Język Apollina

 

W unie­sio­nej dłoni księ­cia spo­czy­wa czasz­ka.

– Być albo nie być – mówi ksią­żę, kon­tem­plu­jąc trupi uśmiech – oka­za­ło się grą o sumie ze­ro­wej. Przy­kro mi, amico, lecz mu­sia­łeś umrzeć, bym ja mógł żyć. No, ale dosyć tych smu­tów!

Ksią­żę rzuca czasz­kę za sie­bie i wy­do­byw­szy miecz z po­chwy, prze­szy­wa ostrzem po­wie­trze, rzuca wy­zwa­nie świa­tu.

– Na sto­li­cę! Czas objąć tron, moje ską­pa­ne we krwi i pocie pro­le­ta­ria­tu dzie­dzic­two!

Za­sty­ga w pozie zdo­byw­cy. Na pro­kle­ma­cje od­po­wia­da cisza. Wi­dow­nia te­atru jest pusta, nie li­cząc dwóch męż­czyzn w pierw­szym rzę­dzie. Na zmia­nę kręcą i ki­wa­ją gło­wa­mi.

– Mhm, mhm… – mru­czy jeden z nich, otyły męż­czy­zna z reszt­ką si­wych wło­sów zwią­za­nych w lichy kucyk. – In­te­re­su­ją­ca tech­ni­ka, taka vi­vant, jak ma­wia­ją teo­re­ty­cy sztu­ki z aka­de­mii na Côte d’Aba­żur, lecz ja bym to wi­dział bar­dziej w for­mie, praw­da, nie­orga­nicz­nej. Gdy widz, w po­bież­nej choć­by ana­li­zie, roz­bie­rze księ­cia Fi­liz­zio z te­atral­nej otocz­ki, nie po­wi­nien uj­rzeć czło­wie­ka, lecz zbiór, praw­da, na­wią­zań, taką la pensée sau­va­ge, jego gesty, jego spo­sób wy­po­wie­dzi, wszyst­ko po­win­no być ide­ogra­fią, ro­zu­miesz, buntu, a jest to bunt pier­wot­ny, bunt prze­ciw­ko świa­tu i, praw­da, na­tu­ra­li­zmo­wi.

Męż­czy­zna z za­do­wo­le­niem spla­ta dło­nie na im­po­nu­ją­cym brzu­chu. Jego to­wa­rzysz, sta­ru­szek w czer­wo­nym płasz­czu, wy­ba­łu­sza oczy.

– Beppo, toż to idio­zia! – oce­nia. – Chcesz zro­bić szop­kę!

– Panie pre­ze­sie, gdyby prze­czy­tał pan mój sce­na­riusz od po­cząt­ku do końca i ze zro­zu­mie­niem, wie­dział­by pan, że to świat jest szop­ką.

– Pseu­do­ar­tyzm! – krzy­czy sta­rzec. – Ja nie chcę wcho­dzić w po­le­mi­kę, ja chcę wcho­dzić na listę naj­bar­dziej ka­so­wych przed­sta­wień w hi­sto­rii! To się robi szcze­rą, bru­tal­ną grą, która zła­pie ludzi za serca i port­fe­le, a nie po­mi­zia ich po pier­wot­nej idei!

– Prze­pra­szam… – Cichy głos prze­ry­wa na­ra­sta­ją­cą dys­ku­sję.

Dra­ma­to­pi­sarz i pre­zes spo­glą­da­ją na prze­stę­pu­ją­ce­go z nogi na nogę księ­cia.

– W świe­tle ar­ty­stycz­nej róż­ni­cy po­glą­dów… Może bę­dzie­my kon­ty­nu­ować, gdy wizja się wy­kry­sta­li­zu­je? Muszę do to­a­le­ty, nie­do­brze mi…

– Idź, idź. – Pre­zes macha ręką. – Tylko nie waż się roz­cho­ro­wać, dziew­czy­no!

Ksią­żę zdej­mu­je z głowy zdo­bio­ny pió­ro­pu­szem trój­róg i czo­chra za­cze­sa­ne włosy, po­zwa­la­jąc zło­tym pa­smom opaść na czoło. Nie jest już księ­ciem, nie jest nawet męż­czy­zną, teraz to cza­ru­ją­ca ak­to­recz­ka. Kła­nia się i scho­dzi ze sceny.

– Si­ren­na ma ta­lent – wzdy­cha w po­dzi­wie Beppo. – Gdzie pan ją zna­lazł, panie Vez­zio?

Pre­zes śmie­je się pod nosem.

– Nie było łatwo, ani nie było tanio, panie Beppo, tylko tyle mogę po­wie­dzieć.

– Mhm… Żeby tylko pan zdą­żył, praw­da, oszli­fo­wać dia­ment jej umie­jęt­no­ści. Ten sce­na­riusz to moje naj­więk­sze osią­gnię­cie, a ksią­żę Fi­liz­zio jest mi niby uko­cha­ny syn… Tu się ważą losy rze­czy­wi­sto­ści, panie pre­ze­sie! Jeśli Si­ren­na nie bę­dzie umia­ła uze­wnętrz­nić struk­tu­ry i in­ten­cji księ­cia, to po­zo­sta­nie nam je­dy­nie ce­re­mo­nial­ny, gorz­ki dys­kurs o struk­tu­rze psy­cho­lo­gii! Fi­liz­zio, dolce Fi­liz­zio! Tyś jest, praw­da, klu­czem, otwie­ra­ją­cym bramy szcze­re­go zro­zu­mie­nia me­cha­ni­zmów sprzecz­no­ści dą­że­nia sił zbio­ro­wej nie­świa­do­mość…! Ten, tego… Do dez­in­te­gra­cji oso­bo­wo­ści uwię­zio­nej w świe­cie nie­rów­no­ści! Ach, psy­cho­dy­na­mi­ka…

– Beppo… – Pre­zes za­kła­da maskę opa­no­wa­nia. – Świat jest o wiele, o wiele za mały, by zmie­ści­ło się na nim wszyst­ko, co chcesz uze­wnętrz­nić. Daj mi swój naj­gor­szy sce­na­riusz, a Si­ren­na zrobi z niego ar­cy­dzie­ło. Tylko po­zwól jej grać.

Beppo długo waży usły­sza­ne słowa, wy­kle­pu­jąc wolny rytm na po­tęż­nym brzu­chu.

– Panie Vez­zio… Pro­szę mi pomóc coś zro­zu­mieć. Przez wszyst­kie dłu­gie de­ka­dy dzia­łal­no­ści jako pre­zes agen­cji ak­tor­skiej i na­uczy­ciel tech­ni­ki te­atral­nej nigdy nie od­wa­żył­by się pan pod­jąć ar­cy­ry­zy­ka współ­pra­cy z ludź­mi bez do­świad­cze­nia. Si­ren­na ma wiel­ki po­ten­cjał, zga­dzam się, lecz żeby oddać jej głów­ną rolę, do tego w przed­sta­wie­niu, które jest na­szym być lub nie być…

– Si­ren­na nas ura­tu­je – od­po­wia­da na­tych­miast Vez­zio. – Je­stem tego pe­wien.

