cież nawet te śnia­da­nia i ko­la­cje coś kosz­tu­ją.

Uśmiech­nę­ła się i po­ło­ży­ła dłoń na mojej gło­wie.

– Ma pan wspa­nia­łe serce – po­wie­dzia­ła i nie­spo­dzie­wa­nie przy­tu­li­ła mnie do sie­bie.

Na po­licz­ku, za szorst­ką ko­ron­ką szla­fro­ka, wy­czu­łem mięk­ką pierś. Za­pach roz­pa­lo­ne­go al­ko­ho­lem ciała wprost odu­rzał.

– Zdra­dzę panu se­kret, żeby nie mu­siał pan się mną przej­mo­wać. Nasze pie­nią­dze trzy­ma­li­śmy na moim kon­cie, bo na kon­cie An­drze­ja sie­dział ko­mor­nik. Mam więc środ­ki do życia. Dla­te­go resz­ta ma­jąt­ku mnie nie in­te­re­su­je. Pro­szę nim roz­po­rzą­dzać we­dług uzna­nia. By­le­by pan sam nie wy­lą­do­wał przez niego na lo­dzie.

Za­cie­ka­wi­ło mnie, ile tych pie­nię­dzy mieli na kon­cie, ale nie wy­pa­da­ło pytać. Swoją drogą za­sta­na­wia­ją­ce było, skąd brali te środ­ki, jeśli nikt nie ku­po­wał już ob­ra­zów ojca. I wtedy mój wzrok znów za­trzy­mał się na sta­ty­wie z ka­me­rą.

– A pani pra­cu­je w ki­ne­ma­to­gra­fii? – za­py­ta­łem, ze­braw­szy się na od­wa­gę. – Bo z tego, co zdą­ży­łem się do­wie­dzieć, ob­ra­zy ojca dawno prze­sta­ły się sprze­da­wać.

Ro­ze­śmia­ła się jo­wial­nie i po­de­szła do ka­me­ry, dla żar­tów ce­lu­jąc we mnie obiek­ty­wem.

– Tak to można ująć. W ki­ne­ma­to­gra­fii. Coś panu po­ka­żę.

Wzię­ła z biur­ka lap­top i usia­dła z nim obok mnie. Po­mię­dzy po­ła­mi szla­fro­ka uka­za­ła się jej zgię­ta noga, goła od kost­ki aż po łuk bio­dra. Uru­cho­mio­ny ekran rzu­cił błę­kit­ne świa­tło na krą­gło­ści jej biu­stu w głę­bo­ko roz­chy­lo­nym de­kol­cie…

Oj­ciec spo­glą­dał na mnie ze swo­je­go au­to­por­tre­tu sza­tań­skim wzro­kiem i zda­wał się drwić z pie­kiel­nych mąk, jakie prze­ży­wa­łem, sie­dząc tak bli­sko niej.

Za­sta­na­wia­łem się póź­niej, dla­cze­go zde­cy­do­wa­ła się mi to po­ka­zać. Czy po to, aby jesz­cze bar­dziej roz­pa­lić moją żądzę, czy wprost prze­ciw­nie, żebym zo­sta­wił ją w świę­tym spo­ko­ju przy­słu­gu­ją­cej jej ża­ło­by. A może była po pro­stu już lekko wsta­wio­na i chcia­ła się zwy­czaj­nie po­chwa­lić “sztu­ką”, którą upra­wia­ła razem z moim ojcem, ar­ty­stą. A może był to zwy­kły mar­ke­ting, ob­li­czo­ny na zysk i roz­re­kla­mo­wa­nie to­wa­ru.

Na lap­to­pie otwo­rzy­ła przede mną stro­nę, gdzie za opła­tą można było oglą­dać różne ma­te­ria­ły por­no­gra­ficz­ne z jej udzia­łem.

 

*

 

Na­sta­ły dziw­ne dni. Spra­wy ma­jąt­ko­we sta­nę­ły w mar­twym punk­cie, jakby utknę­ły w śnie­gu, który spadł na Za­ko­pa­ne. Ja zaś utkną­łem w sy­pial­ni z na­by­tym po­spiesz­nie w lom­bar­dzie lap­to­pem i prze­pusz­cza­jąc ostat­nie pie­nią­dze, oglą­da­łem filmy z por­no­gra­ficz­nej stro­ny pani Marii. Roz­pa­lo­ny przez wez­bra­ne w ży­łach fale krwi i tra­wio­ny go­rącz­ką nie­za­spo­ko­jo­ne­go po­żą­da­nia zmie­ni­łem się przez ten czas w cho­dzą­ce zom­bie. Za­po­mnia­łem o obo­wiąz­kach, a nawet o re­gu­lar­nym od­ży­wia­niu. Le­ża­łem wpa­trzo­ny w ekran lap­to­pa albo w sznu­ry ko­ra­li zwi­sa­ją­ce z fra­mu­gi drzwi, cze­ka­jąc, aż Maria po­ja­wi się za nimi choć na chwi­lę w swym ską­pym ne­gli­żu. Kiedy za­sy­pia­łem, śni­łem, że przy­cho­dzi do mojej sy­pial­ni i ko­cha­my się bez końca. A kiedy się bu­dzi­łem, puste łóżko do­pro­wa­dza­ło mnie do roz­pa­czy.