– I co jest, praw­da, źró­dłem tak nie­za­chwia­ne­go prze­ko­na­nia?

– Zo­sta­ło mi to ob­ja­wio­ne we śnie.

Nad męż­czy­zna­mi staje nagle wy­so­ka po­stać, któ­rej wej­ścia na salę nie za­uwa­ży­li, po­chło­nię­ci roz­mo­wą.

– Bu­on­gior­no si­gno­ri.

Pre­zes i pi­sarz pod­ska­ku­ją za­sko­cze­ni, zaraz też zry­wa­ją się do po­wi­tań.

– Pan dy­rek­tor Ma­gnus Aqu­iliusz! Miło pana, praw­da, wi­dzieć!

– Tak, bar­dzo miło. Jak spo­tka­nie?

Ma­gnus Aqu­iliusz, wy­so­ki i po­staw­ny ni­czym an­tycz­ny heros, prze­jeż­dża wy­pie­lę­gno­wa­ny­mi pal­ca­mi po nie mniej wy­pie­lę­gno­wa­nej bro­dzie.

– Spo­tka­nie… – Prze­cią­ga to słowo tak długo, aż staje się ono je­dy­nie smut­nym wes­tchnie­niem. – Tak, jak po­dej­rze­wa­li­śmy, pa­no­wie, Zwią­zek Te­atral­ny bę­dzie zmu­szo­ny za­mknąć kilka pla­có­wek na te­re­nie kraju. Może kil­ka­na­ście. W pierw­szej ko­lej­no­ści te, które w prze­szło­ści wy­sta­wia­ły sztu­ki mo­gą­ce ucho­dzić za pro­ble­ma­tycz­ne w kon­tek­ście naj­now­szych usta­leń Ko­me­dio­wej Mię­dzy­na­ro­dów­ki. Wiemy, co to ozna­cza dla ludzi ta­kich, jak ja. Oraz dla tych, któ­rzy z ludź­mi ta­ki­mi, jak ja kie­dy­kol­wiek współ­pra­co­wa­li.

Vez­zio bled­nie, Beppo czer­wie­nie­je.

– Lecz nie ma się czego oba­wiać! – Dy­rek­tor klasz­cze w dło­nie i przy­wo­łu­je szcze­ry uśmiech. – Mój teatr jesz­cze stoi! Mamy prze­cież asa w rę­ka­wie, pa­no­wie! Obie­cu­ję wam sztu­kę, ja­kiej świat nie wi­dział!

-

 

Dy­rek­tor Ma­gnus Aqu­iliusz po­pi­ja kawę w swoim ga­bi­ne­cie. Spo­kój sceny burzy agre­syw­ne pu­ka­nie do drzwi.

– Pro­szę.

Do środ­ka wpada pięk­na ko­bie­ta, zaraz za nią przy­stoj­ny męż­czy­zna. Stają nad biur­kiem dy­rek­to­ra pełni buty i wy­nio­sło­ści.

– Ach! – Ma­gnus Aqu­iliusz roz­kła­da ręce, wy­le­wa­jąc nieco kawy na dywan. – Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra, moje gwiaz­dy! W czym mogę wam pomóc?

– Gwiaz­dy? – burzy się Pri­ma­ve­ra.

– Twoje? – Bach! Per­fec­to ude­rza pię­ścią w blat.

– Jak mo­głeś, jak mo­głeś, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu! Czemu to nie ja gram księ­cia?

– Albo ja! – Bach! Ude­rza po­now­nie.

– Od­da­je­cie głów­ną rolę ja­kiejś ma­ło­la­cie!

– Męską rolę! – Bach!

– Mó­wi­łeś, że ta sztu­ka to nasze być lub nie być!

– Tak mó­wi­łeś, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu! – Bach!

– I sta­wiasz wszyst­ko na nie­zna­ną ak­to­recz­kę? Nam da­jesz role po­bocz­ne? Co ona ma, czego ja nie mam?!

– A ja mam jesz­cze wię­cej! – Bach.

– A ja… A ja…! – Pri­ma­ve­ra unosi drżą­ce dło­nie i łapie się za pier­si. – A ja mogę po­ka­zać biust! Czy ona po­ka­że biust?!

Per­fec­to za­sty­ga z unie­sio­ną pię­ścią i po chwi­li ude­rza nią po­wie­trze.

– Ko­cha­ni, spo­koj­nie. – Dy­rek­tor uśmie­cha się po­god­nie. – Wła­śnie dla­te­go, że to być lub nie być, mu­si­my zro­bić coś no­we­go, od­waż­ne­go! Wasze role, może nie głów­ne, może nie ty­tu­ło­we, też są ważne! Je­ste­ście in­try­gan­ta­mi, mo­to­rem na­pę­do­wym, axis mundi i axis fa­bu­lae!

Per­fec­to unosi palec w ostrze­gaw­czym ge­ście.

– Nie pró­buj nami ma­ni­pu­lo­wać, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu!

– Wła­śnie! – wtó­ru­je Pri­ma­ve­ra. – Pięk­ne słów­ka na nas nie dzia­ła­ją!

– Pa­mię­taj, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu! – Aktor na­chy­la się kon­spi­ra­cyj­nie. – Ja mam zna­jo­mo­ści w Ko­me­diów­ce Mię­dzy­na­ro­do­wej! Tfu, prze­pra­szam… W Mię­dzy­na­ro­dów­ce Ko­me­dio­wej!

– Tak jest! – Pri­ma­ve­ra krzy­żu­je ręce na pier­si. – Kilka te­le­fo­nów i Ko­me­din­tern przy­śle ta­kich kry­ty­ków, że tylko my wyj­dzie­my z tego cało! Nie wspo­mi­na­jąc, że znamy się długo, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu, na tyle długo, że wiemy o sobie co nieco. O daw­nej dzia­łal­no­ści, na przy­kład. O skłon­no­ściach re­ak­cyj­nych i agi­to­wa­niu na rzecz re­żi­mów po­li­tycz­no-te­atral­nych uzna­nych po­wszech­nie za wy­so­ce nie­ele­ganc­kie, na przy­kład!

Dy­rek­tor unosi dło­nie w ge­ście pod­da­nia.

– Do­brze już, do­brze! Po­słu­chaj­cie! Si­ren­na to pu­pil­ka Vez­zio, a Beppo też ją lubi. Jeśli z nich dwóch zro­bię sobie wro­gów, to żad­ne­go przed­sta­wie­nia nie bę­dzie, a wtedy po nas. Zna­jo­mo­ści nie po­mo­gą, gdy ko­mi­sa­rze Ko­me­din­ter­nu za­czną cią­gnąć z ka­pe­lu­sza, kogo wy­słać na dzie­sięć lat w Te­atrze Dzie­ci Koła Pod­bie­gu­no­we­go, ro­zu­mie­cie?

Przez twa­rze ak­to­rów prze­bie­ga cień nie­pew­no­ści.

– Chodź­my, Per­fec­to – de­cy­du­je Pri­ma­ve­ra, od­wra­ca­jąc się na pię­cie. – Ma­gnus Aqu­iliusz naj­wi­docz­niej nie ma już nic do po­wie­dze­nia we wła­snym te­atrze.

Wy­cho­dzą, a dy­rek­tor do­pi­ja kawę i uśmie­cha się pod nosem.

 

-

 

Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra dys­ku­tu­ją w ko­ry­ta­rzu.

– My­ślisz, że mówił praw­dę?

– Tak, chyba tak… Ale to my mamy moc­niej­sze karty.

– Jeśli ten sce­na­riusz jest tak dobry, jak twier­dzi Beppo… Nie mo­że­my po­zwo­lić sobie na role dru­go­pla­no­we!

– Tak, jedno z nas…

– Jedno z nas musi za­grać księ­cia, a dru­gie…

– Dru­gie niech gra czasz­kę przy­ja­cie­la! Zwy­cięz­ca może być tylko jeden, mój drogi!

Śmie­ją się gło­śno.

– Och, Prima! Gdy­bym cię nie nie­na­wi­dził, to bym cię nawet lubił!

– Per­fec­to, gdy­byś mnie lubił, to ja bym sie­bie nie­na­wi­dzi­ła!

Wpa­da­ją sobie w ra­mio­na, ich czoła i nosy sty­ka­ją się. Ak­to­rzy sapią, szcze­rzą zęby, lecz gdy jedno pró­bu­je skraść po­ca­łu­nek, dru­gie ucie­ka.

– Chodź­my na­pę­dzić nieco fa­bu­łę, Per­fec­to!

– Chodź­my na­pę­dzić świat!

 

-

 

Młody męż­czy­zna stoi na środ­ku sceny, wspar­ty na mio­tle. Le­ni­wie patrzy na przy­ja­cie­la, spraw­dza­ją­ce­go stan de­ko­ra­cji.

– Ty to masz fajne życie, Luca. Asy­stent dy­rek­to­ra, re­kwi­zy­tor, na ko­stiu­mach się znasz, na ma­ki­ja­żu… Nie to, co ja, tylko tu za­mia­tam…

– Eufio, tak po praw­dzie, to czę­sto widzę cię z mio­tłą w ręku, ale nigdy, żebyś jej uży­wał! – od­po­wia­da zi­ry­to­wa­ny Luca, pró­bu­jąc usta­wić tek­tu­ro­we drze­wo tak, by nie upa­da­ło.

– Ech… Pie­niądz masz pew­nie ładny, hm? Nie to, co ja…

– Eufio, pro­szę cię, nie prze­szka­dzaj…

– Hmm… Masz rację, przy­ja­cie­lu, masz rację, to tylko za­zdrość prze­ze mnie prze­ma­wia! – Ude­rza się kil­ku­krot­nie w głowę, pró­bu­jąc po­lep­szyć fil­tro­wa­nie myśli. – I to o co! O pie­nią­dze! To jedna z naj­gor­szych rze­czy, jakie może mieć czło­wiek! Jak już miał­bym cze­goś chcieć… To może mi­ło­ści?

Luca spo­glą­da na Eufio zza tek­tu­ro­we­go pnia, który pusz­czo­ny na­tych­miast się prze­chy­la.

– Ta nowa ak­to­recz­ka…

– Si­ren­na?

– Mhm. Co za anioł! I nawet w tym mę­skim stro­ju jest wspa­nia­ła, choć z po­cząt­ku czu­łem się za­kło­po­ta­ny! Całe życie nie ro­zu­mia­łem, czym jest dy­so­nans po­znaw­czy, a ona mi po­ka­za­ła!

Luca łamie zbun­to­wa­ną de­ko­ra­cję na ko­la­nie.

– Skoro tak, to po­wi­nie­neś się od­wdzię­czyć.

– Ale jak?

– Mam złe prze­czu­cia… – Re­kwi­zy­tor roz­glą­da się prze­zor­nie. – Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra coś knują, sły­sza­łem piąte przez dzie­sią­te, ale…

Eufio za­kry­wa dłoń­mi otwar­te w szoku usta, mio­tła upada na deski.

– Ale co? Mówże!

– Pil­nuj dziew­czy­ny. Bądź jej cie­niem. I donoś mi o wszyst­kim.

 

-

 

Si­ren­na sie­dzi przed to­a­let­ką w swo­jej gar­de­ro­bie, roz­cze­su­je włosy. Jej spojrzenie pada na wi­szą­cy na kra­wę­dzi lu­stra trój­róg.

– Och, ksią­żę – mówi do sie­bie dziew­czy­na. – Mój słod­ki prin­ci­pe… Męż­czyź­ni w moim życiu są tacy… Nie­spek­ta­ku­lar­ni. Je­stem wdzięcz­na za wszyst­ko panu Vez­zio i panu Beppo… Ale oni tylko ga­da­ją! Dużo ga­da­ją! Hm! Sami ga­da­cze! Gdzie ci wo­jow­ni­cy, ci zdo­byw­cy świa­tów! Ge­ne­ra­ło­wie i gla­dia­to­rzy! Czy żyją już je­dy­nie w ma­rze­niach i w te­atrze? Ksią­żę, gdy­byś ty tylko był praw­dzi­wy, och, wpa­dła­bym ci w ra­mio­na szyb­ciej, niż motyl umie za­trze­po­tać skrzy­dła­mi! Gdy­byś tylko… Ksią­żę! Je­steś wszak praw­dzi­wym męż­czy­zną! Sam od­bi­łeś swe kró­le­stwo, sam rzu­ci­łeś wy­zwa­nie po­tę­gom skali ga­lak­tycz­nej! Czym­że dla cie­bie jest za­ist­nieć? Czy po­zo­sta­jesz fik­cją, bo mną gar­dzisz? Och, ksią­żę! Ksią­żę!

Dziew­czy­na upusz­cza szczot­kę do wło­sów i chwy­ta ka­pe­lusz, zrywa się z krze­sła. Po­środ­ku po­ko­ju stoi ma­syw­na ko­lum­na, Si­ren­na wbie­ga za nią.

– Gdzie je­steś, mój uko­cha­ny ksią­żę? – pyta, wy­sta­wia­jąc głowę z pra­wej stro­ny.

– Tutaj, Si­ren­no – od­po­wia­da Fi­liz­zio, wy­sta­jąc z lewej. Po­pra­wia włosy wci­śnię­te nie­dba­le pod trój­róg i po­sy­ła do lu­stra uwo­dzi­ciel­skie spoj­rze­nie. – Przy­by­łem na twe we­zwa­nie!