Nie pa­mię­tam już nawet, czy był to wie­czór, czy po­ra­nek. Czy przy­szła zro­bić śnia­da­nie, czy ko­la­cję. Czu­wa­ją­cy sam­czy in­stynkt sam wska­zał mi do niej drogę. Pod­sze­dłem, kiedy krzą­ta­ła się w kuch­ni. Tak jak tam­te­go wie­czo­ru zbli­ży­łem się od tyłu i za­czą­łem ca­ło­wać jej szyję. Tym razem jed­nak nie za­pro­te­sto­wa­ła. Krew ude­rzy­ła mi do głowy. Ob­ją­łem ja z ca­łych sił, ob­sy­pu­jąc na­mięt­ny­mi po­ca­łun­ka­mi ob­na­żo­ne ra­mio­na. Wresz­cie od­wró­ci­ła się i pa­trząc mi pro­sto w oczy, roz­wią­za­ła pasek szla­fro­ka. Zwiew­ne odzie­nie bez­sze­lest­nie spły­nę­ło na pod­ło­gę. Ob­ję­ła dłoń­mi moją twarz i przy­tu­li­ła do swo­ich pier­si. Ni­czym wa­riat rzu­ci­łem się na nie spra­gnio­ny­mi usta­mi. Jej nagie, kru­che ciało, wijąc się jak wąż, od­da­ło się piesz­czo­tom moich rąk. Nie pa­no­wa­łem już nad sobą. Roz­pią­łem spodnie…

– Nieee! – za­pro­te­sto­wa­ła gwał­tow­nie. – Tego panu nie wolno!

– Nie ma go tutaj – wy­szep­ta­łem, cięż­ko dy­sząc. – Zo­stał na górze. Pra­gnę pani!

– On tu jest! Czuję go!

– To sza­leń­stwo! – jęk­ną­łem.

Nagle z sieni za­czę­ły do­bie­gać dźwię­ki skrzy­pią­cych scho­dów, tak jakby ktoś scho­dził z pra­cow­ni. Prze­ra­żo­ny w po­śpie­chu za­pią­łem spodnie i od­wró­ci­łem się, ocze­ku­jąc naj­gor­sze­go. Sły­chać było wy­raź­nie zbli­ża­ją­ce się kroki…

W jed­nym mo­men­cie wszyst­ko jed­nak uci­chło. Nikt nie wszedł do sa­lo­nu. Wy­czer­pa­ny zwa­li­łem się na krze­sło, bez­myśl­nie pa­trząc, jak Maria za­kła­da z po­wro­tem szla­frok i wy­cho­dzi na bo­sa­ka z kuch­ni.

– Mimo wszyst­ko dzię­ku­ję za tę chwi­lę unie­sie­nia – szep­nę­ła, przy­sta­jąc na mo­ment, po czym wró­ci­ła na pod­da­sze.

 

*

 

Po­rzu­ci­łem tam­te­go dnia por­no­gra­fię i spra­wy od razu ru­szy­ły z miej­sca. Ode­zwa­ła się do mnie war­szaw­ska Desa, za­in­te­re­so­wa­na ob­ra­za­mi z sa­lo­nu. Spa­ko­wa­łem je i jesz­cze tego sa­me­go dnia wy­sła­łem ku­rie­rem. Bank, przej­mu­jąc willę Pęk­sów, za­bez­pie­czał spła­tę wszyst­kich dłu­gów ojca. Do końca paź­dzier­ni­ka mie­li­śmy ją opu­ścić i umó­wi­łem się na prze­ka­za­nie klu­czy z po­cząt­kiem li­sto­pa­da. Na ten dzień za­mó­wi­łem też trans­port rze­czy pani Marii do domu jej sio­stry.

Świę­to Zmar­łych było już za pasem. Zima opu­ści­ła Za­ko­pa­ne, wy­wia­na przez sza­le­ją­cy znowu halny. Od jego po­dmu­chów trzesz­czał cały dom, który nie­od­wra­cal­nie prze­stał już być wła­sno­ścią rodu Pęk­sów. Od owego dnia, kiedy skrzy­pią­ce scho­dy tak na­pę­dzi­ły mi stra­cha, mia­łem wra­że­nie, że oj­ciec prze­śla­du­je mnie co­dzien­nie. Nie sy­pia­łem, na­słu­chu­jąc dźwię­ku kro­ków, i drża­łem na samą myśl o uda­niu się na pod­da­sze.