– Jakże spek­ta­ku­lar­nie cu­dow­nie! – szcze­bio­cze z pra­wej ak­tor­ka. – Już się bałam, że… Że…

Kilka lśnią­cych łez spły­wa po gład­kich po­licz­kach.

– Nigdy, Si­ren­no! – za­pew­nia Fi­liz­zio. – Nigdy nie wzgar­dził­bym twoją mi­ło­ścią!

– Ksią­że! – Dziew­czy­na ocie­ra oczy. – Ti amo!

– Ja też cię ko­cham!

– Czemu los tak okrut­nie z nas za­drwił? Czemu ja je­stem praw­dzi­wa, a ty fik­cyj­ny?

– Nasze uczu­cie jest sil­niej­sze od ar­cha­icz­ne­go po­dzia­łu na praw­dę i fik­cję, Si­ren­no!

– Lecz czy prze­trwa nad­cho­dzą­cą burzę? – Trze­ci głos włą­cza się do roz­mo­wy.

Z dwóch za­cie­nio­nych kątów po­miesz­cze­nia wy­ła­nia­ją się Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra.

– Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra! – krzy­czy za­sko­czo­na Si­ren­na.

– Tak jest, mi­ło­sny ptasz­ku. – Aktor pod­cho­dzi do niej. – Nie oba­wiaj się, je­ste­śmy tu jako twoi so­jusz­ni­cy.

– Wła­śnie. Chce­my pomóc. – Pri­ma­ve­ra staje przy księ­ciu i głasz­cze go w po­li­czek. – Wam oboj­gu.

– O ja­kiej burzy mó­wi­cie? – Fi­liz­zio od­su­wa twarz i tak­su­je ak­tor­kę har­dym spoj­rze­niem.

– Chcą za­mknąć teatr. – Roz­pacz spra­wia, że słowa z tru­dem opusz­cza­ją gar­dło Per­fec­to. – Cie­bie zaś rzucą na po­li­tycz­ną ofia­rę!

– Ojej! – Si­ren­na chowa usta w dło­niach.

– Niech spró­bu­ją! – grozi ksią­żę.

– Jak my­ślisz, czemu dają głów­ną rolę nowej ak­tor­ce? – pyta Per­fec­to. – Bo sztu­ka ma być klapą! Ma­gnus Aqu­iliusz do­stał od Związ­ku Te­atral­ne­go ostat­nią szan­sę, by przy­po­do­bać się no­we­mu ar­ty­stycz­ne­mu ustro­jo­wi! Tylko że za­miast wy­sta­wić naj­lep­sze przed­sta­wie­nie, wy­sta­wi naj­gor­sze moż­li­we, ale w taki spo­sób, by było na kogo zwa­lić winę! Dy­rek­tor powie, że zro­bił, co mógł, ale nowa ak­tor­ka, którą przy­jął, by od­świe­żyć wi­ze­ru­nek te­atru, oka­za­ła się re­ak­cjo­nist­ką, że zro­bi­ła sa­bo­taż! Związ­ko­wi to się spodo­ba, za­cho­wa­ją twarz, jeśli będą mu­sie­li po­zbyć się jed­nej ak­tor­ki za­miast kilku wie­lo­let­nich pra­cow­ni­ków. Ma­gnus Aqu­iliusz, Vez­zio i Beppo prze­cze­ka­ją sobie jakiś czas w pro­win­cjo­nal­nych te­atrach i wrócą na swoje, ale ty? Ob­sta­wiam Obóz Ko­me­dio­wej Re­edu­ka­cji, dwa­dzie­ścia pięć lat!

– To spi­sek! – Pri­ma­ve­ra z tru­dem łapie od­dech. – Okrop­na in­try­ga! My­śląc o niej nie mogę spać, nie mogę jeść, serce wali mi jak osza­la­łe! – Chwy­ta księ­cia za nad­gar­stek i kła­dzie sobie jego dłoń na pier­si. – Czu­jesz?

– Hej! – krzy­czy Si­ren­na, ale Per­fec­to łapie ją pod brodę i de­li­kat­nie zmu­sza, by spojrzała mu w oczy.

– Mu­sisz oddać głów­ną rolę. Tak mo­żesz się ura­to­wać.

– Ale… – Dziew­czy­na pró­bu­je uciec wzro­kiem. – Ja nie mogę… Pan Vez­zio, on wy­cią­gnął mnie z…

– Si­ren­na! To nie są żarty!

W jej spoj­rze­niu czai się strach.

– Ja… Czu­łam, że to dziw­ne. Głów­na rola, dla mnie…

– Nie bój się, uko­cha­na! – Fi­liz­zio z ocią­gnię­ciem zdej­mu­je rękę z biu­stu Pri­ma­ve­ry. – Po­mo­gę ci we wszyst­kim! Ura­tu­ję cię!

Dwój­ka star­szych ak­to­rów po­sy­ła sobie po­ro­zu­mie­waw­cze spoj­rze­nie.

– Chodź­my zatem! – za­rzą­dza Per­fec­to. – Wszyst­ko mamy ob­my­ślo­ne, nie po­zwo­li­my wydać ak­tor­skiej ko­le­żan­ki na pa­stwę Ko­me­din­ter­nu!

– Nie po­zwo­li­my! Niech żyje wol­ność i swo­bo­da sztu­ki te­atral­nej!

Wszy­scy opusz­cza­ją po­miesz­cze­nie w at­mos­fe­rze do­nio­sło­ści. Z trze­cie­go za­cie­nio­ne­go kąta wy­cho­dzi Eufio.

– Więc jed­nak! Luca miał rację! – Za­ci­ska pię­ści, lecz gniew szyb­ko ustę­pu­je miej­sca roz­pa­czy. – Tylko że… Si­ren­na kocha Fi­liz­zio! O ja nie­szczę­śli­wy!

Ucie­ka z po­ko­ju, ukry­wa­jąc łzy.

Z czwar­te­go za­cie­nio­ne­go kąta wy­ła­nia się Ma­gnus Aqu­iliusz. Za­cie­ra dło­nie i śmie­je się cicho.

– Wszyst­ko zgod­nie z pla­nem…

Już ma wy­cho­dzić, lecz za­trzy­mu­je się nagle. Prze­zor­ny dy­rek­tor roz­glą­da się, w oba­wie przed pią­tym za­cie­nio­nym kątem i wbie­ga szyb­ko za ko­lum­nę.

– Och, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu! – woła, wy­ła­nia­jąc się z jed­nej stro­ny.

– Je­stem, je­stem tu! – od­po­wia­da z dru­giej Ma­gnus Aqu­iliusz.

– Chcia­łem ci po­wie­dzieć… Że je­steś wspa­nia­ły!

– Och, do­praw­dy?

– Si­ren­na jesz­cze tego nie wie, ale… To ty je­steś un ge­ne­ra­le e un gla­dia­to­re!

– Ja?

– Tak! Ty rzu­ci­łeś wy­zwa­nie świa­tu, Związ­ko­wi i Ko­me­din­ter­no­wi! Ty je­steś zdo­byw­cą ga­lak­tyk!

– Jakże spek­ta­ku­lar­nie cu­dow­nie!

– Walcz dalej, słod­ki dy­rek­to­rze! Chcą ci na­rzu­cić swoją wizję sztu­ki, swoje tanie zwro­ty akcji, swoje za­ska­ki­wa­nie widza na siłę!

– Nie oba­wiaj się, Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu! Tym razem… Tym razem to ich ktoś za­sko­czy!

Śmie­ją się obaj, zni­ka­jąc po­wo­li za ko­lum­ną.

 

-

 

Ma­gnus Aqu­iliusz i Luca spo­ty­ka­ją się na sce­nie.

– Wszy­scy już po­szli, panie dy­rek­to­rze. – Re­kwi­zy­tor kła­nia się nisko. – Mo­że­my za­my­kać.

– Va bene. Jak nasze plany?

– Faza pierw­sza ukoń­czo­na! Eufio śle­dzi Si­ren­nę jak pan na­ka­zał!

Tu­bal­ny śmiech Ma­gnu­sa Aqu­iliu­sa wy­peł­nia salę.

– Ec­cel­len­te! – Za­cie­ra ręce. – Za­pa­mię­taj je­dy­nie, że nie była to faza pierw­sza, lecz czwar­ta, a może i piąta!

– Jak to?

– Głup­cze! Plan roz­po­czął się już wiele mie­się­cy temu! – Dy­rek­tor pry­cha i kręci głową. – Wszyst­kie­go do­wiesz się w swoim cza­sie… Hmm… W sumie, czemu nie teraz?

Za­czy­na cho­dzić w kółko, Luca wodzi za nim wzro­kiem.

– Sły­sza­łeś kie­dyś o Ję­zy­ku Apol­li­na? – pyta Ma­gnus Aqu­iliusz.

– Nie, pro­szę pana.

– To stara te­atral­na le­gen­da – wy­ja­śnia dy­rek­tor. – Umie­jęt­ność dana nie­licz­nym ak­to­rom. W cza­sach an­tycz­ne­go te­atru miała ponoć zwią­zek z upad­kiem kilku kró­lestw! Si­ren­na, wedle moich źró­deł, na­by­ła ją będąc dziec­kiem, gdy ka­ru­ze­la ude­rzy­ła dziew­czy­nę w głowę. Wy­stą­pi­ła potem w kilku szkol­nych przed­sta­wie­niach, na­stęp­nie przez parę lat ucie­ka­ła przed te­atr­biu­rem, aż zła­pa­na tra­fi­ła do In­sty­tu­tu Le­cze­nia Przy­pad­ków Dra­ma­tycz­nych…

– Skąd wy­do­był ją pan Vez­zio? – Do­my­śla się Luca.

– Do­kład­nie tak! Prze­bra­ny za starą Cy­gan­kę wy­wró­ży­łem mu, że wiel­kie bo­gac­twa cze­ka­ją na niego w twier­dzy na pół­no­cy pro­win­cji, jak ele­ganc­ko okre­śli­łem In­sty­tut. Potem pod­rzu­ca­łem tylko tropy i po­my­sły. Vez­zio ma środ­ki i zna­jo­mo­ści, któ­rych mi bra­ku­je, mu­sia­łem więc spryt­nie się nim po­słu­żyć! Ha! Potem, tym razem gra­jąc an­ty­kwa­riu­sza, sprze­da­łem Beppo po­zor­nie stary pa­mięt­nik. Nasz pi­sarz nie two­rzy na za­mó­wie­nie, a ja po­trze­bo­wa­łem bar­dzo kon­kret­nej sztu­ki. Od­kry­łem na szczę­ście, że czer­pie in­spi­ra­cję ze sta­rych ludz­kich hi­sto­rii i taką wła­śnie hi­sto­rię mu na­pi­sa­łem! Teraz mam i Język Apol­li­na i godną go sztu­kę!

Luca klasz­cze żywo.

– Brawo, panie dy­rek­to­rze, przed­nia in­try­ga! Nie wiem je­dy­nie, jak pla­nu­je się pan upo­rać z kno­wa­nia­mi Per­fec­to i Pri­ma­ve­ry, oraz czym wła­ści­wie jest Język Apol­li­na!

– Głupi Luca! – Ma­gnus Aqu­iliusz par­ska gniew­nie. – Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra knują, bo za­pla­no­wa­łem, że będą knuć! Ech… Dosyć ga­da­nia na dzi­siaj! Kur­ty­na w dół!

– Tak jest, panie dy­rek­to­rze. Buona notte.

Luca od­pro­wa­dza Ma­gnu­sa Aqu­iliu­sza wzro­kiem i ostat­nim ukło­nem umie­ra­ją­ce­go dnia ukła­da teatr do snu.

 

-

 

– Panie dy­rek­to­rze, tra­ge­dia! – krzy­czy pre­zes Vez­zio, bie­ga­jąc sza­leń­czo po ga­bi­ne­cie Ma­gnu­sa Aqu­iliu­sza. – Si­ren­na od­ma­wia za­gra­nia w przed­sta­wie­niu!

– Spo­koj­nie. – od­po­wia­da dy­rek­tor, ra­cząc się po­ran­ną kawą. – Zagra.

– Boi się, że rola jest zbyt duża! – Vez­zio wzno­si ko­ści­ste ręce do nieba. – Że roz­po­czy­na­jąc ka­rie­rę od pierw­szo­pla­nów­ki bę­dzie z nią już za­wsze ko­ja­rzo­na i że nie bę­dzie mogła się roz­wi­jać w in­nych kie­run­kach! Grozi straj­kiem! Co mamy robić, panie dy­rek­to­rze? – Zroz­pa­czo­ny Vez­zio pada na ko­la­na i łapie kra­wędź biur­ka ni­czym roz­bi­tek dry­fu­ją­cą deskę. – Ona miała być gwiaz­dą…!

– Bę­dzie gwiaz­dą, panie pre­ze­sie. – Dy­rek­tor od­sta­wia fi­li­żan­kę i spla­ta dło­nie. – Zro­bi­my tak. Od­dasz mi Si­ren­nę.

– Jak to, oddam?

– Po pro­stu. Nie bę­dzie ak­tor­ką pań­skiej agen­cji, tylko mo­je­go te­atru. Je­ste­śmy jesz­cze przed ewa­lu­acją przez Ko­me­din­tern, więc mogę dzia­łać na za­sa­dzie sta­re­go sys­te­mu. Za­cznie strajk, to wil­czy bilet i do wi­dze­nia. Może się od­wo­ła, ale po pierw­sze jej lata świet­no­ści miną, zanim do­sta­nie de­cy­zję, a po dru­gie to sły­sza­łem, że nie do końca le­gal­nie we­szła do świa­ta sztu­ki. Czy nie tak, panie pre­ze­sie?