Mia­łem jed­nak na­dzie­ję, że kiedy do­pil­nu­ję wszyst­kich jego spraw, wy­pra­wię Marię i na ko­niec za­pa­lę sym­bo­licz­ny znicz na jego sym­bo­licz­nym gro­bie, za­dość­uczy­nię mu za wszyst­ko, czym mo­głem go roz­gnie­wać, i da mi spo­kój.

Ostat­nie­go dnia paź­dzier­ni­ka od­wie­dzi­ła mnie pani Maria i po­pro­si­ła, żebym przy­szedł do pra­cow­ni. Chcia­ła prze­ka­zać mi coś waż­ne­go zanim osta­tecz­nie się roz­sta­nie­my. Od owego zbli­że­nia w kuch­ni uni­ka­li­śmy się wza­jem­nie, dla­te­go za­sko­czy­ło mnie nieco jej za­pro­sze­nie, ale zgo­dzi­łem się przyjść za kilka minut.

Był już wie­czór. Stop­nie scho­dów skrzy­pia­ły bar­dziej niż zwy­kle, cie­szy­łem się jed­nak w my­ślach, że jesz­cze jeden dzień i te skrzy­pią­ce od­gło­sy staną się już dla mnie raz na za­wsze hi­sto­rią. Za­pu­ka­łem do drzwi i po chwi­li wsze­dłem do środ­ka.

Tak za pierw­szym, jak i za dru­gim razem, kiedy wcho­dzi­łem do daw­nej pra­cow­ni ojca, do­zna­wa­łem pew­ne­go ro­dza­ju wstrzą­su. To jed­nak, co zo­ba­czy­łem tam­te­go wie­czo­ra, prze­ro­sło moje naj­gor­sze wy­obra­że­nia. Świa­tło w po­miesz­cze­niu było zga­szo­ne, za to pło­nę­ły w nim dzie­siąt­ki świec, uło­żo­nych w wiel­ki krąg. Po­wie­trze prze­sy­co­ne było dymem i smro­dem roz­to­pio­ne­go wosku. Na co­ko­le po­mię­dzy pło­ną­cy­mi lich­ta­rza­mi błysz­cza­ła w ich świe­tle srebr­na urna. Tym razem jed­nak spo­strze­głem ze zgro­zą, że urna była otwar­ta…

Lo­do­wa­ty dreszcz prze­szedł po moim ciele. Był­bym uciekł na sam widok tej strasz­nej sce­no­gra­fii, ale stare, spa­czo­ne drzwi same za­trza­snę­ły się za moimi ple­ca­mi.

W środ­ku okrę­gu, w bla­sku świec stała, cze­ka­jąc na mnie, Maria. Miała na sobie szkar­łat­ny, się­ga­ją­cy stóp płaszcz. Wy­glą­da­ła w nim ni­czym ka­płan­ka ja­kie­goś prze­ra­ża­ją­ce­go bó­stwa.

– Niech pan po­dej­dzie – rze­kła, wy­cią­ga­jąc w moją stro­nę szpo­nia­ste dło­nie. – Pro­szę się ni­cze­go nie oba­wiać.

Nagle pod wpły­wem ude­rze­nia wi­chu­ry zło­wro­go za­ję­cza­ły stare kro­kwie. Dla­cze­go to ro­bi­łem, cały trzę­sąc się ze stra­chu? Dla­cze­go nie za­wró­ci­łem i nie ucie­kłem? Jakaś nie­ludz­ka siła cią­gnę­ła mnie tam i nie po­tra­fi­łem się jej oprzeć.

– Wie pan, jaki jest dziś dzień? – za­da­ła py­ta­nie uspo­ka­ja­ją­cym tonem. – Sły­szał pan za­pew­ne o pra­sta­rym, po­gań­skim świę­cie dzia­dów, kiedy żywi mogą ob­co­wać z du­sza­mi zmar­łych. Pro­szę podać mi swoje dło­nie! – per­swa­do­wa­ła cier­pli­wie, a gdy je otrzy­ma­ła, po­wo­li wcią­gnę­ła mnie do wnę­trza koła.

Ledwo prze­kro­czy­łem ów ma­gicz­ny krąg, po­czu­łem, że cały lęk, który dotąd mnie pa­ra­li­żo­wał, znik­nął. Ogar­nę­ła mnie fala nie­zwy­kłe­go spo­ko­ju, ale i ja­kiejś pier­wot­nej, we­wnętrz­nej siły. Od­waż­nie pod­nio­słem wzrok na sto­ją­cą przede mną ko­bie­tę.