Chy­tre oczka Vez­zio spo­glą­da­ją znad kra­wę­dzi biur­ka.

– Ile na tym za­ro­bię?

– Po­ło­wę tego, co sobie wy­obra­żasz.

Sta­ru­szek od­la­tu­je, niby ude­rzo­ny nie­wi­dzial­ną pię­ścią, upada na plecy i za­czy­na się mio­tać.

– Niech pan nie prze­sa­dza, nie bę­dzie tak źle. – Dy­rek­tor spo­glą­da na niego z po­li­to­wa­niem.

Mija kilka chwil, nim pre­ze­so­wi udaje się po­zbie­rać. Wsta­je po­wo­li, sa­piąc.

– Nie ma pan po­ję­cia, dy­rek­to­rze, ile mnie kosz­to­wa­ła… – mówi po­waż­nym tonem. – Mu­sia­łem użyć zna­jo­mo­ści, któ­rych uży­wać nigdy nie chcia­łem, za­pła­ci­łem gi­gan­tycz­ne ła­pów­ki…

– Które się zwró­cą. Tylko tro­chę wol­niej, niż za­kła­da­łeś.

– Wy­cią­gną­łem ją z In­sty­tu­tu Dra­ma­tycz­ne­go, dy­rek­to­rze. – Vez­zio wy­kła­da karty na stół. – Or­dy­na­tor, mój stary przy­ja­ciel, wy­do­ił ode mnie małą for­tu­nę… Dziew­czy­na ofi­cjal­nie wciąż tam jest. Nie znam nawet jej praw­dzi­we­go imie­nia… Ona… Ma­gnu­sie Aqu­iliu­szu, ona mówi Ję­zy­kiem Apol­li­na!

Dy­rek­tor otwie­ra oczy sze­ro­ko, bar­dzo prze­ko­nu­ją­co udaje za­sko­cze­nie.

– Ro­zu­miem. Do­ce­niam szcze­rość i trak­tu­ję ją jako zgodę na mój plan. Teraz je­ste­śmy w tym razem, lecz Si­ren­na jest mym pro­ble­mem, a tobie po­zo­sta­je li­czyć do­cho­dy.

– Może i do­brze, może i tak jest le­piej. – Sta­ru­szek ocie­ra czoło. – Te in­try­gi to już nie na moje nerwy…

– Wi­dzisz, przy­ja­cie­lu? – Ma­gnus Aqu­iliusz uśmie­cha się pro­mie­ni­ście. – Luca da ci do­ku­men­ty do pod­pi­su. Za­wo­łasz pro­szę pana Beppo? Wy­da­je mi się, że też miał do mnie jakąś spra­wę…

 

-

 

– Panie dy­rek­to­rze, praw­da, tra­ge­dia! – Pi­sarz ob­gry­za pa­znok­cie. – Si­ren­na przy­szła do mnie jako Fi­liz­zio i po­wie­dzia­ła… Eee… Po­wie­dział, że może i stwo­rzy­łem jego po­stać, lecz jej nie ro­zu­miem! Żąda zmian w sce­na­riu­szu, zmian, na które nie mamy czasu! Toż to sy­tu­acja bez pre­ce­den­su, by aktor twier­dził, że ro­zu­mie rolę le­piej, niż sce­na­rzy­sta!

– Och, więc mamy do czy­nie­nia z ak­tor­stwem me­to­dycz­nym?

– Ra­czej psy­cho­so­ma­tycz­nym! Oba­wiam się, że za głę­bo­ko we­szła w po­stać! Jest bar­dziej księ­ciem, niż sobą! Co robić?

Dy­rek­tor wzru­sza ra­mio­na­mi.

– Zmień sce­na­riusz.

– Mó­wi­łem, nie ma czasu!

– Więc po­zwól­my jej im­pro­wi­zo­wać!

Za­sko­czo­ny Beppo za­sty­ga.

– To… In­te­re­su­ją­ce… I ry­zy­kow­ne! – wy­ro­ku­je. – Może, może… Chce­my wszak sztu­ki nie­po­wta­rzal­nej, a cóż jest bar­dziej nie­po­wta­rzal­ne­go niż, praw­da, spon­ta­nicz­ność! Tylko, ach, czy Si­ren­na po­do­ła? Uczy­ni­my z niej pry­wat­ne­go Atla­sa, dźwi­ga­ją­ce­go nasz świat na ra­mio­nach! Jeśli upad­nie…!

– Nie upad­nie. Wie­rzę w nią nie mniej niż pan Vez­zio.

– Hmm… No do­brze, do­brze! I ja po­kła­dam w dziew­czy­nie na­dzie­ję, przy­zna­ję, lecz nie zga­dzam się! Panie dy­rek­to­rze, każda moja sztu­ka jest do gra­nic oso­bi­sta! Wszyst­kie ba­da­ne były w uję­ciu on­to­lo­gicz­nym i udo­wod­nio­ne zo­sta­ło, że jest jedno arche wszel­kich bytów i sił przed­sta­wio­nych i że na­zy­wa się ono Beppo! Panie dy­rek­to­rze, co­kol­wiek dziew­czy­na powie, mnie zo­sta­nie przy­pi­sa­ne! Nie mogę przy­zwo­lić na tak nie­bez­piecz­ny ma­newr!

– To rze­czy­wi­ście za­gwozd­ka… Lecz znam jej roz­wią­za­nie. Uczyń mnie współ­au­to­rem!

– Jakże to?

– Bar­dzo pro­sto, panie Beppo! Pań­skie frag­men­ty są pań­skie, a co Si­ren­na wy­my­śli wezmę na sie­bie ja.

– Hmm… In­tym­ny po­rzą­dek ar­ty­sty doj­rza­łe­go i pu­blicz­ny chaos ar­tyst­ki mło­dej! Cóż za al­che­micz­ne po­łą­cze­nie! Ja gu­stu­ję w ta­kich kok­taj­lach, panie dy­rek­to­rze!

– Cie­szy mnie to nie­zmier­nie! Po­de­ślę Lucę z do­ku­men­ta­mi do pod­pi­su.

 

-

 

Re­kwi­zy­tor Luca prze­mie­rza ko­ry­ta­rze te­atru, pod pachą nie­sie po­ran­ną ga­ze­tę. Spo­ty­ka za­my­ślo­ne­go Eufio, chło­pak nie­obec­nym wzro­kiem wpa­tru­je się w prze­strzeń.

– Wszyst­ko w po­rząd­ku?

Eufio otrzą­sa się stop­nio­wo, naj­pierw głowa, potem ręce, na końcu nogi.

– Źle spa­łem… – tłu­ma­czy się. – Cały wczo­raj­szy dzień szpie­go­wa­łem Si­ren­nę i… Och, nie wiem, jak ci to po­wie­dzieć!

– Spi­sek – pod­po­wia­da asy­stent dy­rek­to­ra. – Mrocz­ny spi­sek jest dzier­ga­ny wokół dziew­czy­ny na dru­tach nik­czem­no­ści.

– Co? – Eufio mruży oczy. – Ach, tak… To też. Ale co in­ne­go nie po­zwo­li­ło mi zmru­żyć oka. Si­ren­na, ona… Jest inna. Jest czymś innym. Prze­ma­wia do mnie w dziw­ny spo­sób. Ję­zy­kiem, któ­re­go nie znam, a który nie wśli­zgu­je się do ucha, lecz ude­rza w serce dud­nią­cy­mi echa­mi… Ro­zu­miesz coś z tego?

Re­kwi­zy­tor wy­pusz­cza gło­śno po­wie­trze i oglą­da własne stopy w po­szu­ki­wa­niu in­spi­ra­cji.

– To chyba mi­łość, Luca – szep­ce Eufio.

– Ach, amore! To do­brze, już się bałem, że coś gor­sze­go. Po­wo­dze­nia zatem!

Luca kle­pie przy­ja­cie­la po ra­mie­niu i od­da­la się po­spiesz­nie.

– Mi­łość… – po­wta­rza Eufio, wpa­tru­jąc się tępo w sufit. – Jakże spek­ta­ku­lar­nie cu­dow­nie!

 

-

 

– Dzi­siej­sza prasa – mówi Luca, po­da­jąc dy­rek­to­ro­wi ga­ze­tę.

– Gra­zie.

Ma­gnus Aqu­iliusz wy­chy­la się z fo­te­la i od­bie­ra z rąk asy­sten­ta po­ran­ną por­cję wia­do­mo­ści. Roz­sia­da się wy­god­nie, po­spiesz­nie wer­tu­je stro­ny.

– Och nie! – krzy­czy nagle, za­trzy­mu­jąc się na do­nie­sie­niach lo­kal­nych. – Luca, tra­ge­dia! Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra nie żyją!

– Co!? – Zszo­ko­wa­ny asy­stent łapie się za głowę.

– Tu po­da­ją, że w nocy przy­szli do ele­ganc­kiej re­stau­ra­cji, zje­dli ko­la­cję, za­tań­czy­li, a na ko­niec po­peł­ni­li sa­mo­bój­stwo za po­mo­cą tru­ci­zny!

Ma­gnus Aqu­iliusz rzuca nie­szczę­sną ga­ze­tę na biur­ko i chowa twarz w dło­niach.

– Tacy mło­dzi… – wzdy­cha cięż­ko Luca. – I tacy do­brzy ak­to­rzy. Szko­da, wiel­ka szko­da…

Po­wa­ga sy­tu­acji pry­ska, gdy Ma­gnus Aqu­iliusz nie wy­trzy­mu­je i par­ska, a zaraz potem od­sła­nia uśmiech­nię­te ob­li­cze.

– Oj, Luca, nie po­pa­daj w ża­ło­bę! Za­ło­żę się, że tylko bar­dzo do­brze za­gra­li wła­sną śmierć, a są już pew­nie w po­ło­wie drogi do ja­kie­goś pięk­ne­go, eg­zo­tycz­ne­go kraju. Miej­sca, mam na­dzie­ję, gdzie ich mi­łość bę­dzie mogła wresz­cie roz­kwit­nąć.

– To oni się ko­cha­li? Nie mia­łem po­ję­cia! – Luca miota się po ga­bi­ne­cie, pró­bu­jąc okieł­znać myśli. – I dla­cze­go zro­bi­li to wszyst­ko?

Ma­gnus Aqu­iliusz opie­ra łok­cie o blat, kła­dzie brodę na sple­cio­nych pal­cach.

– Per­fec­to i Pri­ma­ve­ra otrzy­ma­li ostat­nie­go wie­czo­ru kopie ka­se­ty z pod­ręcz­ne­go dyk­ta­fo­nu. Na na­gra­niu sły­chać, jak pró­bu­ją na­mó­wić młodą ak­tor­kę do od­rzu­ce­nia prze­ło­mo­wej roli mę­skiej. Bar­dzo nie­współ­cze­śnie z ich stro­ny. Jest tam jakiś kon­tekst, ale czy ko­mi­sa­rza te­atr­biu­ra bę­dzie to ob­cho­dzi­ło? Też bym uciekł na ich miej­scu. Wi­dzisz, Luca, oni wie­dzie­li o mnie tro­chę zbyt wiele, to po pierw­sze. Po dru­gie mieli zbyt wiele kon­tak­tów w Ko­me­din­ter­nie, lada mo­ment zo­sta­li­by dra­ma­tycz­ny­mi do­no­si­cie­la­mi. Po trze­cie zaś po­trze­bo­wa­łem ich do wpro­wa­dze­nia ma­łe­go za­mie­sza­nia. Teraz Si­ren­na i Fi­liz­zio będę moi, tylko moi. Trze­ba jesz­cze tylko wy­tłu­ma­czyć dziew­czy­nie, że padła ofia­rą ma­ni­pu­la­cji, lecz wcale nie z mojej stro­ny, ba, ja po­zby­łem się mrocz­nych sił, które pró­bo­wa­ły ode­brać jej rolę!

– Przed­nio ro­ze­gra­ne, panie dy­rek­to­rze!

– Ha! Gra­zie, Luca! Teraz po­zo­sta­je nam cze­kać na wiel­ki finał… Wie­czo­rem wy­jeż­dżam na kilka dni, muszę zor­ga­ni­zo­wać kam­pa­nię re­kla­mo­wą, zło­żyć ra­port w Związ­ku… Wy­pa­truj mego po­wro­tu, bo gdy on na­dej­dzie, ca­łu­ny ta­jem­ni­cy opad­ną i praw­da wresz­cie się ukaże!

 

-

 

– Być, albo nie być… – mówi ksią­żę.

Vez­zio i Beppo oglą­da­ją wy­stęp w za­my­śle­niu. Nie widzą Luki, który roz­siadł się na bocz­nym bal­ko­nie. Ma­gnus Aqu­iliusz za­cho­dzi asy­sten­ta od tyłu.

– Robią po­stę­py? – pyta we­so­łym tonem.

– Pan dy­rek­tor! – Luca staje na bacz­ność. – Co tu się dzia­ło, nie ma pan po­ję­cia! Pro­szę spoj­rzeć! Czy pan na to wydał zgodę!?

Drżą­cym pal­cem wska­zu­je scenę, na którą wy­bie­ga wła­śnie ubra­ny w su­kien­kę Eufio.

– Ksią­żę, och, ksią­żę! – Rzuca się Fi­liz­zio na szyję i ca­łu­je jego po­licz­ki. – Od­puść, pro­szę! Na cóż mi twa sto­li­ca, na cóż twój tron? Chce je­dy­nie, byś zo­stał ze mną…

– Si­ren­na! Ni­cze­go bym nie pra­gnął bar­dziej, lecz ga­lak­ty­ka mnie po­trze­bu­je…

Dy­rek­tor par­ska cicho i siada na jed­nym z fo­te­li.