– Czy to ty, An­drze­ju? – spy­ta­ła, pa­trząc mi pro­sto w oczy, po czym jed­nym ru­chem zrzu­ci­ła okry­wa­ją­cy ją płaszcz.

Chy­bo­tli­wy blask świec za­tań­czył peł­zną­cy­mi w górę ję­zy­ka­mi na jej nagim ciele.

– Przy­sze­dłeś – wy­szep­ta­ła i za­czę­ła mnie ca­ło­wać. – To ty. Po­zna­ję. Chodź do mnie!

Nie ro­zu­mia­łem, co do mnie mówi, ale po­zwo­li­łem, żeby ro­ze­bra­ła mnie do naga. Mil­cza­łem, nie wzbra­nia­jąc się przed jej cia­łem, które oplo­tło moje ciało ni­czym bluszcz i wcią­ga­jąc na samo dno tego świe­tli­ste­go kręgu, przy­ję­ło wresz­cie do sie­bie.

– Bra­ko­wa­ło mi cie­bie… An­drze­ju! – jęk­nę­ła, uno­sząc wy­so­ko głowę. Po­tar­ga­ne czar­ne włosy za­sło­ni­ły jej twarz…

 Pa­trzy­łem na nią, nie wie­rząc, że to dzie­je się na­praw­dę. To, co było dotąd tylko senną jawą, przez co mi­zer­nia­łem nie­za­spo­ko­jo­ny, wresz­cie miało swój finał. 

Jed­nak słowa, które wy­po­wia­da­ła w mi­ło­snym amoku, za­czę­ły w końcu do mnie do­cie­rać i wtedy to po­czu­łem. Coś ob­ce­go, coś czar­ne­go i złego wzbie­ra­ło w moich ży­łach. Nagły przy­pływ zwie­rzę­ce­go po­żą­da­nia spra­wił, że mia­łem już dość tego jej zmy­sło­we­go ada­gio. Pchną­łem ją na plecy. Przed ocza­mi sta­nął mi jeden z nie­do­koń­czo­nych ob­ra­zów ojca. Błysz­czą­ce od rosy na­czy­nie grze­chu mie­ni­ło się ja­skra­wym bla­skiem setki świec. Po­czu­łem się jak dra­pież­nik, który do­padł swoją ofia­rę. Prze­sta­łem nad sobą pa­no­wać. Coś za­bul­go­ta­ło w moich płu­cach i w za­schnię­tym gar­dle, z któ­re­go nagle wy­do­był się niski, obcy głos.

– Dziw­ko! – ryk­ną­łem, chwy­ta­jąc ją za gar­dło. – Obie­cy­wa­łaś mi wier­ność! A ty co? Od­da­jesz ciało roz­pu­ście jak la­dacz­ni­ca!

– Co ty mó­wisz… An­drze­ju – wy­char­cza­ła prze­ra­żo­na. – Ją tylko z tobą… tylko cie­bie… ko­cham.

– Przej­rza­łem cię – krzy­cza­łem, coraz moc­niej za­ci­ska­jąc palce. – Pu­ści­łaś się. I to z moim, nie­war­tym zła­ma­ne­go gro­sza synem.

– An…drze…ju…prze…stań…pro…szę…bo…li… – Ledwo mo­głem ją zro­zu­mieć.

– Je­steś zwy­kłą suką – wark­ną­łem gar­dło­wo.

Jej twarz zro­bi­ła się sina. Nie wie­dzia­łem nawet, że mam aż tyle siły, ale nie zwol­ni­łem uści­sku. Wresz­cie do moich żył za­czę­ła są­czyć się obiet­ni­ca speł­nie­nia. Po­czu­łem, jak cała ta czerń, gęsta i pa­lą­ca ni­czym smoła, po­wo­li mnie uwal­nia, spły­wa­jąc coraz niżej, do trze­wi i lę­dź­wi. Wtem coś roz­dar­ło mi pod­brzu­sze i try­snę­ło pro­sto przed sie­bie nie­koń­czą­cym się stru­mie­niem…

Czas się za­trzy­mał.

Świa­do­mość tego, co zro­bi­łem, do­cie­ra­ła do mnie po­wo­li. Wraz z nią po­wró­cił strach. Ze­rwa­łam się z miej­sca, nie wie­rząc, że to wszyst­ko wy­da­rzy­ło się na­praw­dę. Z prze­ra­że­niem spoj­rza­łam na krąg wy­pa­lo­nych świec. Mar­twe oczy Marii pa­trzy­ły na mnie stam­tąd z nie­mym wy­rzu­tem…