– Luca, Język Apol­li­na łatwo za­kwa­li­fi­ko­wać jako magię, lecz ja myślę, że bli­żej mu do hip­no­zy. Jest to bar­dzo rzad­ko spo­ty­ka­na kom­bi­na­cja mo­to­ry­ki, tonu, ryt­mi­ki… Wszyst­kich bodź­ców, któ­ry­mi aktor ata­ku­je widza. Pu­blicz­ność jest takim wy­stę­pem ocza­ro­wa­na do tego stop­nia, że pod­świa­do­mie wy­bie­rze spo­śród sie­bie przed­sta­wi­cie­la, osobę o naj­kruch­szej psy­chi­ce, by prze­jął on toż­sa­mość wy­stę­pu­ją­ce­go. Uni­ce­stwio­ny in­stynkt sa­mo­za­cho­waw­czy nie po­wstrzy­mu­je już ak­to­ra przed cał­ko­wi­tym za­pad­nię­ciem się w rolę, do­pro­wa­dza­jąc w koń­co­wym sta­dium do gry ide­al­nej. Sam wi­dzisz, Luca, ar­tyst­ka daw­niej znana jako Si­ren­na jest teraz już tylko i wy­łącz­nie księ­ciem Fi­liz­zio i gra go per­fek­cyj­nie! Nie ozna­cza to jed­nak, że ode­szła! Jest tam obok, jej toż­sa­mość wciąż żyje w ciele na­sze­go daw­ne­go współ­pra­cow­ni­ka Eufio! Ro­zu­miesz już, czemu miał nie od­stę­po­wać dziew­czy­ny? By szyb­ciej wy­war­ła na niego swój wpływ. Bie­da­czek, po­świę­ci­łem go w te­atral­nej woj­nie… Lecz czy wy­glą­da na nie­szczę­śli­we­go? Można by ra­czej uznać, że speł­ni­łem wszyst­kie jego ma­rze­nia! Teraz, mio amico, mam sztu­kę, ja­kiej świat jesz­cze nie wi­dział, do tego ko­bie­ta gra tu męż­czy­znę, a męż­czy­zna ko­bie­tę! Ko­me­din­tern kocha takie za­bie­gi, dla nich to jest no­wo­cze­sne, ich zda­niem to prze­ma­wia do ludzi! Będą mnie po rę­kach ca­ło­wać! Nie wspo­mi­na­jąc już, że dzię­ki kilku spryt­nym za­bie­gom sta­łem się de facto po­sia­da­czem i Si­ren­ny, i Fi­liz­zio i całej tej sztu­ki, mogę z nimi robić, co ze­chcę! Ha!

Luca kręci głową z nie­do­wie­rza­niem.

– Panie dy­rek­to­rze, in­cre­di­bi­le! Z każ­dym od­sło­nię­tym rąb­kiem ta­jem­ni­cy rósł pan w mych oczach, lecz ten finał, to za­gra­nie, które po­zwo­li­ło panu zgar­nąć całą staw­kę, wy­no­si pana mię­dzy an­tycz­nych bogów! Apo­te­osi!

Ma­gnus Aqu­iliusz po­wo­li od­wra­ca głowę w stro­nę asy­sten­ta i po­sy­ła mu spoj­rze­nie tak upior­ne, że Luca ze­śli­zgu­je się z fo­te­la. Udaje mu się je­dy­nie unieść nieco roz­dy­go­ta­ne ręce i, spa­ra­li­żo­wa­ny stra­chem, w ta­kiej pozie za­sty­ga.

– Finał? – cedzi dy­rek­tor. – Głup­cze! Wszyst­ko, co dotąd się wy­da­rzy­ło, nawet to, co wzią­łeś za naj­więk­sze zwy­cię­stwo, to je­dy­nie pre­lu­dium! Za­po­mnia­łeś o jed­nym ele­men­cie ukła­dan­ki, Luca, o sce­na­riu­szu, któ­re­go pra­gną­łem! Pa­mięt­nik pod­rzu­co­ny Beppo… To moje wła­sne wspo­mnie­nia! W nieco in­nych cza­sach, w nieco innym miej­scu… Lecz Fi­liz­zio to ja! Je­stem księ­ciem, je­stem co­nqu­ista­to­re di ga­las­sie i teraz… Je­stem nie­śmier­tel­ny! Bę­dzie­my to wy­sta­wiać we wszyst­kich te­atrach świa­ta, a gdy zmie­ni­my re­per­tu­ar, w każ­dym mie­ście na­ro­dzi się nowy Fi­liz­zio! Bę­dzie­my armią, Luca! Pod przy­kryw­ką no­wo­cze­snych dia­lo­gów i post­mo­der­ni­zmu skry­wa się zaś ar­che­ty­picz­ny bun­tow­nik i hi­sto­ria stara jak świat! Wró­ci­my do daw­nych, do­brych opo­wie­ści! Na­dej­dzie kontr­re­wo­lu­cja, Luca! Na­dej­dzie! Mój! Czas!

Potem dy­rek­tor już tylko śmie­je się zwy­cię­sko. Spo­glą­da dum­nie na swój teatr, a w jego oczach od­bi­ja­ją się ga­lak­ty­ki.

 

-

 

– I to już ko­niec na­szej sztu­ki – mówi Luca, wcho­dząc na scenę. – Ma­gnus Aqu­iliusz był górą, lecz kto wie, co wy­da­rzy się jutro lub po­ju­trze? Może Ko­me­din­tern przej­rzy prze­bie­gły plan? Nie wiem, mam co in­ne­go na gło­wie. Wi­dzi­cie, ko­cha­ni, spryt­ny sługa za­wsze wy­cho­dzi na swoje. Piszę wła­sną sztu­kę. Mię­dzy­na­ro­dów­ka wie­rzy w pod­li­zy­wa­nie się współ­cze­sne­mu od­bior­cy, kryp­to­ar­che­ty­pi­ści w po­wie­la­nie sta­rych sche­ma­tów, a ja uwa­żam, że życie pisze naj­lep­sze hi­sto­rie. To się na­zy­wa nie­wi­dzial­na ręka wol­ne­go sce­na­rzy­sty. Toteż spi­su­ję, co się tu wy­da­rzy­ło. Fi­liz­zio i Si­ren­na wzię­li oczy­wi­ście ślub i byli bar­dzo szczę­śli­wi, a wy­glą­da­ło to mniej wię­cej tak…

Do­cho­dzi do środ­ka sceny, po­pra­wia ko­lo­rat­kę, staje mię­dzy wpa­trzo­ny­mi w sie­bie mło­dy­mi.

– Ze­bra­li­śmy się tutaj…